Ένα ταλέντο από το πουθενά κι ο καλλιτέχνης που του αποκαλύπτει
τη μαγεία της ζωγραφικής…
Με περίμεναν το απόγευμα που ετοίμαζαν το στήσιμο της έκθεσης τους.
– Αχιλλέα, αδρεναλίνη οσμίζομαι, μήπως κάποιος έχει αγωνία;
Ο Αχιλλέας χαμογέλασε, ο Δημήτρης καταϊδρωμένος προφασιζόταν ότι βάζει σε τάξη κάποιους μικρούς πίνακες. Τον είχε κυριεύσει το άγχος των πρώτων εγκαινίων μιας καριέρας που μόλις ξεκινά. Όλοι όσοι έχουν δει το έργο του πιστεύουν ότι έχει ένα λαμπρό μέλλον, αυτός τρέμει ολόκληρος! Καλό σημάδι όπως θα έλεγε και η Παξινού που πάντα θύμιζε ότι το τρακ και το ταλέντο είναι ποσά ανάλογα.
Ο Αχιλλέας Πιστώνης και ο Δημήτρης Αγγελόπουλος, δάσκαλος και μαθητής συμφώνησαν να παρουσιάσουν μια κοινή έκθεση. Ή μάλλον ο Αχιλλέας πρότεινε και… ο Δημήτρης αν ήθελε ας έκανε κι αλλιώς. Η έκθεση φιλοξενήθηκε στη γκαλερί ena της οδού Βαλαωρίτου και δω που τα λέμε ήταν τόλμημα και για το δάσκαλο και για το μαθητή. Όχι ότι δεν συνηθίζεται να συνεκθέτουν δάσκαλος και μαθητής, αλλά δεν είναι και τόσο συχνό. Και από μια τέτοια έκθεση οι επισκέπτες έχουν απαιτήσεις από το έργο του μαθητή αλλά και από την επιλογή του δασκάλου. Τελικά Αχιλλέα, όλοι κρινόμαστε… Γι αυτό και πρέπει να τολμάμε.
Ο Αχιλλέας Πιστώνης, ανήκει στη νέα γενιά των καλλιτεχνών, αλλά έχει την πορεία του. Επιτυχημένη και αποδεκτή από συναδέλφους του και φιλότεχνους.
Ο Δημήτρης Αγγελόπουλος όμως ανήκει στην κατηγορία εκείνη των ανθρώπων που όπως έγραφε ο Φάινμαν «Άνοιξε την πόρτα και μπήκε στο δωμάτιο της άγνοιας». Στην αρχή ψηλαφούσε για να δει πού βρίσκεται, μετά συνάντησε κάτι πρωτόγνωρο «και εἶδεν… ὅτι καλόν». Ήταν η ζωγραφική.
Ο πρωτοεμφανιζόμενος καλλιτέχνης δεν είχε ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Όχι να ζωγραφίσει ο ίδιος, αλλά καλά καλά δεν γνώριζε ποιος είναι ο Μιχαήλ Άγγελος (τρόπος του λέγειν).
Δημήτρης: Σε σχέση με τη ζωγραφική ήμουνα ούφο. Δεν γνώριζα καν για τη σχολή Καλών Τεχνών. Σαν μαθητής είχα καταπιαστεί λίγο με το graffiti, μη νομίζετε τίποτε εξαιρετικό, κάτι tagιές για να λερώνουμε τους τοίχους και καλά.
Από τις tagιές στους τοίχους ο Δημήτρης βρέθηκε στη σχολή γραφιστικής γιατί κάπως του άρεσε η φωτογραφία και πίστευε ότι εκεί μπορεί να το εξελίξει το πράγμα. Όμως όλα ήρθαν τούμπα. Έπεσε πάνω στο ελεύθερο σχέδιο.
Δημήτρης: Κι εκεί είπα: Ώπα πιάνει κάπως το χέρι μου.
