Οι κρυφές ιστορίες του Σπύρου Λύτρα

Αναζητά τον πραγματικό χαρακτήρα των ηρώων του πίσω από τις εικόνες                                  

Η πρώτη συνάντηση με τη ζωγραφική του Σπύρου Λύτρα συνέβη πριν από αρκετά χρόνια στην Art Athina. Έτσι όπως βλέπαμε με μια συνεργάτιδα τα έργα συμφωνήσαμε ότι βρισκόμασταν μπροστά σε μια μεγάλη συγκέντρωση. «Μια διαδήλωση στο χώρο της έκθεσης» της είπα «μπα εγώ τους βλέπω ήρεμους και φιλικούς» απάντησε. «Με τις σκέψεις σας μπροστά στα έργα μου με κολακεύετε» μπήκε στη συζήτηση ο ψιλόλιγνος άνδρας. «Είμαι ο Σπύρος Λύτρας, ο ζωγράφος των έργων. Έτυχε να ακούσω τη συζήτηση σας και επιτρέψτε μου να σας πω ότι με κολάκευσε ως καλλιτέχνη καθώς επιθυμία μου είναι οι θεατές των έργων μου να παίρνουν ερεθίσματα και να δημιουργούν τις δικές τους ιστορίες. Είναι υπέροχο όταν συμβαίνει».

Έτσι ξεκίνησε η γνωριμία μας, και εκτός από φίλοι έγινα και τακτικός θαμώνας στο εργαστήριο του Σπύρου.
Μέχρι τα Χριστούγεννα έχουμε τη χαρά να δούμε, να γνωρίσουμε, τα πολλά πρόσωπα του Λύτρα και να φτιάξουμε τις δικές μας ιστορίες ερευνώντας τα έργα που έχουν αναρτηθεί στους τοίχους της γκαλερί genesis όπου ο καλλιτέχνης παρουσιάζει την καινούργια του δουλειά.

• Σπύρο, τι μπορεί να σκέφτονται, τι μπορεί να βλέπουν και πώς να βλέπουν  όλα αυτά τα πρόσωπα που ξεπηδούν μέσα από το έργο σου.  

Κάθε πρόσωπο, από αυτά που εικονίζονται στα έργα μου, μπορεί να σκέφτεται, να αναπολεί, να προσδοκά, να ονειρεύεται… Να σκέφτεται διάφορα γεγονότα της ζωής του, πιθανόν ευχάριστα, όπως για παράδειγμα την παιδική του ηλικία, τις ευχάριστες στιγμές κοντά σε αγαπημένα πρόσωπα, την πραγματοποίηση των ονείρων και των επιθυμιών του. Και, γιατί όχι, να προσδοκά τη συνάντηση με άλλους ανθρώπους με τους οποίους θα μπορεί  να μοιράζεται το όραμα για έναν καλύτερο, πιο ανθρώπινο κόσμο. Εκεί όπου ο καθένας θα ζει τις απλές στιγμές της ζωής και θα αλληλοεπιδρά με τον συνάνθρωπο χωρίς καχυποψία και προκατάληψη.

• Αλήθεια είναι αυτά τα πρόσωπα μόνον εικόνες μνήμης ή και καθρέφτης μιας εσωτερικής σκέψης

Πράγματι, τα πρόσωπα αυτά συνιστούν ένα κράμα εικόνων και μνήμης και αποτελούν ταυτόχρονα αντανάκλαση βαθύτερων σκέψεων. Μου αρέσει να παρατηρώ άγνωστα ή γνωστά πρόσωπα και να διερευνώ τι κρύβουν. Επιχειρώ να εμβαθύνω στον εσωτερικό τους κόσμο, να αφουγκραστώ τα συναισθήματά τους, να ανακαλύψω τον πραγματικό τους χαρακτήρα πίσω από τη φαινομενική εικόνα.

• Είναι οι μοναχικοί οραματιστές μέσα στο πλήθος;

Τους πρωταγωνιστές των έργων μου μπορούμε, πράγματι, να τους χαρακτηρίσουμε μοναχικούς οραματιστές μέσα στο, φαινομενικά, απρόσωπο πλήθος. Εάν προσπαθήσουμε να αποσπάσουμε από το πλήθος κάθε μονάδα, θα ανακαλύψουμε πέρα από τα κοινά χαρακτηριστικά, μια μοναδική προσωπικότητα. Οι πρωταγωνιστές μου είναι μάλλον άτομα που έχουν ανακαλύψει τον δικό τους παράδεισο…

• Σε ένα άρθρο που διάβασα πρόσφατα μιλά για τη σχέση της όρασης, της εικόνας, της ενόρασης και της πνευματικότητας. Από την πρώτη στιγμή που γνώρισα το έργο σου σε εκθέσεις ή στο εργαστήριο αυτά τα στοιχεία νομίζω ότι τα συναντώ συνεχώς.

