Μίλτος Σκούρας – «Κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ», η στιγμή που ο χρόνος

Η αίθουσα τέχνης εκφραση – γιαννα γραμματοπουλου παρουσιάζει την ατομική έκθεση του Μίλτου Σκούρα «Τοπίο, η μικρή και η μεγάλη εικόνα». Στη νέα ενότητα έργων του, ο καλλιτέχνης αποτυπώνει με φωτογραφική ακρίβεια τη φύση με  έργα μεγάλων και μικρών  διαστάσεων που αν και αυτόνομα, λειτουργούν ως εννοιολογικό δίπολο που ενεργοποιεί έναν εύγλωττο διάλογο γύρω από τη σχέση του ανθρώπινου αποτυπώματος στο φυσικό περιβάλλον.
Στα  μεγάλης κλίμακας πολύχρωμα έργα κυριαρχούν τοπία χιονισμένα, πεδιάδες και καταπράσινες εκτάσεις, φουρτουνιασμένες και ήρεμες θάλασσες, στάχυα που υποκύπτουν λυγίζοντας στον θερινό άνεμο. Εικόνες που συνθέτουν έναν χώρο όπου το τοπίο γίνεται καθρέφτης της επιθυμίας για ενότητα με το περιβάλλον.
Στα μικρότερα ασπρόμαυρα έργα που βρίσκονται δίπλα, καταγράφονται φθαρμένα υλικά κατάλοιπα: σκουριασμένα συρματοπλέγματα, διαβρωμένοι από τη θαλασσινή αλμύρα κάβοι, κάλυκες από σφαίρες και πλαστικά απορρίμματα. Λεπτομέρειες υλικής φύσεως που πιστοποιούν την ανθρώπινη απουσία αλλά και αποτυπώνουν τα υλικά κατάλοιπα τής.
Τα έργα του Μίλτου αναζητούν την ενεργητική ματιά του θεατή, ο οποίος καλείται να περάσει από τη μεγάλη στη μικρή εικόνα· μια εικόνα που όχι μόνο λειτουργεί συμπληρωματικά προς το έγχρωμο τοπίο, αλλά και το ανανοηματοδοτεί. Ανάμεσα στο φως του τοπίου και στα απομεινάρια μιας παλιάς παρουσίας, αποκαλύπτεται μια νέα διάσταση της μνήμης, της απουσίας και της ανεξίτηλης επίδρασης του ανθρώπου πάνω στη φύση.
Ο καλλιτέχνης γράφει για τη δουλειά που παρουσιάζει στην «Έκφραση»: «Η προσέγγιση του τοπίου, αν και απρόβλεπτη στην εικαστική μου αναζήτηση, έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που με απασχόλησαν και διερεύνησα στις προηγούμενες  ενότητες των έργων μου. Δηλαδή, το μυστήριο της ύπαρξης, τα σύνθετα συναισθήματα, τον χρόνο, την μνήμη, το αίνιγμα, το ομιχλώδες, την κρυμμένη ιστορία και εντέλει την αφήγηση.
Τα ευρείας όρασης τοπία προέκυψαν την στιγμή που αντιλήφθηκα έξαφνα ότι με περιέβαλλαν ολοκληρωτικά. Όπως συμβαίνει με εκείνη την τυχαία αλλά καθοριστική στιγμή που το βλέμμα ανακαλύπτει την σύνθετη μοναδικότητα μιας ανθρώπινης μορφής, ενός δρώμενου, μιας κατάστασης πραγμάτων.
Εκείνη την στιγμή που ο χρόνος παγώνει και αποκαλύπτεται αυτό το «κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ». Απ’ την άλλη, τα κοντινής όρασης τοπία με τράβηξαν από το μανίκι και μου ψιθύρισαν την ύπαρξή τους. Είναι σπαράγματα σχέσεων σε λήθη κι απαξίωση. Είναι παντού παρόντα σαν τις παρατημένες μας μνήμες. Διαβρώνονται και διαβρώνουν το περιβάλλον που τελικά κατέληξαν, σε μια εκ των προτέρων προδιαγεγραμμένη αναμέτρηση. Είναι η ιστορία μας. Στα μικρά μαυρόασπρα έργα μέσω της μονοχρωμίας η σύλληψη  της εγγύτητας, της απομόνωσης, της λήθης, της φθοράς, της διάβρωσης, και του υπαινιγμού της  ανθρώπινης παρουσίας, οδηγούν από την ζωγραφική στην εννοιολογική υπόσταση του έργου, μεταβάλλοντας την αρχική πρόσληψη των έγχρωμων εικόνων και επαναπροσδιορίζοντας το συνολικό αφήγημα».
«Οι έννοιες της ζωής, της βίας και του θανάτου, της φθοράς, του χρόνου και του τόπου, της οικολογίας και της προβληματικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση βρίσκονται στον πυρήνα των έργων της συγκεκριμένης ενότητας. Τα έργα αυτά συνιστούν πρωτότυπες αφηγήσεις πολλαπλών αναγνώσεων, ενώ παράλληλα καταδεικνύουν τη στέρεη καλλιτεχνική παιδεία, τη συνοχή των μορφοπλαστικών αναζητήσεων του δημιουργού τους και την εξέλιξη των προβληματισμών του» παρατηρεί ο ιστορικός της τέχνης και επιμελητής της έκθεσης Γιάννης Μπόλης.
Η επιμελήτρια και διευθύντρια του MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, Μαρία Τσαντσάνογλου, επισημαίνει ότι «Ο Μίλτος Σκούρας μετατρέπει τον θεατή σε ερευνητή. Δεν δίνει απαντήσεις, δίνει ενδείξεις προτρέποντας να ξανακοιτάξουμε γιατί αυτό που βλέπουμε ίσως να μην είναι ό,τι φαίνεται. Όπως συμβαίνει με τις σκηνές εγκλήματος, η ηρεμία μπορεί να είναι επιμελώς σκηνοθετημένη».

Last modified: 07/05/2025