Προσεγγίζοντας το έργο του Κώστα Ανανίδα

Μελίτα Εμμανουήλ
Καθηγήτρια Ιστορίας Τέχνης, Ε.Μ.Π.

Η γλυπτική του Κώστα Ανανίδα είναι στη βάση της ανθρωποκεντρική και αντλεί τα θέματά της από την παραδοσιακή θεματογραφία. Στο έργο του ο κόσμος της αρχαιότητας συνυπάρχει με τον σύγχρονο: ο καλλιτέχνης αυτός έχει μεγάλη αγάπη στα μυθολογικά πρότυπα και την εικονοποίησή τους, όπως είναι ο Προμηθέας, ο Άτλαντας, ο ανώνυμος πολεμιστής της Σπάρτης, αλλά ασχολείται παράλληλα με το αντρικό και το γυναικείο γυμνό, με την έγκυο, την προτομή, και, τελευταία, με το άλογο. Φιλοτεχνεί, τέλος, και μεγάλα συμπλέγματα, όπως το Μνημείο για τη γυναίκα του ναυτικού που έχει στηθεί στο Γαλαξίδι.
Σχεδιάζει λεπτομερειακά και σε κλίμακα 1:1 το θέμα του, χρησιμοποιώντας μελάνι, ακουαρέλα ή μολύβι, και με τον τρόπο αυτό δημιουργεί μία βιωματική σχέση με το μοντέλο. Τα σχέδια που προκύπτουν με τα γυναικεία και αντρικά γυμνά σε διάφορες στάσεις ή οι μελέτες αλόγων σε κίνηση, εντυπωσιάζουν με την ευαισθησία, αλλά και με αυτή την τελειότητα που φανερώνει την υπομονή και την αφοσίωση του δημιουργού τους.

Η Γυναίκα του Ναυτικού, στο Γαλαξίδι

Τα γλυπτά του Ανανίδα μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «κλασικά»: τον καλλιτέχνη απασχολούν κατά κύριο λόγο η πλαστικότητα, η δύναμη της έκφρασης, η εσωτερική δύναμη της μορφής, η σχέση της με το χώρο και η σχέση της με το θεατή. Έχει μελετήσει βαθιά τη γλυπτική των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, αλλά και τη γλυπτική της Αναγέννησης, σύμφωνα, άλλωστε, και με την παρότρυνση του δασκάλου του Δημήτρη Καλαμάρα. Μετά από μία περίοδο, κατά την οποία το πλάσιμο της επιφάνειας είχε την υφή ανάγλυφου, ο Ανανίδας κατέληξε σε ένα τρόπο που χαρακτηρίζεται από ηρεμία και εσωτερική δύναμη. Η γλυπτική του «δουλεύεται» γύρω από έναν πυρήνα χωρίς ιδιαίτερες προβολές και εξοχές και το φως περιλούζει τη φόρμα, χωρίς να δημιουργεί έντονους σκιοφωτισμούς.  Άλλοτε κυριαρχεί η εσωστρέφεια, η ακινησία και η σιωπή, ενώ σε έργα με θέματα που προέρχονται από την αρχαιότητα, χαρακτηριστική είναι η αργή και ελεγχόμενη κίνηση.
Η γλυπτική του Ανανίδα είναι αναπόσπαστα δεμένη με τα σχέδια, αλλά και με τη ζωγραφική του: άλλωστε ο ίδιος έχει ομολογήσει ότι και η όλη τεχνική διαδικασία είναι μέρος του έργου του. Η ποιότητα, το μέτρο, η αρμονία και ο ρυθμός που θεωρήθηκαν πάντοτε ως κλασικά ή ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά στην τέχνη, αποτελούν με ένα εντελώς σύγχρονο τρόπο και την προσωπική του σφραγίδα.

 

 

 

Last modified: 09/07/2019