Οι Χριστουγεννιάτικες κάρτες του απόμακρου Εντ Χόππερ

Τρόπος να δίνει ζεστασιά γύρω του αφού δυσκολευόταν να την  επικοινωνήσει με οποιονδήποτε άλλο τρόπο

Με αφορμή έκθεση με τις χριστουγεννιάτικες κάρτες του γράφηκε ότι ο Έντουαρντ Χόπερ ήταν περισσότερο Σκρουτζ παρά  Μπομπ Κράτσιτ. Όπως σημειώνει βιογράφος του δεν ήταν και δεν επιδίωκε να είναι ιδιαίτερα φιλικός ή αγαπητός σε κανέναν.
Βέβαια η Κάρολ Πέρρυ, που στο παρελθόν υπήρξε Διευθύντρια του Μουσείου Edward Hopper, επιμελήτρια εκείνης της έκθεσης υποστήριξε ότι ο καλλιτέχνης ήταν ένας άντρας στοργικός για την οικογένεια και τους φίλους και αυτή την πλευρά του Χόπερ δείχνουν οι χριστουγεννιάτικες κάρτες που παρουσιάστηκαν στην έκθεση. Κάρτες που εκπέμπουν κάποια ειρωνεία και ήπια αίσθηση του χιούμορ.

1923 Χριστούγεννα με τη Τζο

Η γενιά του διαδικτύου μπορεί να μην κατανοεί πλήρως πόσο δημοφιλείς ήταν οι χριστουγεννιάτικες κάρτες που έδιναν το δικό τους χαρμόσυνο χρώμα από τα μέσα του 19^ου ως το τέλος του 20^ου που πήραν τη θέση τους κάθε μορφής ηλεκτρονικά μηνύματα. Στις ΗΠΑ η πρώτη κάρτα τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1875, επτά χρόνια πριν γεννηθεί ο Έντουαρντ Χόπερ.

Βρίσκεται στο Μουσείο Whitney. Χρονολογείται από το 1929

1930

Ελάχιστα πράγματα έχουν γραφεί για τα παιδικά Χριστούγεννα του καλλιτέχνη. Στα πέντε του είχε αρχίσει να σχεδιάζει και στα δέκα δέχτηκε χριστουγεννιάτικο δώρο ένα μαυροπίνακα. Έφτιαξε στρατιωτάκια και τα κόλλησε στο κουτί με τα χρώματα που χρησιμοποιούσε. Ήταν μια τεχνική κολάζ που ξαναχρησιμοποίησε αρκετές δεκαετίες μετά στις ελάχιστες χριστουγεννιάτικες κάρτες του.
Στα πρώτα σχέδια που έφτιαξε ως παιδί δεν υπάρχουν χριστουγεννιάτικα δέντρα, Άγιοι Βασίληδες κλπ.
Για τους ερευνητές του έργου του θεωρείται έκπληξη η πρώτη του κάρτα που φιλοτεχνήθηκε τα Χριστούγεννα του 1923 στην οποία εικονίζονται ο ίδιος και Jo Nivison επτά μήνες πριν από το γάμο τους. Η σκηνή είναι κλασικός Χόπερ με φυσικό φως που ορίζει δύο άτομα σε ένα δωμάτιο μπροστά από ένα παράθυρο.

Κάρτα βασισμένη στην εκκλησία του South Truro λίγο μετά το 1930

1931

Οι κάρτες που παρουσιάζουμε σήμερα εκτέθηκαν το 2018 στο μουσείο Χόπερ. Αλλά γενικά δεν είναι γνωστά πολλά πράγματα για αυτές. Αν τις  έφτιαχνε κάθε χρόνο, αν έφτιαχνε στο χέρι ένα μικρό αριθμό καρτών ούτε πόσες από τις κάρτες υπάρχουν σήμερα. Κάποια δείγματα βρίσκονται βέβαια στο Μουσείο Χόπερ. Όλες οι κάρτες είχαν ένα μέγεθος 32,5 x 23,8 εκ. και το κολάζ ήταν από χρωματιστό χαρτί, υπογεγραμμένες από τον καλλιτέχνη.

Η Ετικέτα δώρου. Στη μητέρα Lizzie, από τον Eddie

Ετικέτα δώρου. Με χιούμορ για τη Τζο, όπως μαρτυρά η γάτα στη φάτνη.

