Ολοκληρώθηκε στη Συλλογή Art Brut της Λωζάνης (Collection de l’Art Brut Lausanne), η αναδρομική έκθεση του André Robillard, σημαντική μορφή της τέχνης του περιθωρίου (Art Brut). Ο Γάλλος καλλιτέχνης και θεωρητικός Jean Dubuffet (1901-1985), ο ίδιος ο εισηγητής του κινήματος Art Brut, είναι αυτός που τον ανέδειξε συμπεριλαμβάνοντας στη συλλογή του πολλά από τα έργα του. Ο André Robillard, 83 ετών σήμερα, νοσηλευόμενος εδώ και 70 χρόνια σε ψυχιατρική κλινική κοντά στην Ορλεάνη της κεντρικής Γαλλίας, βρήκε τρόπο να ξεφύγει από τη μιζέρια του, όπως λέει και ίδιος. Εργαζόμενος ως βοηθός στην εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων του νοσοκομείου, αντλεί από τα σκουπίδια τα υλικά των έργων του. Έτσι, χρησιμοποιώντας καμένες λάμπες, παγίδες ποντικιών, ιμάντες αλουμίνιου, μεταλλικά κουτιά, σιδερένιους σωλήνες, πλαστικά, μονωτικές ταινίες, ξύλο και ύφασμα, δημιουργεί πρωτότυπες κατασκευές οι οποίες συχνά αναπαριστούν όπλα, διαστημόπλοια και δορυφόρους.

To 1964, ο γιατρός του, Paul Renard, θα στείλει δύο από τις κατασκευές του στον ίδιο τον Jean Dubuffet. Έτσι θα αρχίσει μία καλλιτεχνική σχέση που θα καθιερώσει τον Robillard ως χαρακτηριστική μορφή της τέχνης Art Brut (Αρ Μπρυτ – Ακατέργαστη Τέχνη ή Τέχνη του Περιθωρίου) και του οποίου το έργο θα αρχίσει να αναγνωρίζεται στο ευρύ κοινό.
Από ιατρικής (ψυχιατρικής) άποψης η καλλιτεχνική αυτή δημιουργία έδωσε νόημα στη ζωή του Robillard, όπως θα επιβεβαιώσει ο γιατρός του. Άλλωστε είναι γνωστά και αποδεκτά τα θεραπευτικά οφέλη της καλλιτεχνικής δημιουργίας στους ψυχασθενείς, αφού εκτός των άλλων πιστεύεται ότι μέσα από τα έργα τους αναπαριστάνουν τους ίδιους, αντικαθιστούν τους εαυτούς τους, όπως αναφέρει και στο βιβλίο του «Δημιουργία και Σχιζοφρένεια» ο ψυχίατρος Jean Oury. Κάτι που φαίνεται να συμβαίνει και μ’έναν ακόμη καλλιτέχνη γνωστό για την ψυχοπαθολογική του τέχνη, τον Augustin Forestier. «Ό,τι έφτιαχνε ο Augustin Forestier, νιώθουμε ότι ήταν αυτός ο ίδιος», θα πει ο Jean Oury.
Ο ίδιος ο André Robillard θα επηρεαστεί ιδιαίτερα από το έργο του Augustin Forestier μετά από μία επίσκεψη του στη Λωζάνη και θα αρχίσει να δημιουργεί και ο ίδιος παράξενα ζώα και φιγούρες. Με την πάροδο του χρόνου θα εξελιχτεί σε σκιτσογράφο, γλύπτη, μουσικό. Παίζει φυσαρμόνικα, ακορντεόν και κρουστά πάνω σε όργανα που του αρέσει να εφεύρει και να κατασκευάζει μόνος του.
Ο Jean Dubuffet εισηγήθηκε τον όρο Art Brut μετά το 2ο παγκόσμιο πόλεμο, και αφορούσε στις δημιουργίες ανθρώπων χωρίς συγκεκριμένη πρόθεση και χωρίς καλλιτεχνική παιδεία, όπως ανθρώπους με ψυχικά προβλήματα, ανθρώπους του περιθωρίου. «…Δεν είναι λαϊκή τέχνη, είναι τέχνη αυθόρμητη, απομακρυσμένη από πολιτισμικά στερεότυπα, ξένη προς κάθε είδους επαγγελματισμό» έλεγε ο Jean Dubuffet. Βέβαια ο Γάλλος καλλιτέχνης και θεωρητικός γνώριζε από το 1923 το βιβλίο του Γερμανού ψυχιάτρου και ιστορικού τέχνης Hans Prinzhorn «Το εικαστικό έργο των ψυχασθενών». Στο βιβλίο ο Prinzhorn ανέλυε από τη σκοπιά της τέχνης και της ψυχιατρικής 5000 έργα, δημιουργίες πεντακοσίων ασθενών σε ένα εύρος τριάντα χρόνων.
Εδώ και αρκετά χρόνια η Art Brut πήρε τη θέση της στην παγκόσμια εικαστική σκηνή, δίπλα στα άλλα κινήματα και «Σχολές», έτσι τη συναντάμε στη Μπιενάλε της Βενετίας ή στο Fiac (Διεθνή Έκθεση Μοντέρνας Τέχνης) στο Παρίσι.

Η πρώτη μονογραφική έκθεση προς τιμή του André Robillard , διήρκεσε από τις 27 Νοεμβρίου έως τις 19 Απριλίου και έλαβε χώρα στο Collection de l’Art Brut στη Λωζάνη της Ελβετίας. Συνοδεύτηκε από ένα δίγλωσσο κατάλογο (αγγλικά/γαλλικά) από τις εκδόσεις 5 Continents.

Επιμέλεια: Εύα Τζιμούρτα

Ο André Robillard στο εργαστήριό του στην ψυχιατρική κλινική όπου νοσηλεύεται και δημιουργεί από τα εφηβικά του χρόνια

Δύο ξύλινες κατασκευές του Andre Robillard και κάτω μια ξύλινη κατασκευή του Augustin Forestier που επηρέασε σημαντικά τη δουλειά του Robillard