Το πολύπλευρο έργο της Σόνιας Βασιλάκη

Γράφει η
Εύα Κέκου, Ιστορικός Τέχνης

Η ζωγράφος Σόνια Βασιλάκη συνομιλώντας με την Εύα Κέκου επιχειρεί επιχειρει να κάνει πιο κατανοητό το εικατικό της έργο…….

Mε ποιο τρόπο η καταγωγή σας και τα ιδιαίτερα σας βιώματα έχουν στον ένα βαθμό ή τον άλλο καθορίσει τη πορεία σας;

Η έκφραση «γέννημα θρέμα της Κρήτης» είναι μια πανελλήνια έκφραση, δηλωτική της καταγωγής μου. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην μεταπολεμική – στο μεταίχμιο της βιομηχανικής μετάλλαξης, της εκθαμβωτικής Κρήτης των μύθων, των τραγουδιών, των οσμών και του σκληρού φωτός. Ναι ξέρω καλά τι σημαίνουν οι στοίχοι του Ρίτσου «κι όταν χορεύανε στην πλατεία μέσα στο σπίτια τρίζαν τα ταβάνια».
Η καταγωγή, ο γενέθλιος τόπος, σημαντικό θεμέλιο. Άλλωστε όλοι πια αποδέχονται πως τα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας είναι μια κάψουλα γεμάτη από συγκινήσεις, εικόνες, οσμές, ανεξίτηλα βιώματα, που σε συνοδεύουν για όλη σου την ζωή!
Όλα αυτά αποκτούν μια μυθική διάσταση καθώς απομακρυνόμαστε από τα χρόνια εκείνα. Ναι είχα μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία, πλούσια σε συγκινήσεις, στοργή και αγάπη και ομορφιά! Παντού γύρω μου, λουλούδια, δέντρα, χρώματα, ουρανούς, θάλασσες και πανέμορφα βουνά. Όλα γύρω μου, όλα μέσα μου ακόμα τώρα! Εκεί μέσα στην κάψουλα αυτή υπάρχει και το φυλλόδεντρο που μνημονεύει ο Οδυσσέας Ελύτης: «στην γωνιά το φυλλόδεντρο που εφημερεύει». Ναι εκεί το συνάντησα! Στο σπίτι μας, το είχαμε στον κήπο μας!

Όλες οι αλλαγές, όλες οι διαφορετικές ενότητες, που εμφανίζονται στη δουλειά σας είναι ενσωματωμένα βιώματα;

Παρακολουθώντας τις διαφορετικές ενότητες θα ανιχνεύσουμε τις επιρροές μου από τις σπουδές, τους δασκάλους, τα ταξίδια, τις μελέτες και τα παγκόσμια προβλήματα αιχμής που με ανησυχούν, όπως την καταστροφή του περιβάλλοντος. Διακρίνουμε πολλά διαφορετικά θέματα (τοπία, Νεκρές Φύσεις), ενότητες Υλικών, ενότητες Χρωματικές, ενότητες Τεχνοτροπίας (Collage κτλ.) Βέβαια ξεχωριστή θέση έχουν τα πολλά πορτρέτα: για μένα αποτελούν εμβάθυνση στην φιλία!

Γνωρίζω ότι διδάξατε για πολλά χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με ποιο τρόπο η διδασκαλία ανατροφοδότησε μέσα από τις εμπειρίες που σας έδωσε τη τέχνη και με ποιο τρόπο η ίδια η Τέχνη της διδασκαλίας αποτέλεσε μάθημα για εσάς.

Ανήκω κι εγώ στους καλλιτέχνες που δεν χρησιμοποιούν συνεχώς την ίδια τεχνική, ούτε τον ίδιο υλικό ούτε τον ίδιο τρόπο έκφρασης, κάτι που ίσως θα μου πρόσφερε εύκολη «αναγνωρισιμότητα». Αντίθετα έχω πολλές διαφορετικές ενότητες.

Ναι τα ταξίδια μας αλλάζουν, μας προσφέρουν δυνατότητες συγκριτικής διαδικασίας και γνωριμίες με άλλα τοπία, άλλους πολιτισμούς, άλλους ανθρώπους!

Τα Μουσεία είναι μεγάλα σχολειά και όπως οι Αρχαιολογικοί Χώροι, σε διδάσκουν. Όταν βγαίνεις από το Λούβρο ή από το Βρετανικό Μουσείο είσαι άλλος άνθρωπος. Όπως βγαίνεις αναγεννημένος από μια βόλτα στην Ακρόπολη ή από το Κεραμικό της Αθήνας.
Κομβικές πόλεις για μένα Παρίσι, Λονδίνο, Μόναχο… Κάθε μία μοναδική, γιατί εκτός από τα μνημεία, την πολεοδομία την αρχιτεκτονική, μέσα στις πόλεις αυτές συναντάς και τα μεγάλα Μουσεία – Σταθμούς! Musee du Louvre, Musee de l’ Orangerie, British Museum, V&A, National Gallery, Tate Modern, Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, Neue και Alte Pinakothek Munchen, και τόσα άλλα.

