Ο Σπύρος Λύτρας μας μεταφέρει την αλήθεια της ψυχής του

Ήρα Παπαποστόλου

Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

Η ζωγραφική του Σπύρου Λύτρα πάντα μου άρεσε γιατί εκφράζει την “παλιά” και αθώα ψυχή των ανθρώπων. Στην καινούρια του ατομική έκθεση στην αίθουσα τέχνης Περιτεχνών παρουσιάζει έργα του που χωρίζονται σε δύο θεματικές ενότητες: τα Κατευόδια και τα Ταγκό.
Για μένα, και τα δύο αυτά θέματα αφορούν στο ταξίδι της ανθρώπινης ψυχής: στην ελεύθερη πορεία της και στον έρωτα.
Συνδεδεμένο με τον υπόκοσμο και τους οίκους ανοχής για πολύ καιρό, το ταγκό ήταν αρχικά διαδεδομένο στις λαϊκές γειτονιές. Πρόκειται για έναν ερωτικό διάλογο ανάμεσα στο ζευγάρι που χαρακτηρίζεται από την αμοιβαία στήριξή του, με την κλίση του σώματος προς τα μπρος και το λύγισμα των γονάτων. Όπως και στη ζωή, δεν υπάρχουν τυποποιημένα βήματα και φιγούρες, αλλά αυτοσχεδιασμός ανάλογα με τη διάθεση του ζευγαριού.

Στα έργα του Λύτρα, τα ζευγάρια χορεύουν ταγκό κάτω από τα βλέμματα του πλήθους, όσο εκείνα ζουν απερίσπαστα τη δική τους προσωπική στιγμή. Οι χορογραφίες μοιάζουν επαγγελματικές και η εικόνα διαθέτει ρυθμό, θεατρικότητα και κίνηση λες και πρόκειται για μουσικοχορευτική θεατρική παράσταση.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι η αναφορά σε αυτό το είδος χορού περιγράφεται με διάθεση ρομαντική και έχει έναν χαρακτήρα νοσταλγικό όσον αφορά στο ήθος μια άλλης εποχής.
Όσο για τα Κατευόδια, μοιάζουν να είναι η ευχή του καλλιτέχνη προς τους θεατές για έναν καλό δρόμο. Εύχεται η ψυχή τους να έχει μια όμορφη πορεία, ένα καλό ταξίδι. Συμβολικά, στη ζωή, πάντα κάποιος μένει πίσω και βλέπει τον άλλον να ξεμακραίνει. Αυτήν ακριβώς την στιγμή αποτυπώνει ο ζωγράφος στον καμβά του.
Με ακρυλικό και κάρβουνο για υλικά του, σε ένα παιχνίδι με το φως και το σκοτάδι, ο Σπύρος Λύτρας μας μεταφέρει την αλήθεια της δικής του ψυχής, με διάθεση ποιητική. Ο έρωτας ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα παίρνει μορφή μέσα από τον χορό. Και το συναίσθημα της ψυχής που ακολουθεί το δρόμο της απεικονίζεται σαν ένα καράβι που απομακρύνεται από το λιμάνι.
Όπως και να ‘χει, ο ζωγράφος μας μιλάει με απλά μέσα για την ουσία της ζωής, που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε.