Κεκλεισμένων των εργαστηρίων καλλιτέχνες πειραματίστηκαν και μετάλλαξαν εργαστηριακά τον ιό σε υιό
Και όμως μπορούμε ακόμα, δικαιούμαστε να ομιλούμε, να σκεφτόμαστε και να δημιουργούμε. Αλλά ο δρόμος της δημιουργικότητας δεν είναι ευθύς. Τα γεγονότα πάντα τρέχουν γρηγορότερα από τις λέξεις, τις σκέψεις και τις δημιουργίες που τα ακολουθούν ασθμαίνοντας. Άθελα μας, εξακολουθούμε να μιλάμε ως αιχμάλωτοι, περιορισμένοι και ασαφείς όταν ο πανδημικός κίνδυνος είναι μια έκλυση για αυτοσυγκράτηση και αναμονή στη σκιά των γεγονότων. Πράγματι, ανεξάρτητα από τις άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή, η υγειονομική κρίση έχει υπονομεύσει την εγρήγορση και φρόντισε μια απαρηγόρητη τεμπελιά λυσιτελόντας τα νοήματα που νομίζαμε ότι είχαμε εθιστεί για να αναπαριστούμε τον κόσμο. Είμαστε ριγμένοι στην ιστορία, δρούμε για το μη αποφασίσιμο και αποφαινόμαστε για το μη αποφάνσιμο.
Τριάντα; σαράντα; επτά; νέοι καλλιτέχνες σχετιζόμενοι με την Σχολή καλών τεχνών της Φλώρινας σε μια ρημαγμένη και μόνη πόλη, εκεί όπου γράφτηκε το υστερόγραφο του Β’ παγκοσμίου πολέμου εκεί, μετάλλαξαν τον ιό σε υιό. Η Φλώρινα είναι μια χαμένη και ανέστια πόλη αφημένη στα περάσματα των συνόρων όπου τα πανεπιστήμια της λειτουργούν σαν εξωσωματική γονιμοποίηση και τα τοπία της σαν μελαγχολικά παραβάν στις κλίνες μιας κάποιας υποσχόμενης μαιευτικής κλινικής. Κάπου εδώ, κάπου παραπέρα οι κεκλεισμένων των εργαστηρίων καλλιτέχνες πειραματίστηκαν στο άγονο και αγέννητο και μετάλλαξαν εργαστηριακά τον ιό σε υιό, το αδημιούργητο σε απομαγευμένο και αθέατο έργο. Τα έργα τους γεμάτα πρόωρες αραχνιασμένες σκέψεις παρατίθενται:
Χάρης Κοντοσφύρης
Σπυριδούλα Ζαβιτσάνου
Ο κορονοιός αφορά όλους, καθώς πρόκειται για μια απειλή κατά της βιολογικής μας ύπαρξης δηλ. του σώματος μας.
Το φαινομενικά αντιφατικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η μεγαλύτερη πράξη αλληλεγγύης προς τους άλλους είναι να απομονωθείς και να μην έρχεσαι σε επαφή μαζί τους. Έτσι η κοινωνική υπευθυνότητα επιβάλλει την ύπαρξη σε περίκλειστους χώρους, την επικοινωνία από μακριά την απαγόρευση της φυσικής επαφής.
Η καθημερινή ζωή έχει πλήρως ανατραπεί και βρίσκει το 1/3 του πλανήτη εντελώς απροετοίμαστο για την νέα «κανονικότητα».
Χρήστος Θεοδωρίδης
Η ζωή την τελευταία χρονική περίοδο έχει πάρει διαφορετική τροπή.
Η ελευθερία είναι στο στόχαστρο και η επιβίωση μας αμφισβητείται.
Ενόσω της κατάστασης που βιώνουμε προστίθεται άλλο ένα πρόβλημα.
Η έπαρση της τρομολαγνείας, η διαστρέβλωση της αλήθειας. Η ειδησεογραφία προβάλει με τέχνη την επιβολή του φόβου γαργαλώντας και τυφλώνοντας την ελεύθερη βούληση.
Η ολοκληρωτική επιβολή τους εξουδετερώνει την επιλογή στον πήχη του φόβου για τον εκάστοτε άνθρωπο.
Η «κραυγή» είναι η εικόνα των συναισθημάτων στον φόβο που προστίθεται όταν η ενημέρωση δεν γίνεται αυτούσια.
Αφροδίτη Γκρίζη
Αναγκαίες οι μέρες του εγκλεισμού του σώματος, αλλά όχι του μυαλού. Αυτό δεν εγκλωβίζεται σε περίκλειστους χώρους. Βρίσκει φτερά και φεύγει. Χάνεται και αναζητά την ελευθερία του. Πλάθει μια άλλη πραγματικότητα δημιουργώντας το ασφαλέστερο καταφύγιο κι ένα αποτελεσματικό φάρμακο για τις πληγές της ψυχής.
Ο πόλεμος για τον αόρατο εχθρό έδωσε περισσότερο χρόνο να χαθώ στις κατακόμβες του εαυτού μου χωρίς τους περιορισμούς των επαγγελματικών συνθηκών. Είναι ευκαιρία για δημιουργία και εσωτερική αναζήτησή οι μέρες της καραντίνας. Αν και λείπουν τα ερεθίσματα από τον «εξωτερικό κόσμο», το μυαλό εξασκείται να βρει άλλο τρόπο να κοιτάει.
Βίκυ Βασιλείου
Αν τα όρια επιβάλλονται από εξωγενείς παράγοντες… οι όροι διαμορφόνονται εκ των έσω…. Αφοπλισμένη σε νεα συνθήκη χωρίς δικό μου έλεγχο, αλλά κοιτάζοντας την άλλη όψη του νομίσματος, ήδη αναλογίζομαι… επανεκκίνηση… την θέση που οφείλω να βρω… Το σπίτι, αποκτά υπόσταση και μόνο του με τοποθετεί σε καινούργια ανάγνωση… Το ιδιωτικό και το δημόσιο γίνοντα ένα… το έργο και έκθεμα και θεατής… και η σιωπή από μονόλογο σε διάλογο.
Ακρυλικά Νήματα σε Καμβά Κεντήματος, 85×66 cm Το Μεγάλο Αποτροπαϊκό, 2019 / Photo By: Βίκυ Βασιλείου
Βασίλης Σέντζας
Εγκλωβισμός – Περίσφιγξη, Λειτουργία θώρακα
Οι ράβδοι χάλυβα χρησιμοποιούνται στις κατασκευές για να αυξήσουν τις αντοχές των δομικών τους στοιχείων. Ειδικά στα υποστυλώματα (κολώνες) οι ράβδοι με την μορφή συνδετήρων επιτυγχάνουν περίσφιγξη του σκυροδέματος και η χρήση τους παίζει καθοριστικό ρόλο στην συμπεριφορά της κατασκευής απέναντι σε σεισμό. Ίσως αυτήν την λειτουργία και την μορφή των συνδετήρων θα μπορούσε κάποιος να την παρομοιάσει με την λειτουργία των πλευρών του θώρακα που περιέχουν και προστατεύουν ζωτικά όργανα του ανθρώπινου σώματος. Από την άλλη μεριά η λέξη περίσφιγξη παραπέμπει σε εγκλωβισμό δηλαδή σε μία καθόλου ευχάριστη κατάσταση και σε ασφυκτικό περιβάλλον. Τι γίνεται όμως όταν λόγω συνθηκών κάποια πράγματα αλλάζουν και η επιστήμη αλλά και ο άνθρωπος δίνουν μάχη με αόρατο εχθρό;
Θεμιστοκλής Παναγιωτίδης
Κάτι μου θυμίζουν όλα αυτά. Σα να ζούσα το μέλλον κάποτε μα είναι αργά να γυρίσω πίσω και πολύ νωρίς να πάω πιο μπροστά από ό,τι είμαι. Μάλλον πρέπει να μείνω εδώ. Να δώσω τη λύση η να θέσω άλλο ένα ερώτημα ανάμεσα στα υπόλοιπα. Δεν ξέρω , το θεϊκό στοιχείο συγκρούεται με τον ορθολογισμό μου. Η ελπίδα, με την προσπάθεια.
