Η τέχνη δεν αναπτύσσεται «εν κενώ». Κάτω από ποιες συνθήκες πορεύτηκε τα τελευταία 75 χρόνια. 

Η Παναγιώτα Παπανικολάου φωτίζει άγνωστα στοιχεία για τη διαμόρφωση της τέχνης στη μεταπολεμική Ελλάδα.

Τις συνθήκες οι οποίες καθόρισαν την καλλιτεχνική δημιουργία στην Ελλάδα από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου μέχρι σήμερα πραγματεύεται η δρ. Παναγιώτα Παπανικολάου, στο βιβλίο της «Οι ιδεολογικές, οι κοινωνικές και οι οικονομικές συνθήκες παραγωγής της τέχνης στη μεταπολεμική Ελλάδα – Από το σχέδιο Μάρσαλ στην οικονομική κρίση». Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Επίκεντρο».Επίκεντρο Οι με­τα­πο­λε­μι­κές συν­θή­κες στην Ελ­λά­δα δι­α­μορ­φώ­θη­καν κά­τω από μεγά­λης ση­μα­σί­ας ιστο­ρι­κά, οικο­νο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά γε­γο­νό­τα, που ση­μά­δε­ψαν την πο­ρεία της. Άμε­σες ήταν οι επι­πτώ­σεις στην Τέ­χνη και γι’ αυτό κα­τα­βλή­θη­κε προ­σπά­θεια να δι­ε­ρευ­νη­θούν οι πα­ρά­γο­ντες που την επη­ρέ­α­σαν κα­θώς αυτή δεν ανα­πτύσ­σε­ται «εν κε­νώ». Το σχέ­διο Μάρ­σαλ ήταν ένα οικο­νο­μι­κό πρό­γραμ­μα, που επι­κύ­ρω­σε τη θέ­ση της Ελ­λά­δας στον δυ­τι­κό κό­σμο και εμ­βά­θυ­νε τις δι­α­πο­λι­τι­σμι­κές σχέ­σεις ανά­με­σα στην Ελ­λά­δα και τη Δύ­ση. Ωστό­σο, για με­γά­λο δι­ά­στη­μα λό­γω των κρί­σι­μων στιγ­μών, η πα­ρα­γω­γή της Τέ­χνης ακο­λού­θη­σε μία τεθλασμέ­νη πο­ρεία κα­θώς επη­ρε­ά­στη­κε από τις εκά­στο­τε πο­λι­τι­κές και οικο­νο­μι­κές συν­θή­κες. Στην πο­ρεία του χρό­νου οι εξε­λί­ξεις επη­ρέ­α­σαν σε με­γά­λο βαθ­μό τον τρό­πο πα­ρα­γω­γής και δη­μι­ουρ­γί­ας της τέ­χνης. Ανα­σταλ­τι­κός πα­ρά­γο­ντας στά­θη­κε η δι­κτα­το­ρία των Συ­νταγ­μα­ταρ­χών, η οποία θέ­λη­σε με κά­θε τρό­πο να πο­δη­γε­τή­σει τον Πο­λι­τι­σμό. Κα­τά τη Με­τα­πο­λί­τευ­ση οι δο­μές άλ­λα­ξαν και η πα­ρα­γω­γή της τέ­χνης είχε θετικό πρό­ση­μο. Όμως, η οικο­νο­μι­κή κρί­ση του 2010 δι­έ­ψευ­σε τις προσ­δο­κί­ες των Ελ­λή­νων και ακύ­ρω­σε προ­σπά­θει­ες και όνει­ρα. Η παρα­γω­γή της τέ­χνης μει­ώ­θη­κε δρα­στι­κά κα­θώς με­γά­λο μέ­ρος των πο­λι­τι­στι­κών θε­σμών έπα­ψε να λει­τουρ­γεί, ενώ το κρά­τος βρέ­θη­κε σε αδυ­να­μία να χρη­μα­το­δο­τεί καλ­λι­τε­χνι­κές δρά­σεις. Η πο­λι­τι­σμι­κή βι­ω­σι­μό­τη­τα, αν και ανα­γκαία, κα­τέ­στη έω­λη.

Η Πα­να­γι­ώ­τα Μ. Πα­πα­νι­κο­λάου σπού­δα­σε Ιστο­ρία και Αρ­χαι­ο­λο­γία στο Αρι­στο­τέ­λειο Πα­νε­πι­στή­μιο Θεσ­σα­λο­νί­κης. Συ­νέ­χι­σε τις σπου­δές της στις Τέ­χνες και στην Πο­λι­τι­σμι­κή Δι­α­χεί­ρι­ση στο Λον­δί­νο. Είναι δι­δά­κτωρ του Πα­νε­πι­στη­μίου Ιω­αν­νί­νων και δι­δά­σκει σε πα­νε­πι­στη­μι­α­κά ιδρύ­μα­τα της Ελ­λά­δας. Ασχο­λεί­ται ερευ­νη­τι­κά με την Ιστο­ρία της Τέ­χνης και τη Δι­α­χεί­ρι­ση του Πο­λι­τι­σμού. Δη­μο­σί­ευ­σε πολ­λές με­λέ­τες σε ελ­λη­νι­κά και ξέ­να πε­ρι­ο­δι­κά, όπως και τα βι­βλία: 
-Athens 2004: The Legacy of the Cultural Olympiad (2015), Saarbrücken 2015 Scholars Press και
– Μου­σεία, μνή­μη και κλη­ρο­νο­μιά στην Ελ­λά­δα. Η Πο­λι­τι­στι­κή Ολυ­μπι­ά­δα 2004 (2017) Θεσ­σα­λο­νί­κη: Επί­κε­ντρο.
-Η Πολιτιστική πολιτική και οι πολιτιστικοί θεσμοί στην Ελλάδα (19ος – 21ος αιώνας). Συμβολή στη μελέτη των θεσμών της ιστορίας της τέχνης. Θεσσαλονίκη 2019, Επίκεντρο

 

Oι ιδεολογικές, οι κοινωνικές και οι οικονομικές
συνθήκες παραγωγής της τέχνης
στη μεταπολεμική Eλλάδα
Από το σχέδιο Μάρσαλ στην οικονομική κρίση
ISBN 9789604583133
Έτος έκδοσης: 2022
Σελίδες: 328
Τιμή 20,70 €
https://www.epikentro.gr/

Last modified: 26/01/2024