Δύο από τις κάρτες θυμίζουν σκηνές που ζωγράφισε κοντά στο εξοχικό του στο Truro της Μασαχουσέτης. Η νότια εκκλησία στο Truro ζωγραφίστηκε το 1930 λίγο μετά την πρώτη άφιξη της οικογένειας εκεί. Στο πίσω μέρος της κάρτας, η Τζο γράφει  «αυτή είναι μια ωραία παλιά εκκλησία του South Truro. Ο EH το έχει μεταφέρει σε έναν καλό καμβά». Το έντονο μοντέρνο σχέδιο χρησιμοποιεί έγχρωμο χαρτί για το φεγγάρι, την εκκλησία και την αυλή της εκκλησίας.

Ετικέτα δώρου Χριστουγέννων στην Τζο. Χρησιμοποιεί το μοτίβο της γάτας μοτίβο γάτας στο οικόσημο της οικογένειας της Τζο.

Μια δεύτερη κάρτα παραπέμπει στην ακουαρέλα του Χόπερ του Truro’s Highland Light (αν και ο Χόπερ ζωγράφισε πολλούς Φάρους της Νέας Αγγλίας στην καριέρα του). Σε αυτό το έργο χρησιμοποιεί μια έντονη μαύρη σιλουέτα του Highland Light σε συνδυασμό με μια χρυσή ταινία χαρτιού που ακτινοβολεί από τον πύργο.
Επίσης, στο Hopper House εκτίθεται μια ενδιαφέρουσα κάρτα, κολάζ από έγχρωμο χαρτί που επαναλαμβάνει το γνωστό μοτίβο της σελήνης και ένα δίχρωμο τοπίο με κυματιστούς λόφους. Υπάρχει μια έκδοση του 1930 και μια άλλη κάρτα του 1957 που στάλθηκε σε φίλους και θυμίζει τους λόφους που φαίνονται από το παράθυρο στο έργο του Western Motel.

1949. Ετικέτα δώρου με ευχές για την αδελφή του Μάριον.

Στο ημερολόγιό της, η Τζο αναφέρει τη χριστουγεννιάτικη κάρτα του 1930: « Ένα υπέροχο μωσαϊκό από χρωματιστά χαρτιά που απεικονίζει τον Άγιο Γεώργιο και τον Δράκο. Με ασημένια πόδια όλα απλωμένα – οι δράκοι ακυρώνουν ο ένας τον άλλον». Στο ημερολόγιό της αναφέρεται επίσης σε μια κάρτα του 1954 για ένα αγόρι χορωδίας με το τεντωμένο το λαιμό καθώς τραγουδά.
Σε άλλη κάρτα που είχε στείλει στο γιατρό του έγραφε: «Ειρήνη στη Γη, καλή θέληση στους άντρες – και στην κόλαση με τις γυναίκες».

Μελέτη για καλύβα στο χιόνι 1895 (Ο Χόπερ ήταν 13 ετών)

Στη συλλογή με τις κάρτες συμπεριλαμβάνονται και ετικέτες δώρου που έστελνε σε στενούς συγγενείς και φίλους. Η Τζο λάτρευε τις γάτες και σε μια ετικέτα ο Εντ  είχε ζωγραφίζει μια γάτα στο οικόσημο της οικογένειας της Τζο.
Όπως έγραψε -η Πέρρυ οι ετικέτες δώρου ήταν ο τρόπος του Hopper να δείχνει ζεστασιά και στοργή για την οικογένειά του, ζεστασιά που δυσκολευόταν να εκδηλώσει και να επικοινωνήσει με οποιονδήποτε άλλο τρόπο.

Από τα πρώτα σχέδια του Εντ σε ηλικία 10 ετών. Χιονοπόλεμος στη γειτονιά του στο χωριό Nyack της κομητεία Rockland, της Νέας Υόρκης.

Σε ένα σκίτσο γεμάτο ζεστασιά και χιούμορ με ημερομηνία 12 Δεκεμβρίου 1949, ο Χόπερ έγραφε στην αδελφή του, Μάριον: «Χαίρομαι που επιτέλους ζεσταίνεσαι. Εσωκλείω ένα μικρό χριστουγεννιάτικο δώρο. Εντ». Στο η γάτα υπονοεί την Τζο πιθανό να σατιρίζει τον εαυτό του ως ντυμένο Αγιοβασίλη.   Η σχάρα στο δάπεδο είναι θερμαντήρας άνθρακα καθώς στο διαμέρισμα τους στη  Washington Square στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1960 θερμαινόταν με κάρβουνο.

•  Αρχική εικόνα. Κάρτα του 1928. Μουσείο Whitney

Last modified: 09/01/2025