Μιλένα Δημητροκάλλη: Ο ευαίσθητος άνθρωπος δεν μπορεί να είναι θεατής όσων συμβαίνουν γύρω του

Το φως με βοηθάει να ανακαλύπτω εσωτερικές σκοτεινές πλευρές του εαυτού μου και να συμφιλιώνομαι μαζί τους

Τη Μιλένα την γνωρίζω πολλά χρόνια. Ήρθαμε σε πρώτη επαφή το 2013 με αφορμή μια έκθεσή της για την οποία μού ζήτησε να γράψω το κείμενο. Αποδείχτηκε ότι είμαστε γειτόνισσες – μένουμε και οι δύο στην Αγία Παρασκευή, δυο πόρτες δρόμος- και ότι γνωρίζονται και οι οικογένειές μας. Το θέμα όμως είναι ότι επικοινωνήσαμε από την πρώτη στιγμή, νιώσαμε η μία την άλλη, ανοιχτήκαμε και μοιραστήκαμε πολλές όμορφες στιγμές. Εγώ «κατάλαβα» τη ζωγραφική της – έτσι κι αλλιώς ανοίγει η ψυχή μου όταν βρίσκομαι μπροστά στα έργα της – και εκείνη εκτίμησε τη γραφή μου – που, όπως μου λέει, διαθέτει μια απλότητα και μια ειλικρίνεια που της πάνε. Έχουμε βγει πολλές φορές, έχουμε μιλήσει για τα προβλήματά μας και για τις χαρές μας, για την τέχνη και τους ανθρώπους της, για αξίες και όνειρα. Τέτοια είναι και αυτή η κουβέντα, μεταξύ φίλων, που θα διαβάσετε. Γιατί πια, η Μιλένα δεν είναι απλά μία από τους πολλούς καλλιτέχνες που γνωρίζω, αλλά μια υπέροχη φίλη που χαίρεται κανείς να έχει στο πλάι του.

• Είσαι αυτοδίδακτη στη ζωγραφική. Πως μπήκες σ’ αυτήν την περιπέτεια και πότε διάλεξες την παλέτα σου;

Η ζωγραφική για μένα είναι ένα προσωπικό δημιουργικό ταξίδι 10 ετών. Ξεκίνησα ως αυτοδίδακτη. Η ζωγραφική όμως, όπως και η γραφή, υπήρχαν πάντα στη ζωή μου από μικρό παιδί. Οι λόγοι που με παρακίνησαν να ξεκινήσω να ζωγραφίζω συστηματικά πριν από 10 χρόνια ήταν ουσιαστικά, η ανάγκη μου να εκφραστώ σε μία περίοδο που ένιωθα εγκλωβισμένη, και η περιέργειά μου να γνωρίσω περισσότερα κομμάτια του εαυτού μου. Στη συνέχεια βέβαια, θέλοντας να εμβαθύνω στη ζωγραφική, παρακολούθησα και ολοκλήρωσα διετές πρόγραμμα εκμάθησης σχεδίου και ζωγραφικής. Όσο για την παλέτα μου, η επιλογή ήταν ενστικτώδης.

•  Πως ένιωσες όταν βραβεύτηκες για πρώτη φορά;

Εξεπλάγην ευχάριστα γιατί ήταν η πρώτη μου συμμετοχή σε ανοιχτό κάλεσμα εικαστικού διαγωνισμού και το πρώτο βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό τέχνης Mitteleuropa Prix International από τη γκαλερί σύγχρονης τέχνης Ufofabrik στην Ιταλία. Το θεώρησα ένα καλό σημάδι για να συνεχίσω την εξερεύνησή μου στη ζωγραφική.

• Ποιοι ζωγράφοι πιστεύεις ότι σε επηρέασαν και με ποιον τρόπο;

Το παράδοξο είναι ότι βρήκα την κλίση μου χωρίς ακόμα να γνωρίζω τους μεγάλους εξπρεσιονιστές ζωγράφους που τώρα αγαπώ και αυτοί είναι ο Richter, ο DeKooning, ο Pollock, ο Kline, ο Rothko κ.α. Δεν μπορώ να πω δηλαδή ότι με επηρέασαν εκ των προτέρων αφού δεν τους γνώριζα, αλλά από τότε που τους ανακάλυψα, τους θαυμάζω απεριόριστα.