Πράγματι, επιθυμία μου είναι, μέσα από την εικόνα, να διηγηθώ ιστορίες, αλλά και να δώσω την ευκαιρία στον θεατή, παρατηρώντας την εικόνα, να φτιάξει τη δική του ιστορία. Γι’ αυτό και τα πρόσωπα, καθώς και η πνευματικότητα που εκπέμπουν, έχουν κυρίαρχο ρόλο στο περιβάλλον, που τους πλαισιώνει, φυσικό ή ανθρωπογενές.

• Κατά κάποιο τρόπο είναι και η φιλοσοφία σου για την επικοινωνία του θεατή με το έργο σου.   

Κοίταξε, η αρχή μου είναι να μη αφηγούμαι την ιστορία της δουλειάς μου.. . Το αφήνω στο θεατή. Αυτές οι προσωπικές ιστορίες που αποκαλύπτει, ανακαλύπτει ή κτίζει ο παρατηρητής του έργου μου είναι και το πιο ενδιαφέρον. Να μπαίνει μέσα στο έργο με τη δική του ιστορία, το δικό του παραμύθι. Αυτό είναι μαγικό. Πολλοί άγνωστοι επισκέπτες που παρακολουθούν τις εκθέσεις μου και συνομιλούν μαζί μου αλλά και οι φίλοι που έχουν στα σπίτια τους ή στις συλλογές τους έργα μου, αφηγούνται ιστορίες που εγώ δεν τις είχα σκεφτεί ούτε κατά προσέγγιση όταν ζωγράφιζα αυτά τα έργα. Ξεπηδούν άλλες ιστορίες όπως στις μαγικές εικόνες…

• Υπάρχουν κάποιοι δάσκαλοι από την ιστορία της τέχνης που επηρέασαν τη σκέψη σου και κατ΄ επέκταση την καλλιτεχνική σου έκφραση.

Σαφώς υπάρχουν. Έχω μελετήσει και θαυμάσει έργα σπουδαίων καλλιτεχνών όπως του Ότο Ντιξ, του Ρουσσώ ,του Τζορτζ Γκρος, του Μαξ Μπέκμαν, του Πικάσο… Ωστόσο το σημαντικό στην τέχνη είναι πάντα ο καλλιτέχνης να καταφέρει να αποκτήσει τη δική του ταυτότητα, έτσι ώστε να αναδεικνύεται η προσωπική του έκφραση και τα έργα του να είναι αναγνωρίσιμα με τη δική του ξεχωριστή γραφή.

…και φιλοσοφία.

• Μίλησε μας για την καινούργια σου δουλειά που παρουσιάζεις στην genesis.

Η καινούργια μου δουλειά είναι ανθρωποκεντρική. Οι άνθρωποι, οι φίλοι, η παρέα, η συζήτηση μαζί τους, τα «ανοιχτά παράθυρα» με τις καλημέρες, είναι για μένα πηγή έμπνευσης. Όταν το τελάρο κρεμαστεί στον τοίχο, θα  λειτουργεί σαν ένα παράθυρο επικοινωνίας με το θεατή, θα συνομιλεί μαζί του ανασύροντάς του μνήμες, συναισθήματα και εικόνες.

• Προτιμάς την ηρεμία της Ιτέας ή το στούντιο σου στην Αθήνα;

Τον συνδυασμό και των δύο. Η ηρεμία της επαρχίας με την καθημερινή επαφή με γνωστά πρόσωπα που δεν χρειάζεται ραντεβού για να τα συναντήσεις, η επαφή με τη φύση και οι γενικά οι ανθρώπινοι ρυθμοί ζωής μου αρέσουν στην Ιτέα, παρόλο που τα τελευταία χρόνια αυτό έχει αλλάξει. Η Αθήνα πάλι είναι για μένα ξεχωριστή, γοητευτική, πολύβουη, ζωντανή πόλη που δεν σταματά να με εμπνέει.

Last modified: 29/11/2022