«Σπασμένη Ιστορία» του Παύλου Σάμιου. Μια έκθεση εκτός στόχου

Αν και σαν ιδέα η «Σπασμένη Ιστορία» του Παύλου Σάμιου έχει ενδιαφέρον, δεν νομίζω ότι κατορθώνει να δώσει καμία νέα ερμηνεία στα σύμβολα του αρχαίου Πολιτισμού. Μου μοιάζει φτωχή σε περιεχόμενο η απεικόνιση των αρχαίων γλυπτών με το σπρέι ενός γκράφιτι κι ας θέλει να μιλήσει για την καταστροφή της ιστορίας. Νομίζω ότι γίνεται με πρόχειρο τρόπο η προσπάθεια «συνάντησης» του παρελθόντος με τη σύγχρονη πραγματικότητα. «Η Νίκη της Σαμοθράκης», «Η Αφροδίτη της Μήλου» και τα κυκλαδικά ειδώλια είναι διαχρονικά πολιτισμός μας και δεν πιστεύω σε καμία περίπτωση ότι μπορούμε να πούμε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής τα έχει κάνει κομμάτια. Αντίθετα, συνεχίζουν να τα θαυμάζουν και να «απολαμβάνουν» μιας πανανθρώπινης προστασίας.
Όσο για τα υλικά που χρησιμοποιεί ο ζωγράφος (κάρβουνο, ακρυλικό, σπρέι σε χαρτόνι, πέτρες, ανακυκλωμένα υλικά κ.ά.), αν και τα χρησιμοποιεί σκόπιμα για να ασκήσει κριτική σε μία «πολιτικώς ορθή» κοινωνία – κατά τα λεγόμενα της διευθύντριας του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αικατερίνης Π. Δελλαπόρτα-, δεν πετυχαίνουν το σκοπό τους να προβληματίσουν το θεατή.
Το ίδιο ισχύει και για τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές χριστιανικές απεικονίσεις με τα δυνατά σύμβολά τους, για τους αρχαϊκούς κούρους ή τα κλασσικά γλυπτά του Παρθενώνα.
Η συγκεκριμένη εικαστική ενότητα του Παύλου Σάμιου δεν καθρεφτίζει την αγωνία του ιστορικού παρελθόντος για την εποχή μας με τον ίδιο τρόπο που ο Φεντερίκο Φελλίνι κάνει finale στην ταινία «Roma» (όπως διαβάζουμε στο δελτίο τύπου), αλλά την αγωνία του ίδιου του ζωγράφου να κρατηθεί στο προσκήνιο με το λάθος, όμως, τρόπο, που δεν τον έχει μάλιστα καθόλου ανάγκη αν κρίνουμε από τα έργα τού παρελθόντος. Ο Παύλος Σάμιος, με το τόσο πλούσιο βιογραφικό, μας είχε συνηθίσει στην πραγματική ζωγραφική. Λυπάμαι για το τόσο «απλοϊκό» αποτέλεσμα που εισπράττω σαν θεατής στην τελευταία του αυτή έκθεση. Σίγουρα γνωρίζει από σχέδιο, σίγουρα γνωρίζει από ζωγραφική. Όμως ο συνδυασμός του τωρινού του σχεδίου με το γκράφιτι μας κάνει να διαβάζουμε μια «προχειρότητα» στην τέχνη του που μας απομακρύνει από την εικόνα που έχουμε γι’ αυτόν ως έναν από τους σημαντικούς ζωγράφους της γενιάς του. Και είναι κρίμα. Οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να εφησυχάζουν ούτε να σιωπούν, αλλά να μιλούν όταν είναι πραγματικά έτοιμοι να το κάνουν.

Last modified: 18/03/2019