Θανάσης Ραχούτης: Οι σούπερ ήρωες της διπλανής πόρτας

Ήρα Παπαποστόλου
Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΑΧΟΥΤΗΣΜε «ευφυές χιούμορ» ο Θανάσης Ραχούτης χρησιμοποιεί ποπ σύμβολα για να  παρουσιάσει ένα κόσμο σε κρίση, ένα κόσμο που όπως λέει κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Ο καλλιτέχνης παρουσιάζει αυτή την περίοδο τη ατομική έκθεση «Ordinary Life», όπου βλέπουμε έργα που διηγούνται μικρές ιστορίες και αποτυπώνουν μια εικόνα από την νέα κανονικότητα.

Με ποια αφορμή γεννήθηκε η ενότητα των έργων που παρουσιάζεις στη γκαλερί Καπλανών;
Τα τελευταία εφτά χρόνια ανατράπηκε η ζωή μας σε όλα τα επίπεδα. Μέσα σ αυτό το πλαίσιο ξεκίνησα να δουλεύω αυτήν την ενότητα, και ένιωσα πως έπρεπε να εκφράσω με κάποιο τρόπο αυτή την ανατροπή στη δουλειά μου

Ο τίτλος της έκθεσης Ordinary Life έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τη θεματολογία σου. Όπως γράφει και ο Δημήτρης Αναστασίου στον πρόλογο του καταλόγου πρόκειται για μία ανατροπή της κανονικής ζωής. Γιατί λοιπόν επιλέγεις αυτόν τον τίτλο;
Ο τίτλος της έκθεσης είναι ειρωνικός. «Κανονική ζωή» όπως την ξέραμε πριν την κρίση δεν υπάρχει πια. Όλα έχουν αλλάξει, όλα είναι πιο δύσκολα, και όλα επαναπροσδιορίζονται. Στερεότυπα επανεμφανίζονται με μεγαλύτερη ένταση, το βιοτικό επίπεδο έχει χαμηλώσει τραγικά, ακραία αντανακλαστικά ενεργοποιούνται, ανεργία, κατάθλιψη, και πόλεμοι σχεδόν στην αυλή της Ευρώπης. Ένας κόσμος σε κρίση, όλα στην κόψη του ξυραφιού. Η νέα «κανονικότητα» είναι η προσπάθεια να παραμείνουμε σε εγρήγορση για να επιβιώσουμε, χωρίς να απολέσουμε την ψυχή μας, την ανθρωπιά μας, τον πολιτισμό μας και την αλληλεγγύη μας.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΑΧΟΥΤΗΣ urban 70x100ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΑΧΟΥΤΗΣ terrorist 100x100Οι ήρωες της Ντίσνεϋ που μπαίνουν στο έργο σου είναι οι σύγχρονοι ήρωες της διπλανής πόρτας;
Οι σούπερ ήρωες είναι λαϊκά ποπ σύμβολα. Σύμβολα ελευθερίας, απονομής δικαιοσύνης εκδίκησης. Ο σουπερ ήρωας λειτουργεί ως από μηχανής θεός, παρέχει ασφάλεια απονέμει δικαιοσύνη, εκφράζοντας μια απλοϊκή, μανιχαϊστική ερμηνεία του σύγχρονου κόσμου.
Αλλά δεν ζούμε σε τέτοιο κόσμο. Ζούμε στην εποχή που απαιτεί να ξεπεράσει κανείς τον εαυτό του, τα όρια του για να επιβιώσει και να παραμείνει άνθρωπος, είτε είναι άνεργος, είτε πρόσφυγας είτε κάνει δέκα δουλειές για να ζήσει. Εκεί πια γεννιέται το ερώτημα, ποιος είναι ο ήρωας σήμερα;

Η ιστορία της τέχνης παρουσιάζει λίγα παραδείγματα χιούμορ γιατί πολλοί υποστηρίζουν πως η χαρά δεν αποτελεί μέρος των μεγάλων συναισθημάτων. Εσύ το βάζεις στη δουλειά σου και μάλιστα με πολύ έξυπνο τρόπο. Τι θες να πεις με αυτήν σου την κίνηση;
Δεν ξέρω αν τα συναισθήματα χωρίζονται σε μικρά και μεγάλα, και αν αυτό τοποθετεί την τέχνη σε σοβαρή και μη σοβαρή. Η αλήθεια είναι πως ο εύκολος συναισθηματισμός, η μεγαλόσχημη αφήγηση, το περιγραφικό, το «σπουδαίο» δεν με αφορούν καλλιτεχνικά τόσο ως ζωγράφο όσο και ως θεατή ή ακροατή. Προτιμώ πιο cult εκφραστικά μέσα και θεωρώ πως το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός λειτουργούν πολυεπίπεδα, πολύπλοκα, και αποδίδουν σε μεγαλύτερη έκταση την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση.
Προσπαθώ στη δουλειά μου να ισορροπήσω το συναίσθημα με την σκέψη.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΑΧΟΥΤΗΣ pray_60x50Διαλέγεις σαν μέσο σου την αναπαράσταση και δίνεις μεγαλύτερη έμφαση στο περιεχόμενο αντί στα στοιχεία της σύνθεσης κι ας ξέρεις να χειρίζεσαι τέλεια το χρώμα. Θεωρείς ότι αυτό που μετράει περισσότερο σε έναν πίνακα είναι η κατανόηση του θέματος;
Ναι αυτή είναι μια πολύ εύστοχη παρατήρηση. Όντως σ αυτή την ενότητα η αφήγηση παίζει το σημαντικότερο ρόλο πάνω στον καμβά. Το επέλεξα επίτηδες γι αυτή τη δουλειά, ήθελα να πω μικρές ιστορίες και δούλεψα πολύ την αφήγηση για κάθε έργο. Επεξεργαζόμουν βδομάδες την κάθε ιδέα πριν τη μεταφέρω στον καμβά. Η πρόθεση είναι να είμαι εύστοχος και περιεκτικός σε κάθε εικόνα χωρίς να πλατειάζω και να γίνομαι περιγραφικός. Τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση η αφήγηση είναι σημαντική για μένα. Θέλω ο θεατής να νιώθει και να σκέφτεται ταυτόχρονα. Αυτός είναι ο στόχος

Ποιο είναι το βασικό σου μήνυμα που θέλεις να περάσεις στον θεατή;
Δεν υπάρχει βασικό μήνυμα. Είναι έργα που προσπαθούν να πουν μικρές ιστορίες. Έργα που αφορούν στα στερεότυπα, στην πολιτική, στον έρωτα, στην ψυχανάλυση, στην καθημερινότητα. Καθημερινοί άνθρωποι ως σούπερ ήρωες και το αντίθετο, σε καθημερινές σκηνές δύναμης, αδυναμίας, τρυφερότητας και χιούμορ.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΑΧΟΥΤΗΣ love_90x60

Last modified: 07/04/2016