Ειρήνη Ευριπίδου: Είμαστε ερωτικά γράμματα χαραγμένα βαθιά στο δέρμα

Όλοι μπορούν να έρθουν αντιμέτωποι με τους δαίμονες τους χωρίς καμία κρίση, όλοι μπορούν να ερωτευτούν

«Μέσα μας υπάρχει ένα σύμπαν» που είναι όμως απέραντο όσο και το εξωτερικό σύμπαν. Ακούγοντας την Ειρήνη Ευριπίδου να παρουσιάζει τη νέα της ποιητική συλλογή ένιωσα πώς αυτές οι γραμμές ποίησης που ακούγαμε ήταν η έκρηξη του σύμπαντος της νεαρής ποιήτριας. Υπερασπίστηκε με πάθος τη δουλειά της και μας μίλησε εξομολογητικά και με συναίσθημα για τη συλλογή της «Ονειροπολήσεις ενός Φεγγαριού». «Κάποιες λέξεις είναι όμορφες, κάποιες είναι σαν τα αγκάθια και τα σπασμένα γυαλιά» μας είπε για να συμπληρώσει: «Γι’ αυτό γράφω. Γιατί ορισμένα πράγματα είναι πολύ σημαντικά για να τα αφήσουμε να ξεθωριάσουν από τη μνήμη μας».

• Είσαι μια νέα γυναίκα που γράφεις ποίηση. Μίλησέ μας γι΄ αυτή την πρώτη σου εξομολόγηση στην ποίηση. Όταν για πρώτη φορά βρέθηκες μπροστά σε ένα λευκό κομμάτι χαρτί…

Για μια στιγμή έκλεισα τα μάτια και όταν τα άνοιξα άρχισα να γράφω για αυτά που φοβόμουν πιο πολύ, για αυτά που ονειρευόμουν κάθε βράδυ, για αυτά που σκεφτόμουν όποτε έβλεπα τη βροχή να πέφτει. Έγραψα χωρίς ομοιοκαταληξίες, χωρίς τελείες. Ένα ποίημα σα σύντηξη μιας πολυπόθητης επιθυμίας, ενός φευγαλέου ονείρου και μιας σκληρής πραγματικότητας.

• Έγραψε ο Ρίλκε «βυθιστείτε στον εαυτό σας, ψάξτε στα βάθη, απ’ όπου πηγάζει η ζωή σας». Πόσο αναζητάς στο βάθος του εαυτού σου και πόσο αυτό γίνεται στοιχείο της ποίησης σου.

Η ποίηση μου είναι αναμφισβήτητα κομμάτι του εαυτού μου· είναι συχνά ένα κομμάτι κρυμμένο βαθιά, ένα κομμάτι που αναδύεται με τις λέξεις. Πρόκειται για συναισθήματα, επιθυμίες, φόβους και ελπίδες. Για όλα αυτά που υφαίνουν την ανθρώπινη ύπαρξη, για όλα αυτά που συνήθως κρύβουμε βαθιά μέσα μας. Πρόκειται για ένα συναπάντημα του υποσυνείδητου και του συνειδητού, του άυλου και του απτού. Η ποίηση είναι ένας, αποδεκτός από την κοινωνία, τρόπος για να εξωτερικεύσεις το σκοτάδι, είτε αυτό είναι προσωπικό είτε συλλογικό.

• Σε πολλά ποιήματα σου η φύση είναι παρούσα. Είτε η κοντινή είτε η απώτερη. Έτσι έχουμε ένα πλήθος από εικόνες. Είσαι τόσο κοντά στη φύση που κάποιες στιγμές σκέψεις μοιάζουν να έχουν φύγει από σένα και να αιωρούνται μέχρι την άκρη του κόσμου.

Η φύση είναι παρούσα στα περισσότερα ποιήματα μου, γιατί ήθελα να εξάγω τον άνθρωπο από το τεχνητό περιβάλλον και να εξερευνήσω τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα στη φύση. Στις φωτογραφίες μου εξάγω τη φύση μέσα από τις πόλεις, εδώ έκανα το αντίθετο. Η φύση και η ποίηση μαζί δημιουργούν έναν προσωρινό, διαφορετικό και χωρίς όρια κόσμο, μέσα στον οποίο οι σκέψεις μου χάνονται, ανακατεύονται, παίρνουν καινούριες μορφές.