Αχιλλέας: Νομίσαμε ότι μας κοροϊδεύει. Ότι είναι ψώνιο. Ότι τάχα μας έλεγε πώς δεν έχει ξανακάνει σχέδιο. Ξέρεις υπάρχουν κάποια άτομα που πιστεύουν ότι είναι εξαιρετικά ταλέντα και δεν το παραδέχονται ότι έχουν διδαχθεί σχέδιο κλπ. Τον περάσαμε για κάτι τέτοιο. Καθηγήτρια του στο σχέδιο είναι η Μαριάννα Κατσουλίδη. Σιγά σιγά καταλάβαμε ότι μας λέει αλήθεια. Τα βήματα του ήταν άλματα.
Μόλις ο Δημήτρης ανακάλυψε τη χαρά της ζωγραφικής έχασε τον ύπνο του, την ηρεμία του. Έζησε το προσωπικό του Big Bang. Η ιερή τρέλα της τέχνης έκανε την εμφάνιση της. Ένα από τα έργα του στην έκθεση «Η δίψα» αφορά σ’ αυτό το κομμάτι του νέου καλλιτέχνη: τη δίψα και την τρέλα του να μάθει.
- Κάπως έτσι είστε όλοι οι καλλιτέχνες Αχιλλέα μου
Αχιλλέας: Κι εγώ θυμάμαι την τρέλα μου, το πόσο παθιασμένος ήμουν, αλλά όχι έτσι. Όχι.
- Έτσι νομίζεις. Αν δεν είχες κι εσύ μια παρόμοια τρέλα και δίψα δεν θα κατανοούσες τώρα αυτή την έκρηξη του Δημήτρη. Απλώς τώρα τα βλέπεις από μια χρονική απόσταση. Τελικά Δημήτρη έζησες το Big Bang.
Δημήτρης: Ναι! Ανακάλυψα ότι αυτό είναι που με τρελαίνει να το κάνω. Αν κάτι δεν πάει καλά όταν δουλεύω στο τελάρο δεν μιλιέμαι.
- Αχιλλέα τι είναι αυτό που ξεχώρισες στο Δημήτρη εκτός από την τρέλα;
Αχιλλέας: Σκέψου, η ζωγραφική μου είναι η πρώτη ζωγραφική που είδε. Ένα ταλέντο από το πουθενά. Η εξέλιξή του είναι τρομακτική. Καμιά σχέση το ένα έργο με το άλλο. Είδα μια αντίληψη που στο Δημήτρη λειτουργεί διαφορετικά από τους υπόλοιπους. Το χέρι ακολουθεί το μάτι αυτόματα. Θυμάμαι τον εαυτό μου που πάλευα να μάθω τεχνικά πώς βγαίνει κάτι και πόσο με ταλαιπωρούσε μέχρι να βγει. Στο Δημήτρη δεν υπάρχει τέτοια ταλαιπωρία.
- Όμως πατάει κάπως στη δική σου δουλειά
Αχιλλέας: Ο λόγος που έχει «πατήσει» πάνω στη δουλειά μου και σε δουλειές που έχω πατήσει εγώ, είναι επειδή τα καταλαβαίνει εύκολα και τα είδε όλα απότομα. Είδε Ρέμπραντ, Ντεγκά και Ρόρρη την ίδια μέρα. Δεν είχε καμιά επαφή με τη ζωγραφική πριν.
- Έχεις μια επιλογή στην παραστατική ζωγραφική, που μοιραία ακολουθεί και ο μαθητής.
Αχιλλέας: Δεν θέλω να απορρίψω άλλες μορφές εικαστικής έκφρασης. Μπορώ να πω ότι όταν ήμουν πιο νέος με μάγευε που έβλεπα εγκαταστάσεις, βίντεο αρτ κοκ. Και συνεχίζω να τα παρακολουθώ και να τα διαβάζω, αλλά ποτέ να τα κάνω. Θυμάμαι στην ΑΣΚΤ που έκανα ένα βίντεο∙ άρεσε στο δάσκαλο μου «Τι θα κάνεις μετά από αυτό Αχιλλέα;» με ρώτησε «Θα προχωρήσω ακόμη περισσότερο στη ζωγραφική» του απάντησα. Στο βίντεο δεν έβρισκα χώρο να γίνω καλύτερος. Αντίθετα στη ζωγραφική μπορώ να προσπαθώ. Μόνο γι αυτό ζωγραφίζεις. Για να γίνεις λίγο καλύτερος από πριν.