Έχω φτιάξει πάνω από 200 φωτεινά έργα
και τα μισά από αυτά ξεκίνησαν από
 σκιές που αναζητούσαν το φως

• Ποιες είναι οι στιγμές έμπνευσής σου; Πως μια ιδέα περνάει στον καμβά;

Οι στιγμές έμπνευσης είναι παντού, όλες τις ώρες της ημέρας. Είναι η ίδια η ζωή. Πολλές φορές έχει τύχει να κοιμηθώ το βράδυ ανυπομονώντας να ξυπνήσω να ζωγραφίσω ή απλώς να δω το έργο στεγνό και τελειωμένο. Ο ενθουσιασμός αυτός με γεμίζει και είναι η κινητήριος δύναμη που ψάχνει συνέχεια αφορμές έκφρασης.

• Τι ρόλο παίζει το φως στη δουλειά σου;

Το φως, πηγή της αλήθειας, δρα μέσα μου ως αφύπνιση και ανάγκη εξωτερίκευσης των αληθινών αποχρώσεων του εαυτού μου, οπότε ο ρόλος του είναι απελευθερωτικός και στη ζωγραφική μου. Το φως με βοηθάει να ανακαλύπτω εσωτερικές σκοτεινές πλευρές του εαυτού μου και να συμφιλιώνομαι μαζί τους. Στα δέκα αυτά χρόνια που ζωγραφίζω, έχω φτιάξει πάνω από 200 φωτεινά έργα και τα μισά από αυτά ξεκίνησαν από σκιές που αναζητούσαν το φως.

• Η σπάτουλα σου δίνει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων;

Η σπάτουλα έχει γίνει προέκταση του χεριού μου ομολογώ! Ναι σίγουρα μου ταιριάζει καλύτερα στην πολυεπίπεδη εφαρμογή του χρώματος πάνω στον καμβά, στη πληθώρα τεχνικών και στις πιο δημιουργικές και ανάγλυφες υφές που μπορώ να επιτύχω.

• Πολλές φορές μοιάζει να ζωγραφίζεις κάτι όπως το θυμάσαι. Ζωγραφίζεις από μνήμης;

Πιστεύω ότι η σημασία της μνήμης είναι πολύ σημαντική για όλους τους δημιουργούς. Όπως είχε πει ο Πόλοκ, η ζωγραφική είναι μια αυτοανακάλυψη και κάθε καλός καλλιτέχνης ζωγραφίζει αυτό που ο ίδιος είναι.  Εγώ είχα την ευτυχή συγκυρία να μεγαλώσω μέσα σε χρωματικούς καταρράκτες και η επιρροή αυτή φαίνεται ολοκάθαρα στα έργα που ζωγραφίζω. Κάθε πίνακας, πέρα από το παρόν μου, διηγείται και κάτι από τις μνήμες μου.

• Σε έχω ζήσει ενώ είχες σοβαρές περιπέτειες με την υγεία σου. Πως κατορθώνεις μετά από μια δύσκολη περίοδο οι πίνακές σου να μαρτυρούν μεγαλύτερη ψυχική υγεία και αισιοδοξία;

Η περιπέτεια της υγείας μου με βοήθησε στο να επανεκπαιδεύσω το μυαλό μου ώστε να αντιμετωπίζει τη ζωή όπως είναι και όχι όπως θα ήθελα να είναι. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο ψυχικό μου ελάττωμα, αλλά η ταλαιπωρία που πέρασα με οδήγησε σε μια περίσκεψη και με βοήθησε να δέχομαι με ψυχικό ρεαλισμό τα γεγονότα της ζωής μου. Η λέξη αισιοδοξία είναι μία παρεξηγημένη λέξη από πολλούς, γεγονός που τους κάνει να βλέπουν τους αισιόδοξους σαν γραφικούς τύπους που δεν τους αγγίζουν πολύ τα δεινά της ζωής. Δεν είναι όμως έτσι. Κανένας άνθρωπος με ευαισθησίες δεν μπορεί να μείνει άτρωτος από τις κακουχίες που συμβαίνουν γύρω του ή να παρατηρεί σαν αμέτοχος θεατής τα βάσανα των άλλων. Με λίγα λόγια, κανείς δεν μπορεί να είναι ουσιαστικά ευτυχής, όταν γύρω του υπάρχει δυστυχία. Οι δημιουργοί που αναδεικνύουν τη χαρά στη ζωγραφική τους δεν σημαίνει ότι δεν τους αγγίζει η κακουχία, ούτε ότι είναι αδιάφοροι σε αυτή.  Διαλέγουν όμως, να αναδείξουν τη δύναμη που έχει το φως να μετατρέπει τα εμπόδια σε ελπίδα.