• Ο έρωτας, η αγάπη είναι κυρίαρχα στοιχεία. Χωρίς υποκριτική σεμνοτυφία. Είναι ο έρωτας όπως θα ήθελες να τον ζήσεις;

Είναι ο έρωτας όπως τον βιώνω καθημερινά. Πρόκειται για έναν έρωτα βραχύβιο που τελειώνει με τα πρώτα σημάδια της ανατολής. Αυτός ο έρωτας έρχεται σε αντίθεση με την αγάπη η οποία διαρκεί για απεριόριστο χρόνο και έχει τη δύναμη να φωτίζει, να ενθαρρύνει και να παρηγορεί.

• Έρωτας αυτός είναι ανεκπλήρωτος; Είναι η ιδέα που μια νέα γυναίκα έχει για τον έρωτα;  Είναι ο έρωτας της φαντασίας μας ή είναι και χειροπιαστός;

Αυτός ο έρωτας (που είναι κομμάτι της αγάπης), παραμένει ανεκπλήρωτος. Για μια νέα γυναίκα ίσως να είναι μια ευχή, ή ένα απραγματοποίητο ως τώρα όνειρο, μια κατεύθυνση, μια ελπίδα.
Συνήθως στο μυαλό μας ωραιοποιούμε τα πράγματα. Μπλέκουμε το όμορφο, το άπιαστο με το καθημερινό. Ταυτόχρονα στην καθημερινή μας ζωή χρησιμοποιούμε κομμάτια από τα όνειρα μας για να την ομορφύνουμε, με αποτέλεσμα ο έρωτας να ταλαντεύεται μεταξύ φανταστικού και χειροπιαστού.

• Ο έρωτας μπορεί να γεννηθεί έχοντας σαν βάση του τη φύση;

Η φύση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του κόσμου μας. Ο έρωτας μπορεί να γεννηθεί έχοντας σαν βάση του τη φύση, αλλά επίσης, μπορεί και να συντηρηθεί από τη φύση. Από το φως του φεγγαριού, τα κύματα του ωκεανού, το απαλό άγγιγμα του ανέμου.

Το εξώφυλλο αυτό χρησιμοποιήθηκε μόνο την ημέρα παρουσίασης της συλλογής και τα έσοδα δόθηκαν για τα παιδιά στο χωριό SOS

Το κανονικό εξώφυλλο της συλλογής «Ονειροπολήσεις ενός φεγγαριού» φιλοτεχνήθηκε από το ζωγράφο Χρήστο Παλλαντζά. Εκδόσεις «Αίολος»

• Είναι ο ίδιος έρωτας που κάνει μια νέα γυναίκα να ελευθερωθεί επιτέλους και να μιλήσει γι αυτό που είναι;

Η ελευθέρωση ήρθε μέσω της ποίησης. Ο έρωτας και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ένα από τα κυριότερα θέματα που διάλεξα για να γράψω. Παρόλο που είναι όλα πολύ προσωπικά, πιστεύω ότι αρκετός κόσμος θα μπορέσει να ταυτιστεί, καθώς πρόκειται για ένα θέμα που αφορά όλους μας. Πολλοί θα προτιμούσαν να μη μιλήσουν για τις σχέσεις τους, διαβάζοντας τα ποιήματα όμως βρίσκουν μία διέξοδο για όσα κρατάνε μέσα τους.

• Είναι η ποίηση μύηση; Μπορεί ο μη μυημένος να ονειρευτεί μέσα από ένα ποίημα; 

Η ποίηση είναι μύηση σε έναν κόσμο με διαφορετικούς κανόνες. Σε έναν κόσμο όπου όλοι έχουν το δικαίωμα να ονειρευτούν. Όλοι μπορούν να έρθουν αντιμέτωποι με τους δαίμονες τους χωρίς καμία κρίση, όλοι μπορούν να ερωτευτούν. Αλλά, ας μη ξεχνάμε, ότι η ποίηση είναι συνδεδεμένη με την ανθρώπινη ψυχή. Οπότε ακόμη και ο μη μυημένος μπορεί να ονειρευτεί μέσα από ένα ποίημα, μπορεί να νιώσει κάθαρση.

*Ο τίτλος της συνέντευξης είναι στίχος από το «Ποίημα Αγάπης»
*Οι φωτογραφίες είναι από την έκθεση φωτογραφίας της Ειρήνης Ευριπίδου στη γκαλερί Ευριπίδης, Ιούλιος 2017.  

Last modified: 19/05/2021