Δώρα Κρανάκη
The Famous Covid
«…Καραντίνα, Μέρα 13
Θέλω να βγω έξω.
Θέλω να πάω να κάτσω σε ένα μαγαζί.
Θέλω να δω κόσμο.
Αλλά, ωραία είναι εδώ.
Δε θέλω να βγω έξω.
Δε θέλω να πάω σε κανένα μαγαζί.
Δε θέλω να δω καθόλου κόσμο.
Ο καναπές έχει γίνει ο καλύτερός μου φίλος. Στο μπάνιο υπάρχουν αρχαιολογικά Pokémon, τα ξεχωρίζω πλέον. Το ταβάνι μου μιλάει συχνά. Οι γείτονες παραπονιούνται για φασαρία και το σούπερ έχει μετατραπεί σε κέντρο διερχομένων. Ας σχεδιάσω, λέω. Είχα καιρό. Ας σχεδιάσω. Άλλωστε, το βαριόμουν το έξω…»
Γλύκα Διονυσοπούλου*
Τρεις συνθήκες
Απομόνωση, εγκλεισμός, καραντίνα. Συνθήκη έμφυτη, σύμφυτη, επίκτητη. Σε κάθε όμως περίπτωση καθαρά υποκειμενική, στο πως τη βιώνουμε, στο πως την εκφράζουμε, στο πως την αξιοποιούμε. Τρεις διαφορετικές περιπτώσεις. Τρεις διαφορετικές συνθήκες. Τρεις διαφορετικοί οργανισμοί. Ανθεκτικοί, επιρρεπείς, ευπαθείς.
Τρία έργα…
Στο πρώτο έργο, η οικογένεια. Οι ανθεκτικοί οργανισμοί. Βιώνουν την απομόνωση όλοι μαζί, μοιράζονται τον χρόνο τους, τις υποχρεώσεις τους και υπάρχει πάντα μια διαθέσιμη αγκαλιά, που μηδενίζει τον χρόνο της μοναξιάς.
Στο δεύτερο έργο, ο εργένης. Ο άνθρωπος που ζει μόνος του σε έναν χρόνο άπλετο, αλλά και συνάμα δημιουργικό.
Στο τρίτο έργο, ο ευπαθής. Η απόλυτη καραντίνα, καθώς η έξοδος συνεπάγεται αντάλλαγμα ζωής. Μόνη διέξοδος η μνήμη… όταν αυτή υπάρχει!
∗Εικαστικός και Υποψήφια Διδάκτορας Ιστορίας της Τέχνης
Σοφία Λεωνίδου
Αρχικά, η τριβή μου με το εικαστικό κομμάτι κυρίως αυτές τις εφιαλτικές μέρες, δεν μου επιτρέπει να αφεθώ σε μια πιθανή μελαγχολία της απομόνωσης. Ξαφνικά, η μοναξιά φέρει στα κύματα της μια θυελλώδης δημιουργικότητα. Παρ’ όλα αυτά, συναισθάνομαι αληθινά την τραγικότητα που μεταφράζεται στις ψυχές των ανθρώπων και αφήνει στάχτες πόνου. Αντλώ ερέθισμα από τις ανοιχτές πληγές και με την δύναμη των χρωμάτων αφήνω το συναίσθημα να οδηγήσει τον αυθορμητισμό. Επικεντρώνομαι στους άμαχους, τα παιδιά, που γνωρίζουν μονάχα από αθωότητα. Τώρα όμως, στους σκοτεινούς τόνους της μάχης χαράσσουν το κλάμα του πολέμου αυτού. Ο απόηχος που αφήνουν, θα μας στοιχειώνει ισόβια…
– Πληγές πριν το τέλος –
Πεζό ποίημα γραμμένο για το συγκεκριμένο θέμα
Σφιχτές ανάσες, το δάκρυ πυρώνει την σάρκα, τα εγκαύματα αυτά αγγίζουν την καρδιά μου. Και οι αναμνήσεις μας, δεμένοι κόμποι από λευκό πόνο και θολό δάκρυ. Απ’ έξω στάζει βροχή και απ’ μέσα, μελαγχολία γδέρνει το τζάμι. Μουτζούρωσε την πληγή αυτή να μην νιώθω. Σε εκλιπαρώ. Βουβό δωμάτιο, κραυγάζω με τα μάτια, ραγίζουν τα δάκρυα. Και έπειτα, στάζω αιμόφυρτος από τον σπαραγμό της εξουθένωσης. Τρέμω, γιατί ξέρω, πως παραμονεύεις στην άκρη του κελιού μου. Και είσαι τόσο μακριά για να ανταμώσω την ζεστασιά σου και είμαι τόσο κοντά στην μαύρη πληγή του καθρέφτη, μια ομίχλη που με καλεί, το βλέμμα της απεχθές μέσα από την αντανάκλαση. Οι ματιές μας ανταμώνουν, τόσο κοντά, μα το σκοτάδι δεν το αντέχω, ίσως να είναι θάνατος. Αντίο.