Μίλήστε μας λίγο για τη διάρθρωση του έργου σας, τη δουλειά σας και το πως η κάθε ενότητα συνδέεται με τους «σταθμούς» σας στο ταξίδι της ζωής σας.

Εκείνο που θα ήθελα να δώσω είναι μερικές εξηγήσεις – κλειδιά για να κατανοηθεί το εικαστικό μου έργο. Επειδή στόχος της συνέντευξης είναι η καλύτερη επικοινωνία και κύριος στόχος της τέχνης μου είναι η πρόθεση «Έκφρασης», όχι το εμπόριο, το δηλώνω ευθύς εξαρχής: «Δεν είμαι οικονομικά προνομιούχο άτομο, επέλεξα να κερδίζω τον επιούσιο διδάσκοντας Τέχνη στη Μέση Εκπαίδευση, Γυμνάσια -Λύκεια, για να μην κάνω παραχωρήσεις και εμπορική δουλειά».
Στο Μόναχο συνάντησα ακόμα ένα άλλο Μεγάλο κεφάλαιο: τους Έλληνες Μετανάστες! Το έργο μου «Οι 2 Εμιγκρέδες», ο ένας Μετανάστης (υπαρκτό πρόσωπο) εργάτης στην M.A.N., ο άλλος μεταφερμένος (βίαια) από τον Ναό της Αφαίας στην Αίγινα (τώρα είναι μέσα στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου), δεν θα είχε πότε δημιουργηθεί αν δεν είχα την τύχη να βρεθώ 5 χρόνια στο Μόναχο και να δουλέψω μέσα στα Ελληνικά Σχολεία.
Η Μελέτη και η έρευνα της πολιτιστικής μας ιστορίας είναι εμφανής στην ενότητα «Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός». Μπορεί να περιγραφεί σαν ένας φάκελλος που φιλοξενεί πολλά διαφορετικά έργα, με έντονη αναφορικότητα σχετιζόμενη με την ελληνική αρχαιότητα. Φιλοξενεί τον προβληματισμό μου σχετικά με την ουσία του ερωτήματος που απασχόλησε διαχρονικά όλη την ελληνική διανόηση: «Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, Σύζευξη ή καταστροφική Σύγκρουση;» Φιλοξενεί έργα διαμαρτυρίας, έργα που παρουσιάζουν τον θαυμασμό μου για την αρχαία τέχνη όπως το «ΔΟΞΑΣΤΙΚΟΝ», έργα που αποτελούν ερευνητική διείσδυση στα αρχέτυπα, έργα που αναδεικνύονται και αποτελούν τελικά συνδετικούς κρίκους της Αρχαίας Ελληνικής με την Χριστιανική Τέχνη.
Βίωσα τον θάνατο και την απώλεια αγαπημένων. Ανιχνεύονται στα έργα «Έρωτας και θάνατος». Βίωσα την οικολογική καταστροφή του Chernobyl, το 1986. Οι δραματικές στιγμές που ζήσαμε, δραματοποιημένες, μεταφέρθηκαν στα έργα «Το Πάσχον Φύλλο» και «ine strontium- caesium Nature Morte». Ακόμα σήμερα έργα μου όπως η «Στήλη Νο1» εμφορούνται από οικολογικά μηνύματα! Μπορούν να χαρακτηριστούν σαν οικολογική διαμαρτυρία!
Αφουγκράστηκα την Ποίηση (όπως τις Συνθέσεις για την Ποίηση του Γιάννη Πλαχούρη) και εμπνεύστηκα από την Μουσική. Είναι έτοιμη μια σειρα έργων εμπνευσμένη μόνο από την Μουσική από τους ήχους! Μελετώντας την αρχαία ελληνική Τέχνη άλλαξε και η υπογραφή μου. Εδώ και 20 χρόνια υπογράφω σαν ένας άλλος Σοφίλος σαν ένας άλλος Εξηκίας: «SΟΝΙΑ ΕΠΟΙΗΣΕ». Αμετάφραστα.

Οι φόβοι μου για το μέλλον;

Η οικολογική καταστροφή και κάποιος γενικευμένος πόλεμος!

Τι θα δούμε στις μελλοντικές σας δουλειές;

Πιστεύω και ελπίζω να μου δοθεί ο χρόνος να ολοκληρώσω την ανάπτυξη κάποιων ενοτήτων, καθώς επίσης θα πρέπει να ασχοληθώ περισσότερο με την ανάδειξη του Έργου μου.