Το θρησκευτικό όραμα του Πολ Ντελβό

Η ανθρώπινη ύπαρξη μέσα από τη δομή του σκελετού. Η Σταύρωση και η Ταφή…                                                                                                                                                                                                                                                   

Οι εντυπώσεις της νιότης μένουν για πάντα στο νου και επηρεάζουν όλη μας τη ζωή. Ήταν η αρχή για τον Πολ Ντελβό που άντλησε σχεδόν εμμονικά από τις αναμνήσεις της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Ο Πολ Ντελβό γεννήθηκε στο Βέλγιο το Σεπτέμβριο του 1897 και πέθανε το 1994. Μετά την «περιπλάνηση» του κυρίως  στο Νεοεμπρεσιονισμό και τον Εξπρεσιονισμό, στις αρχές της δεκαετίας του 1930 συνευρίσκεται με κορυφαίους εκπροσώπους του Σουρεαλισμού και παραμένει συνοδοιπόρος ως το 1938. Καθοριστικές είναι οι επιρροές από το Μαγκρίτ αλλά κυρίως από το Ντε Κίρικο.

Σταύρωση, 1952. Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών, Βρυξέλλες 178,5 x 266,5 εκ

Το 1934 συμμετέχει στην έκθεση «Μινώταυροι» με τους Έρνστ, Νταλί, Μαγκρίτ, και Ντε Κίρικο. Το 1936 Μαγκρίτ και  Ντελβό συνεκθέτουν και από τη χρονιά αυτή αρχίζει σταδιακά να διαφαίνεται το τέλος της σχέσης του με τους σουρεαλιστές. Είχε αποφασίσει να ακολουθήσει μια πιο ανεξάρτητη πορεία. To 1937 πεθαίνει ο πατέρας του με το παράπονο ότι δεν κατόρθωσε να κατανοήσει το έργο του γιού του. Ανεξάρτητα από τις επιλογές του δεν κόβει τελείως τους δεσμούς με τους σουρεαλιστές, έτσι το 1938  συμμετείχε στη Διεθνή Έκθεση του Σουρεαλισμού που οργάνωσαν οι Αντρέ Μπρετόν και Πωλ Ελυάρ στο Παρίσι. Ο Ελυάρ του αφιέρωσε το ποίημά του «Εξορία» στον «άλλο Παύλο».

…εἷς τῶν στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τήν πλευράν ἔνυξε

Μετά το θάνατο του Ιησού έπεσε σκοτάδι στη γη, καπεριγράφονται τα σημεία που ακολούθησαν τον θάνατό του, όπως ο σεισμός και η ανάσταση των αγίων

Στη διάρκεια του Β’  Παγκοσμίου Πολέμου ο Ντελβό δεν παρουσίασε έργα του δημοσίως, χωρίς όμως να έχει και κάποιου είδους δράση. Τρία έργα του είναι βέβαιο ότι φιλοτεχνήθηκαν στα χρόνια του πολέμου «Μουσείο Spitzer», «Η πόλη του άγχους» και «Κοιμώμενη Αφροδίτη».
Οι παιδικές  αναμνήσεις που τον καθόρισαν στη δουλειά του ήταν οι σκελετοί που τρόμαξε όταν τους είδε σε αίθουσα του δημοτικού σχολείου που φοιτούσε. Ήταν ο σκελετός ενός άνδρα και μιας μαϊμούς σε φυσικό μέγεθος.

Αποκαθήλωση, 1951. Διαστάσεις: 154 x 268 εκ

Σε πολλά από τα έργα της περιόδου του πολέμου και μετά, οι σκελετοί  εμπλέκονται στην καθημερινότητα των ζωντανών ανθρώπων χαρακτηριστικό παράδειγμα «Η πόλη του άγχους».
Από το 1952 και για κάποια χρόνια οι σκελετοί κυριαρχούν σε θρησκευτικά έργα που επιλέγει να δημιουργήσει στη δεκαετία του 1950. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτών των έργων είναι η παρουσία σκελετών που ερμηνεύουν ανθρώπινους ρόλους και συμβολίζουν πρόσωπα του Ευαγγελίου. Αρχικά η «Σταύρωση». Σκελετός ο Χριστός και οι δυο ληστές ενώ μαύροι και με γκρι πανοπλίες οι Ρωμαίοι αξιωματικοί. Όταν  το 1954 το έργο παρουσιάστηκε στη Μπιενάλε της Βενετίας προκάλεσε σάλο.
Θεωρεί το σκελετό θεμέλιο της ζωής και από αυτή την πεποίθηση ξεκινούν οι απεικονίσεις σκελετών. Σε όλες τις εποχές ο σκελετός θεωρείται σύμβολο του θανάτου, ο Ντελβό μέσα από το έργο του ξεπερνά τον αυτόν τον αρχέγονο φόβο και τον βλέπει ως στοιχείο της ζωής. Οι σκελετοί που εμφανίζονται στα θρησκευτικά του έργα εκπέμπουν πνευματική διάσταση και εκφράζουν συναισθήματα. Είναι ένα κάλεσμα να δεις με ένα πικρό χαμόγελο το θάνατο και να χαρείς τη ζωή. Ο σκελετός είναι το στιβαρό μέλος του ανθρώπου, άρα μέρος της ζωής.

Η Σταύρωση, 1957

Όταν  το 1954 το έργο παρουσιάστηκε στη Μπιενάλε της Βενετίας προκάλεσε σάλο.
Ο καρδινάλιος Roncalli, (ο μετέπειτα Πάπας Ιωάννης XXIII) εξεμάνη και ο καλλιτέχνης κατηγορήθηκε για βλασφημία. Ο Ντελβό ήταν αμετανόητος, έμεινε ιστορική η δήλωσή του:  «…Μέσα από το σκελετό, αντιπροσωπεύω ένα διαφορετικό είδος ύπαρξης σε ένα είδος μεσαιωνικού παιχνιδιού μυστηρίου που είναι ίσως βέβηλο, αλλά ποτέ βέβηλο – η ιδέα της ιεροσυλίας δεν μπήκε ποτέ στο μυαλό μου – την έβαλαν (τη χρέωσαν) άλλοι … οι σκελετοί μεγεθύνουν τη δομή της ίδιας της ζωής, με όλες αυτές τις αξιοθαύμαστες γραμμές όπως οι ράβδοι των κλουβιών μέσα από τις οποίες περνά το φως της ζωής».

Ενταφιασμός, 1957. Διαστάσεις: 130 x 120 εκ

Last modified: 13/05/2024