Μαρία Φιλιππακοπούλου: Η πνευματική εικόνα του κόσμου

Η Μαρία Φιλιππακοπούλου δουλεύει με λάδι σε καμβά. Παρόλο, όμως,  που η τεχνική της είναι αυστηρά παραδοσιακή, η γραφή της και τα θέματά της είναι απολύτως σύγχρονα.Κάποια από αυτά, μάλιστα, μας θυμίζουν έντονα τον Edward Hooper, ο οποίος ζωγραφίζει εικόνες της πόλης σχεδόν πάντα έρημες ή, ακόμη, εσωτερικούς χώρους που συγκεντρώνουν την απόλυτη μοναξιά και τη βαθιά θλίψη ανδρών και γυναικών.Άλλοτε με διάθεση ρομαντική και άλλοτε αποδίδοντας τη βιαιότητα του σύγχρονου κόσμου, η καλλιτέχνιδα ισσοροπεί ανάμεσα σε εικόνες της φύσης και εικόνες της πόλης, σε μία ζωγραφική πολύ προσωπική και ουσιαστική. Λιτή, σχεδόν αφαιρετική, με χρώματα άλλοτε έντονα και άλλοτε παλ, μεταφέρει στο θεατή μια ισσοροπία και μία εσωτερική γαλήνη.
Σημαντικό ρόλο στη δουλειά της παίζουν η φωτογραφία και ο σταματημένος χρόνος. Απαθανατίζει απλούς καθημερινούς ανθρώπους ή ακόμα νεκροταφεία αυτοκινήτων και μεταφέρει την ατμόσφαιρά τους στον καμβά. Μούσα της είναι η γυναίκα της λαικής αγοράς με τη νάυλον τσάντα με τα ψώνια, καποιος μεσόκοπος άντρας κουρασμένος από τις κακουχίες της ζωής αλλά και άνθρωποι διαφόρων ηλικιών που κινούνταν σε μάντρες και περιοχές αποδόμησης.Πολές φορές, οι άνθρωποι που βρίσκονται στα έργα της μοιάζει να μην την απασχολούν όσο το ίδιο το περιβάλλον που τους περιστιχίζει. Έτσι, παρουσιάζονται χωρίς χαρακτηριστικά μέσα στην παντοδυναμία του αστικού ή του φυσικού τοπίου. Παρουσιάζονται επίσης με γυρισμένη την πλάτη βαδίζοντας προς το άγνωστο, που συμβολικά μπορεί να μεταφραστεί σε μια πορεία ζωής: κάποιοι μπορεί να διαβάσουν σ΄αυτήν αβεβαιότητα, κάποιοι ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Είτε είναι σε πρώτο πλάνο είτε παρουσιάζονται σα φευγαλέες σκιές, οι άνθρωποί της αυτοί βρίσκονται εκεί για να δώσουν σημασία στο μικρό και καθημερινό, σ΄αυτές τις μαγικές στιγμές της ζωής που πολλοί τις προσπερνούν χωρίς να νιώσουν την αξία τους.Μια ευθεία γραμμή για τον ορίζοντα, μια κάθετη γραμμή για την αποβάθρα, γεωμετρικά σχήματα με διαφορετικά χρώματα για το δρόμο, και η εξωτερική πραγματικότητα παρουσιάζεται στην πιο απλή της μορφή. Όταν ζωγραφίζει φύση, αφήνεται εντελώς ελεύθερη: πρασινο χρώμα με φαρδιές πινελιές για τους λόφους, απέραντο γαλάζιο για τη θάλασσα. Τελικά, αυτό που μένει είναι οι φόρμες και το χρώμα, που, όπως γίνεται στην αφηρημένη τέχνη, αρκούν για να συγκινήσουν το θεατή.
Στα έργα της εμφανίζονται πολλές φορές και ζώα, σε μία σουρεαλιστική προσέγγιση που εμπεριέχει και χιούμορ: για παράδειγμα θαλάσσιοι ελέφαντες στους πάγους. Εκεί, σαν σε όνειρο, αναμιγνύεται το λογικό με το άλογο και δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα, αινιγματική, καθαρό προϊόν φαντασίας, όσο η ατμοσφαιρική προοπτική και η απόδοση του χώρου, κάνουν το σκηνικό να μοιάζει απόλυτα πραγματικό.
Τα έργα της Μαρίας Φιλιππακοπούλου είναι φτιαγμένα με περίσσεια ευαισθησία. Το ονειρικό-φανταστικό στοιχείο κυριαρχεί. Σκοπός της είναι να εκφράσει τα συναισθήματα και την ιδιαίτερη εσωτερική οπτική της. Σε πολλά έργα της η παρουσία του ανθρώπου απλά υπονοείται: όταν ζωγραφίζει για παράδειγμα τη θάλασσα κι ένα μικρό νησί και βάζει εκεί μια αποβάθρα. Ο άνθρωπος απουσιάζει, και με την απουσία του αυτή είναι που υποδηλώνει την παρουσία του: πλοία, βάρκες, αποβάθρες δεν είναι παρά ανθρωπινα επιτεύγματα. Με αυτόν τον τρόπο, η καλλιτέχνιδα μας προτρέπει να γυρίσουμε στην αρχή των πάντων για να θυμηθούμε από τι είμαστε φτιαγμένοι και πόσο σημαντική είναι η σοφία της φύσης με την οποία αν συνεργαστεί ο άνθρωπος μπορεί να μεγαλουργήσει.
Με αφετηρία της τη μίμηση της πραγματικότητας και άρα την παραστατική ζωγραφική, απλοποιώντας τα οπτικά της ερεθίσματα, καταλήγει να γίνεται αφαιρετική, μεταφέροντας στο θεατή την πνευματική εικόνα του κόσμου. Η ίδια λέει: «Ο Καμύ στο Μύθο του Σίσυφου λέει πως “Ο άνθρωπος είναι ο μοναδικός κύριος του κόσμου που κατοικεί. Ό,τι τον κρατούσε δεμένο ήταν το όνειρο ενός άλλου κόσμου”. Θέλω οι εικόνες μου να είναι σχήματα τόπων που θα χαθούν για να ξαναβρεθούν. Θέλω οι εικόνες μου να αφήνουν στον θεατή τους την ελευθερία να «ξαναρχίσει από την αρχή» το κτίσιμο μίας καινούργιας μνήμης».