Κριτική ή κολακεία; Ένα δίλημμα για τη σημερινή τέχνη…

Διάβασα στα Νέα της Τέχνης το άρθρο του Γιώργου Μυλωνά σχετικά με την εικαστική κριτική στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις των ζωγράφων για την τεχνοκριτική – με βάση το αφιέρωμα του περιοδικού Φρέαρ για την κατάσταση της ζωγραφικής σήμερα- καταλαβαίνουμε ότι λείπει από το χώρο μας. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες θεωρούν ότι λείπουν οι πένες που να παίρνουν θέση στα πράγματα. Κάτι που γινόταν στο παρελθόν από τεχνοκριτικούς που άφησαν το στίγμα τους στην ελληνική εικαστική βιβλιογραφία.
Θα συμφωνήσω. Δεν υπάρχει, με εξαιρέσεις ίσως κάποια ονόματα με φτασμένη πορεία στα εικαστικά πράγματα, όπως ο Χάρης Καμπουρίδης ή ο Μάνος Στεφανίδης, είναι όμως αυτοί που θα παρακολουθήσουν και θα «συνομιλήσουν» με τους σύγχρονους καλλιτέχνες με τις φρέσκες ιδέες και την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση; Και για μην κατηγορηθώ για ηλικιακό ρατσισμό, θα έλεγα ότι όπως τα νιάτα έτσι και η τέχνη δεν έχουν ηλικία.
Το ερώτημα όμως που θέλω να θέσω – και εκεί οι καλλιτέχνες βοηθήστε με- είναι το παρακάτω: «Θέλετε να υπάρχει τεχνοκριτική;»
Και θέτω το ερώτημα γιατί στο σύγχρονο εικαστικό σκηνικό κυριαρχούν οι δημόσιες σχέσεις, παρά η αλήθεια των αυθεντικών ανθρώπων.
Προσωπικά, γράφω κριτική εδώ και δέκα χρόνια. Και η γκρίνια που έχω εισπράξει περισσεύει.
Πως θα δεχτεί ένας καλλιτέχνης μια δυσμενή, ενδεχομένως, κριτική για το έργο του, όταν έχει μάθει να ακούει μόνο καλά λόγια από επιμελητές και συναδέλφους του, στον τόσο μικρό χώρο των πολύ συγκεκριμένων ατόμων που κυκλοφορούν στις γκαλερί; Όλοι θέλουν να προωθούν τη δουλειά τους και να τους χαϊδεύουν τα αυτιά.
Ποιος θα μιλήσει στις μέρες μας για καλή ή κακή τέχνη, αφού προτιμάει να μην πει την άποψη του για να μη χάσει τη δημοφιλία του, τα χρήματα του ή τις καλές σχέσεις που έχει φροντίσει να καλλιεργήσει;
Παραθέτω ένα πρόσφατο παράδειγμα. Ο συλλέκτης Βλάσης Φρυσίρας κυκλοφόρησε λεύκωμα με ζωγραφικά του έργα για τα οποία γράφει ο Θανάσης Μουτσόπουλος. Στην ουσία θέτει το ερώτημα: «Αυτό που βλέπουμε είναι απαραίτητα κακό;». Και αναρωτιέμαι: «Αν είναι κακό, θα υπάρξει κάποιος να το διατυπώσει τεχνοκριτικά; Ανεξάρτητα από το αν θα ικανοποιεί ή όχι τον καλλιτέχνη».

Last modified: 07/02/2022