Τζίνα Τσιτσέρη
Δυσκολεύομαι να πάρω στα σοβαρά την κατάσταση. Την κατανοώ και κάνω αυτά που πρέπει να κάνω ή τουλάχιστον αυτά που θεωρώ εγώ ότι πρέπει να κάνω σε σχέση με την γενική ιδέα. Κάνω την δουλειά μου όπως μπορώ από το σπίτι. Η απομόνωση δεν με ενοχλεί, είμαι πολύ καλά με αυτό. Δεν ανησυχώ πάντως, δεν φοβάμαι. Κάτι συμβαίνει, γιατί απλά συμβαίνει, και μετά περνάει μόνο για να συμβεί κάτι άλλο. Δυσκολεύομαι να πάρω την ζωή στα σοβαρά γενικά. “Αν η ζωή δεν είναι απλά ένα αστείο τότε γιατί γελάμε;” Το πιστεύω αυτό. Αλλά που ξέρεις, μπορεί, όπως λένε, να κρύβομαι πίσω από τα δάκρυα ενός κλόουν.
Ευαγγελία Μανέττα
Είναι ωραία όταν λείπεις
σκιές τεντώνουν το σπίτι
κρακελάρει το πάτωμα στο μαύρο
ένας καρδιογράφος σταθμεύει εκεί .
Ώρες φουσκώνουν απ το φουρό τους
ξαπλώνουν στις πολυθρόνες λινά ασπρόρουχα
το πρόσωπο μου μετασχηματίζεται
τα μεγάλα μάτια λεκιάζουν
ανεμώνες ανεβαίνουν τις σκάλες ως την σοφίτα
και όπως σου γράφω
ένας θόρυβος στα κεραμίδια ακαθόριστος
μια ψυχή
που μένει εκεί εγκλωβισμένη.
Κοιτώ το κενό μπροστά μου, δεν τεμαχίζω
καμώνομαι πως μ αρέσει αυτό που διαβάζω
ένα κάτι στο τραπέζι ανθίζει σε λεμονιά
Επαναλαμβάνω την λύπη
είναι ωραία όταν λείπεις
Ναταλία Πετροπούλου
«… Υπάρχει η υποψία πως το κακό που μας βρήκε προέρχεται από κάτι ανώτερό μας, από τον ουρανό, και καθετί από τον ουρανό διαβρώνει σαν αόρατη βροχή τις στέγες, τους τοίχους και τις ψυχές μας. Όπως σας είπα, αυτή είναι η τελευταία δημόσια συγκέντρωση. Ομάδες πάνω από τρία άτομα θα διαλύονται. Επίσης, απαγορεύεται να περιφέρεστε άσκοπα. Όλοι οι πολίτες επιβάλλεται να κυκλοφορείτε ανά δύο, για να επιτηρείτε ο ένας τον άλλο. Τώρα γυρίστε στα σπίτια σας και μείνετε εκεί. Θα βγείτε μόνο σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης. Ειδικά συνεργεία θα στιγματίζουν την πόρτα κάθε μολυσμένου σπιτιού: θα κάνουν έναν μεγάλο κόκκινο σταυρό με μπογιά στην πόρτα και θα γράφουν, «Ελέησόν με, Κύριε!». ” 1970 Ευγένιος Ιονέσκο/Eugene Ionesco “Το παιχνίδι της σφαγής” Jeux de massacre
Last modified: 20/05/2020