Θανάσης Μακρής: Κάθε πορτρέτο είναι πρόσωπο αλλά και προσωπείο

Σημείωμα για την αναδρομική έκθεση του ζωγράφου Θανάση Μακρή που παρουσίασε στην Αθήνα, το Μουσείο Φρυσίρα από τον Οκτώβριο ως τον Ιανουάριο. «Κύριος στόχος του ζωγράφου μοιάζει να είναι η απόδοση της ψυχικής του σχέσης με τη ζωγραφική επιφάνεια και τα εκφραστικά του μέσα. Ελεύθερος, χωρίς να ακολουθεί καμία νόρμα, απλά ζωγραφίζει, βασιζόμενος στον κυρίαρχο ρόλο του χρώματος και της φαρδιάς πινελιάς..».

 Τοπία, πορτρέτα, γυμνά και σκηνές της οικογενειακής ζωής είναι οι θεματικές επιλογές του Θανάση Μακρή. Ρεαλιστής ζωγράφος, αναζητά την αναπαράσταση μέσα από τα θερμά χρώματα. Η χρήση του χρώματος έχει ένα εκφραστικό αποτέλεσμα που δίνει ένταση και δραματικότητα στα θέματά του. Όσον αφορά στα πορτρέτα του, τοποθετεί τις φιγούρες του σ΄ ένα φόντο σχεδόν πάντα μονόχρωμο που βοηθά στο να μοιάζουν με μορφές από αρχαία ελληνική τραγωδία.
Πολύ σωστά γράφει ο σκηνοθέτης Λάκης Παπαστάθης, στον κατάλογο που συνόδευσε,  την έκθεση πως η ζωγραφική του σχετίζεται με τα διδάγματα του Νίκου Λύτρα: η ψυχική ένταση, το πηχτό χρώμα και η αποτύπωση της πινελιάς, ιδιαίτερα στα τοπία του, μας θυμίζει σε πολλά το μεγάλο αυτό ζωγράφο.
Όμως ο Θανάσης Μακρής έχει τη δική του προσωπικότητα σα ζωγράφος. Κάθε πορτρέτο του είναι ταυτόχρονα ένα πρόσωπο αλλά και ένα προσωπείο, το οποίο φορά ο ίδιος ο απεικονιζόμενος. Κάθε τοπίο του – αντικείμενο όρασης αλλά και έκφρασης – αναζητά την ιδιαίτερη αίσθηση της ελληνικής φύσης την οποία και ερμηνεύει. Κάθε γυμνό του μας φέρνει στο μυαλό εικόνες από ζωντανά αγάλματα. Και κάθε οικογενειακή σκηνή του μας μεταφέρει τη ζεστασιά και την ένωση αγαπημένων προσώπων.
Η ανθρώπινη φιγούρα παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο στη ζωγραφική του έκφραση. Τα πορτρέτα του έχουν όνομα και προέρχονται κυρίως από τον κόσμο των τεχνών. Σε αυτά κυριαρχεί το ρεαλιστικό αλλά και το εξπρεσσιονιστικό στοιχείο καθώς και η μεταφυσική ατμόσφαιρα που δημιουργείται γύρω τους. Ο ζωγράφος προσπαθεί να ανακαλύψει τα πρόσωπα αυτά, να φανερώσει τον ψυχισμό και τον εσωτερικό κόσμο του καθενός ξεχωριστά (Ζυράννα Ζατέλη 2012) αλλά και να τα τοποθετήσει πολλές φορές στις ιδιότητές τους (Μαρίζα Κωχ 2011).
Οι προσωπογραφίες του μας θυμίζουν την εποχή εκείνη όπου δικαίωμα στην αναπαράσταση του προσώπου τους είχαν μόνο οι θεοί και οι βασιλείς, όταν η απεικόνιση σήμαινε απαθανάτιση, διαιώνιση και λατρεία, δικαίωμα στο οποίο, με την εφεύρεση της φωτογραφίας, απέκτησαν όλοι πρόσβαση.Τα γυμνά του, ανώνυμα, λιτά και πολλές φορές σχεδόν αφαιρετικά, βρίσκονται εκεί, σε διάφορες στάσεις, για να μας μεταφέρουν την ατόφια μαγεία του ανθρώπινου σώματος. Οσο για τις σκηνές της οικογενειακής ζωής, δείχνουν αυτό το δέσιμο ψυχής και σώματος ανάμεσα στα πρόσωπα (Σύνθεση 2012). Πρόκειται για σύνολα ατόμων που συνδέονται μεταξύ τους με φυσικούς δεσμούς και αλληλεπιδρούν στις μεταξύ τους σχέσεις.
Τα τοπία του, όμως, ίσως και να είναι το δυνατότερο σημείο του. Το αρχικό οπτικό ερέθισμα δεν είναι παρά μια αφορμή και το εικονιζόμενο τοπίο καταλήγει απλώς μια πρόφαση (Τοπίο 2008). Κύριος στόχος του ζωγράφου μοιάζει να είναι η απόδοση της ψυχικής του σχέσης με τη ζωγραφική επιφάνεια και τα εκφραστικά του μέσα. Ελεύθερος, χωρίς να ακολουθεί καμία νόρμα, απλά ζωγραφίζει, βασιζόμενος στον κυρίαρχο ρόλο του χρώματος και της φαρδιάς πινελιάς.
Εν τέλει, ο θεατής στέκεται γοητευμένος μπροστά σε ένα σύμπαν που του μοιάζει οικείο. Τα πρόσωπα και τα σώματα χάνονται και μετατρέπονται σε απόλυτο χρώμα. Τα έργα, μεγάλων διαστάσεων, αποκτούν μνημειακό χαρακτήρα και μεταφέρουν τη βαθύτερη πνευματική εικόνα του κόσμου.
Ήρα Παπαποστόλου 4 Οκτωβρίου 2012

Last modified: 19/12/2017