Ο κόσμος μας εξαρτάται από εμάς
τους ίδιους, εμείς ζωγραφίζουμε ατομικά
τον κόσμο στον οποίο ζούμε συλλογικά 

• Μεγαλώνεις έναν γιο. Και, μάλιστα, με «πυρήνα» καλλιτέχνη όσον αφορά στην ευαισθησία που διαθέτει. Με τι αξίες τον μεγαλώνεις;

Ο γιος μου είναι ο θησαυρός μου και από τότε που έγινα μαμά έχω γίνει ένας καλύτερος άνθρωπος. Είναι ένας έντονος χαρακτήρας, δοτικός, δίκαιος, με δυνατή διαίσθηση. Προσπαθώ να του δείχνω η ίδια, με τις πράξεις μου, τις αξίες με τις οποίες πιστεύω ότι αξίζει κάποιος να ζει τη ζωή του και αυτές δεν είναι άλλες από την ευγένεια, την καλοσύνη και το σεβασμό προς τη φύση, τα ζώα και τους ανθρώπους. Την συγχώρεση και την ειλικρίνεια. Τον παροτρύνω να μένει πιστός στα όνειρά του και στους στόχους του για να είναι ευτυχής αλλά και να γνωρίζει τις ευθύνες του ώστε να γίνει σπόρος μιας καλύτερης κοινωνίας. Αυτές οι αξίες είναι μια καλή αποσκευή για τη ζωή του.

• Η ζωή σήμερα είναι τόσο όμορφη όσο την περιγράφεις στους καμβάδες σου; Πιστεύεις σε έναν καλύτερο κόσμο;

Δεν είμαι από αυτούς που γκρινιάζουν συνέχεια για οτιδήποτε κακό συμβαίνει στον κόσμο και ρίχνουν τις ευθύνες στους άλλους, στις κυβερνήσεις, στον Θεό τον ίδιο.  Αυτό είναι χαρακτηριστικό ενός ανώριμου και ατομιστή λαού. Προσωπικά, τάσσομαι υπέρ αυτών που θέλουν να αλλάξουν τα κακώς κείμενα, που έχουν όραμα και χωρίς να χάνουν χρόνο εργάζονται προς αυτό τον σκοπό. Αυτό όμως σημαίνει ότι έχουν οι ίδιοι αποφασίσει να είναι πολίτες του «Εμείς». Αν όλοι βλέπαμε με αυτά τα μάτια τον κοινωνικό μας ρόλο, θα είχαμε ήδη έναν καλύτερο κόσμο. Ο κόσμος μας εξαρτάται από εμάς τους ίδιους, εμείς ζωγραφίζουμε ατομικά τον κόσμο στον οποίο ζούμε συλλογικά. Η απάντησή μου λοιπόν είναι πως ναι, πιστεύω ακράδαντα ότι μπορούμε, σε ένα δεδομένα ατελή κόσμο, να φτιάξουμε τον καλύτερο δυνατό κόσμο που μπορούμε.

• Τι χρειάζεσαι στη ζωή σου για να είσαι ευτυχισμένη;

Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου! Εντάξει, αστειεύομαι… Υγεία για μένα και για τους δικούς μου ανθρώπους, αγάπη και ενότητα στον κόσμο. Για τα υπόλοιπα, έχω εγώ την ευθύνη και θα προσπαθήσω να τα πραγματοποιήσω.

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε με αφορμή την έκθεση της Μιλένας Δημητροκάλλη «ECHΩES».   

Last modified: 10/05/2021