- Ο ζωγράφος αναμετριέται με τον εαυτό του;
Αχιλλέας: Ναι. Ήταν το μέσο που με κρατούσε τόσο όσο να με δυσκολεύει. Όλα στην τέχνη γίνονται για τις ανθρώπινες ιστορίες.
- Δημήτρη έχεις κάποια διλήμματα σχετικά με τις μορφές τέχνης που μπορεί να σε ελκύουν;
Δημήτρης: Επειδή όλα τα είδα μαζεμένα: εγκαταστάσεις, βίντεο, περφόρμανς, ζωγραφική διαπίστωσα ότι με μαγεύει η ζωγραφική. Μ΄ αρέσει να βλέπω την πορεία μου, τη βελτίωση μου αν θέλετε, από έργο σε έργο.
Αχιλλέας: Ο Δημήτρης κάθε φορά ανακαλύπτει τη ζωγραφική…
Δημήτρης: Εξομολογούμαι για μια ακόμη φορά ότι δεν έχω δει και πολλά πράγματα…
- Στη δουλειά σας έχετε μια ατμόσφαιρα που μοιάζει…
Αχιλλέας: Η δουλειά του Δημήτρη είναι πιο προσωπική από τη δική μου. Αληθινά προσωπική. Έχει μέσα χωρισμούς, νέες σχέσεις. Τα έβλεπα να γίνονται και στο Δημήτρη και στη ζωγραφική του. Μ’ έκανε τρομερή εντύπωση. Ημερολογιακά έχει πολύ ενδιαφέρον. Εγώ είμαι πιο εγκεφαλικός.
- Πιο νέος, διαφορετικά ερεθίσματα…
Αχιλλέας: Η ζωγραφική μου με απασχολεί πολύ και σαν σκέψη σε σχέση με το Δημήτρη που το πάει αυτόματα.
- Αλήθεια Δημήτρη την ώρα που ζωγραφίζεις μέσα στην «τρέλα» σου και τη δίψα όπως λες, νιώθεις ένας μικρός Θεός; Πιστεύεις ότι αν φυσήξεις το έργο σου θα πάρει πνοή;
Δημήτρης: Δένομαι με τα έργα. Νιώθω ότι του έχω δώσει ζωή από το μηδέν. Δεν πιστεύω ότι αν φυσήξω θα πάρει ζωή, αλλά νιώθω αυτή την τρέλα. Αυτή την «καύλα».
- Είναι αλήθεια ότι γκρινιάζεις συνέχεια αν ένα έργο δεν σου πάει όπως θέλεις.
Δημήτρης: Δεν γκρινιάζω, πέφτω στα πατώματα
Αχιλλέας: Πολύ συχνά καταστρέφει έργα του
Δημήτρης: …Αν δεν μ’ άρέσει κάποιο;…
Αχιλλέας: Θέλει να νιώθει χάλια όταν ζωγραφίζει, αντίθετα με μένα που μ’ αρέσει το απολαμβάνω.
- Είναι και η ανασφάλεια. Είναι νέος. Έχεις κι εσύ όμως τις παραξενιές σου. Σε είδα στο ατελιέ –εκείνο το «κοινόβιο» με το Βασίλη Σελιμά και τον Αντώνη Τσακίρη. Είχε έρθει τόσος κόσμος στην έκθεση κι εσύ εκεί στραβολαίμιαζες βλέποντας και τακτοποιώντας τα έργα σου.
