Μικρά κενά στην έκθεση «Τρεις Συλλέκτες/ Τρεις Εποχές»

Ήρα Παπαποστόλου
Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

 

 

Την Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου εγκαινιάστηκε στην Πινακοθήκη Βογιατζόγλου η έκθεση «Τρεις Συλλέκτες/ Τρεις Εποχές». Ο χώρος πλημμύρισε από φιλότεχνους, ιστορικούς τέχνης, δημοσιογράφους, καλλιτέχνες, γκαλερίστες και συλλέκτες που κοιτούσαν με ενδιαφέρον τα έργα των Βογιατζόγλου, Φέλιου και Χριστοφή – 70 καλλιτεχνών στο σύνολο.
Στο βιβλίο – κατάλογο της Πινακοθήκης που συνοδεύει την έκθεση, ο Μάνος Στεφανίδης, με την εξαιρετική του πένα, επιχειρεί – όπως λέει και ο ίδιος – μία γενικότερη εξιστόρηση της μεταπολεμικής μας τέχνης μέσα από ποικίλα πρόσωπα και γεγονότα. Το βιβλίο γράφτηκε με αφορμή την επιλογή των καλλιτεχνών και των έργων που έγινε από κάθε συλλέκτη: έργα καλλιτεχνών γεννημένων την εικοσαετία 1930-1950 παρουσιάζονται από την συλλογή Βογιατζόγλου, έργα της περιόδου 1950-1970 προέρχονται από την συλλογή Φέλιου και της περιόδου 1970-1990 από την συλλογή Χριστοφή. Επεκτείνεται, όμως, σχεδόν σε όλες τις καλλιτεχνικές ομάδες αυτών των εικοσαετιών.

Το βιβλίο – κατάλογος, του Μάνου Στεφανίδη, στο οποίο έχουμε την ευκαιρία να διαβάσουμε ένα ακόμη μάθημα ιστορίας της τέχνης

Κατά τη γνώμη μου, από το κείμενο λείπει η «ομάδα» της Αφηγηματικής Παραστατικότητας και η «επιστροφή στο μύθο» (τον ίδιο το μύθο ή το μύθο της ίδιας της τέχνης, από το ξεκίνημά της) που – σύμφωνα με τον Paul Ardenne– προτείνει η νεο-ζωγραφική λίγο πριν τη δεκαετία του 80. Με παραδείγματα έναν Erro ή έναν Σκουλάκη. Επίσης, πιστεύω ότι αναφέρεται σε πολύ λίγους σύγχρονους καλλιτέχνες όπως είναι οι Μόσχος, Πιστώνης και Σελιμάς. Κι αυτό γιατί θεωρώ ότι οι σύγχρονοι καλλιτέχνες είναι και πολλοί και καλοί. Είναι κυρίως παραστατικοί, έχουν τη δική τους προσωπική μυθολογία, ασχολούνται πολύ με τους συμβολισμούς και αναφέρονται σε γνωστά ή άγνωστα κείμενα, ενώ τα έργα τους διαθέτουν μια οικουμενικότητα. Η εσώψυχη έρευνα που κάνουν μας οδηγεί σε έργα με δύναμη και βάθος που μπορούν να σταθούν ισάξια δίπλα σε άλλα έργα καλλιτεχνών του εξωτερικού. Εξάλλου, στα χρόνια μας, χάρη στο ίντερνετ έχουμε γνωρίσει πια την παγκοσμιότητα της τέχνης: το site ενός Έλληνα καλλιτέχνη μπορούν να το δουν όλοι πλέον από οποιαδήποτε σημείο της γης.
Οι συγκεκριμένοι καλλιτέχνες καταπιάνονται με ποικίλα θέματα όπως είναι η περιπλάνηση και η μετανάστευση, η νοσταλγία, η σύγχρονη πραγματικότητα, η ψυχολογία, η αθωότητα, η ψευδαίσθηση, οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, ο ρεαλισμός, η φαντασία, η φύση και η μεταφυσική, η κουλτούρα της πόλης. Όλοι φωνάζουν την αλήθεια τους- μια αλήθεια που έχει ανάγκη στις μέρες μας να ακουστεί. Παραθέτω μερικά ονόματα: Γιώργος Καβούνης, Βασίλης Πέρρος, Βίκυ Γεωργιοπούλου, Βιβή Παπαδημητρίου, Λίλα Μπελιβανάκη, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Δημήτρης Αναστασίου και πολλοί άλλοι (έχω μιλήσει για πολλούς από αυτούς στα άρθρα μου στο art22.gr από το 2013 μέχρι σήμερα).
Σύμφωνα με τον Μάνο Στεφανίδη, τα θέματα που θίγω αναλύονται στην β’ έκδοση του «Ελληνομουσείου». Λείπουν όμως από το συγκεκριμένο πόνημά του.
Όσο για τα έργα των τριών συλλεκτών που είδαμε στην Πινακοθήκη Βογιατζόγλου είναι φυσικά ενδεικτικά και αφορούν στις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους καθώς και συλλογές. Κάποια ήταν πολύ ωραία (Στέφανος Δασκαλάκης, Μιχάλης Μανουσάκης, Τάσος Μαντζαβίνος, Αχιλλέας Παπακώστας, Τάσος Μισούρας, Θανάσης Μακρής, Εμμανουήλ Μπιτσάκης, Ηλίας Καφούρος, Μάριος Φούρναρης κ.ά) και άλλα λιγότερο καλά. Πολλά, βέβαια, τα αναγνωρίζουμε αμέσως: Τσόκλης, Pavlos, Μπότσογλου, Μυταράς, Φασιανός, Ζούνη κ.ά.
Η έκθεση ομολογώ ότι δεν ήταν τόσο καλά στημένη – ίσως επειδή στήθηκε από τους συλλέκτες και όχι από επιμελητή. Μικρό το κακό. Πιστεύω ότι είναι μια έκθεση που αξίζει να την δουν όλοι χάρη στην πληθώρα έργων και καταξιωμένων καλλιτεχνών που παρουσιάζει καθώς και να διαβάσουν το ένα ακόμη μάθημα ιστορίας τέχνης από το Μάνο Στεφανίδη.

Αρχική εικόνα: Οι τρεις συλλέκτες που άνοιξαν τις συλλογές τους για μια ενδιαφέρουσα έκθεση. Από αριστερά Χρίστος Χριστοφής, Γιώργος Βογιατζόγλου, Σωτήρης Φέλιος

Last modified: 04/02/2020