Αχιλλέας: Κάποια στιγμή πρέπει να φύγω από το εργαστήριο, αλλά για να φύγω πρέπει το έργο να μ’ αρέσει. Διαφορετικά ποιος ξυπνάει με ένα έργο χάλια να τον περιμένει;
- Δημήτρη έπεσες από την Ακρόπολη και στάθηκες όρθιος με κάτι πινέλα στο χέρι, ζεις όμως τη ζωγραφική. Δημιουργείς, έχεις άποψη. Ξεχωρίζεις τώρα κάποιον καλλιτέχνη;
Δημήτρης: Τον Ρέμπραντ.
- Πριν από τη φοίτησή σου στη γραφιστική ποιον ζωγράφο είχες ξεφυλλίσει;
Δημήτρης: Νομίζω τον Ρέμπραντ, αλλά δεν ήξερα τίποτε.
- Απ’ ότι ξέρω Αχιλλέα εσύ έπινες νερό στο όνομα του Ντεγκά… Τόχεις ακόμη;
Αχιλλέας: Πάντα ζωγράφιζα. Ο μεγαλύτερος έρωτας μου, ναι, είναι ο Ντεγκά. Έχω αντιγράψει σχεδόν όλα του τα έργα: παστέλ, μπογιές, λάδια, έχω πάρει από τα σκίτσα του μέχρι όλα τα λάδια. Τα έχω λιώσει. Έχω λιώσει άπειρες ώρες. Παράνοια. Μετά όμως η πορεία μου επηρεάστηκε από το Μουσείο Φρυσίρα. Δεν μπορούσα να δω άλλους ανθρωποκεντρικούς. Πήγα στο μουσείο Φρυσίρα και είδα εκθέσεις με Jean Rustin, Pat Andrea κα. Είπα λοιπόν κάπου εδώ πρέπει να χωρέσω: Αχιλλέας Παπακώστας, Γιώργος Ρόρρης, Στέφανος Δασκαλάκης. Από το τρίτο έτος της σχολής φαίνεται ότι προσπαθώ να πάω εκεί.
- Στο έργο σου για τον Καζαντζάκη, υπήρχε μια επιρροή από Γκόγια, τα χαρακτικά του.
Αχιλλέας: Είναι μια καλλιτεχνική μου λατρεία, αλλά παράνοια είναι ο Ντεγκά.
- Χρησιμοποιείς πολύ τον εαυτό σου ως μοντέλο. Είναι εγωισμός, προσπαθείς να αποδομήσεις κάτι από τον εαυτό σου ή είναι αυτοψυχανάλυση;
Αχιλλέας: Μακάρι να μπορούσα να το πω. Η αλήθεια είναι ότι είμαι η εύκολη λύση. Είναι πιο εύκολο σε μένα να μου ζητήσω να κάνω πράγματα που πιθανόν να ζητούσα από κάποιον άλλον, αλλά ντρέπομαι.
- Δηλαδή είσαι μια ματιά κάποιου άλλου…
Αχιλλέας: Είναι πιο εύκολο να με τσαλακώσω.
- Δημήτρη αυτοτσαλακώνεσαι;
Δημήτρης: Ναι. Το έχω κάνει αλλά δεν μ’ αρέσει να κάνω τον εαυτό μου, δεν με γοητεύει.
- Έχει τύχει να σε εκπλήξει έργο σου όταν ολοκληρώθηκε;
Δημήτρης: Το έργο της πτυχιακής μου. Το έσβησα, δεν το ήθελα, αλλά τελικά άρεσε και από το έργο αυτό κατάλαβα πώς θα συνεχίσω.
Δημήτρης: Θέλω να πω κάτι που ξέρω ότι ο Αχιλλέας αντιδρά… Δεν τον ευχαριστώ απλά για την έκθεση που κάνουμε μαζί. Την έκθεση αυτή για όλη μου τη ζωή θα την έχω κορώνα στο κεφάλι μου.
Το πάθος του Δημήτρη Αγγελόπουλου και την αφοσίωση του δασκάλου Αχιλλέα Πιστώνη διέκρινε και εκτίμησε ο γλύπτης – καθηγητής Έκτορας Παπαδάκης, που οργάνωσε και επιμελήθηκε την έκθεση στη γκαλερί Ena
Last modified: 13/10/2018