Αρκετά χρόνια πριν ο όρος «παγκοσμιοποίηση» μπει για τα καλά στις ζωές μας, οι Έλληνες αιθουσάρχες τέχνης βγήκαν μπροστά και ξεκίνησαν την Art Athina. Απόφαση που την αμφισβήτησαν κάποιοι, μια προσπάθεια με ρίσκο και απαιτήσεις για πολλή δουλειά, ιδέες, επινοήσεις, φαντασία, προγραμματισμό, συντονισμό, σύμπνοια. Όλα τελικά πήγαν καλά και με συνεχή ανοδική πορεία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, καθώς η Art Athina εδραίωσε και το διεθνή της χαρακτήρα.
Μέχρι φέτος 25 διοργανώσεις, περίπου 15000 καλλιτέχνες και όλες οι γκαλερί, χάρισαν πινελιές τέχνης στην Αθήνα. «Κανένας δεν είναι από μόνος του ένα νησί γνώσης» έτσι και η Art Athina όπως άλλες μικρές και μεγάλες φουάρ στον κόσμο έδωσαν την ευκαιρία σε καλλιτέχνες, ιστορικούς τέχνης, εμπόρους, γκαλερίστες, αλλά και φιλότεχνους για μια ουσιαστική συνάντηση, συνύπαρξη, ανταλλαγή ιδεών και απόψεων. Άλλωστε οι διεθνείς εκθέσεις λειτουργούν ως κρίσιμη πλατφόρμα για τις γκαλερί και τους καλλιτέχνες για να κάνουν γνωστή την παρουσία τους, να πουλήσουν τα έργα τους και να δημιουργήσουν δεσμούς με τους σημαντικότερους παράγοντες της τέχνης, με τους οποίους ίσωςί να μην μπορούσαν να συνεργαστούν διαφορετικά.
Η τέχνη, όπως και οι περισσότερες δραστηριότητες, με τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά και καθοριστικά για το μέλλον προβλήματα και προκλήσεις. Η διεθνής οικονομική κρίση, η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η επακόλουθη ενεργειακή κρίση, αλλά και η ψηφιακή έκρηξη, αλλάζουν τα δεδομένα. Η πανδημία π.χ ανέδειξε τις διαδικτυακές πωλήσεις κι εδώ πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Art Athina έδειξε εντυπωσιακά αντανακλαστικά περνώντας γρήγορα στη διαδικτυακή της μορφή.
Ανεξάρτητα από τη χρήσιμη διαδικτυακή επιλογή, η μεγάλη επιτυχία της φετινής διοργάνωσης απέδειξε ότι η ζωντανή επαφή έλειψε από τον κόσμο.
Στον απόηχο αυτής της επιτυχίας ήρθε και η τιμητική των 25 διοργανώσεων. Με μια έκθεση ντοκουμέντων στο ΙΣΕΤ, αλλά το βασικότερο την έκδοση ενός εντυπωσιακού και χρήσιμου λευκώματος. Εδώ ο Πανελλήνιος Σύνδεσμός Αιθουσών Τέχνης απέδειξε πόσα μπορούν να επιτευχθούν όταν υπάρχει θέληση και οργανωμένη δουλειά απ’ όλους. Σπάνια βλέπουμε τέτοιες εκδόσεις και μάλιστα από συνδέσμους και οργανώσεις με περισσότερα μέλη και άφθονα ταμειακά διαθέσιμα.
30 χρόνια, 25 εκθέσεις σε 360 σελίδες
Μια χρονομηχανή 360 σελίδων. Ένα ταξίδι από το 1993 έως σήμερα στην ελληνική και διεθνή εικαστική πραγματικότητα. Μια ιχνηλάτηση της πορείας της Art Athina των 25 διοργανώσεων. Αυτό είναι το λεύκωμα «Art Athina 1993-2022» που εξέδωσε ο ΠΣΑΤ και παρουσιάστηκε Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης-Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης.
Το πρωτότυπο υλικό της κάθε διοργάνωσης (κατάλογοι, αφίσες, ενημερωτικά φυλλάδια, δελτία Τύπου κ.α.) «υποδέχεται» τον αναγνώστη σε κάθε ενότητα-χρονιά. Ενδεικτικό φωτογραφικό υλικό μεταφέρει το κλίμα της εποχής, επιλογή δημοσιευμάτων από τον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο καταγράφει το αποτύπωμα κάθε διοργάνωσης, η οποία επίσης πλαισιώνεται κι από ένα χρονολόγιο με σημαντικά γεγονότα της ελληνικής και διεθνούς επικαιρότητας, ώστε να γίνεται κατανοητό το πλαίσιο μέσα στο οποίο πραγματοποιούνταν ανά έτος η Art Athina.
Για τη σημασία, τη συμβολή της Art Athina στη δικτύωση της τοπικής εικαστικής σκηνής με καλλιτέχνες, φιλότεχνοι και αίθουσες τέχνης των μεγάλων καλλιτεχνικών κέντρων του κόσμου, την καταγραφή των τάσεων και εν γένει τον κομβικό της ρόλο στην πολιτιστική ζωή της χώρας γράφουν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, ο υφυπουργός Σύγχρονου Πολιτισμού, Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης, η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Συραγώ Τσιάρα, η πρώτη πρόεδρος του ΠΣΑΤ, Τζούλια Δημακοπούλου και το διοικητικό συμβούλιο του φορέα που αποτελείται από τους Γιάννα Γραμματοπούλου– πρόεδρο, Γιώργο Καρτάλο– αντιπρόεδρο, Γιώργο Γεωργακόπουλο– γενικό γραμματέα, Γιάννη Καλλιγά– ταμία και Στάθη Παναγούλη-μέλος/έφορο εκδηλώσεων.
Την επιμέλεια του λευκώματος υπογράφει ο δημοσιογράφος και επί σειρά ετών συνεργάτης της Art Athina στον τομέα της Επικοινωνίας, Γιάννης Ασδραχάς και τον σχεδιασμό οι επίσης σταθεροί συνεργάτες της διοργάνωσης τα τελευταία χρόνια, G Design Studio.
Πολύτιμο εργαλείο για τους ερευνητές καθώς περιέχει σχεδόν στο σύνολό του το αρχειακό υλικό που έχει διασωθεί από την πρώτη Art Athina έως σήμερα και μοναδικός οδηγός για όσους παρακολουθούν τη συνεπή πορεία του θεσμού, αλλά και για όσους θέλουν να τη γνωρίσουν, το επετειακό αυτό λεύκωμα αναδεικνύει τις πολλές διαφορετικές πτυχές της αθηναϊκής φουάρ.

Μαρία Παναγίδου, Ιλεάνα Τούντα, Τζούλια Δημακοπούλου, Γιώργος Καρτάλος, Γιάννα Γραμματοπούλου, Μαρία Μαραγκού, Γιάννης Καλλιγάς, Συραγώ Τσιάρα
Αίθουσες τέχνης, καταξιωμένοι εικαστικοί δημιουργοί κι άλλοι που έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στην Art Athina, φιλότεχνοι, διεθνείς παρουσίες, αφιερώματα και παράλληλες δράσεις, διασυνδέσεις και συνέργειες με φορείς εντός και εκτός συνόρων, διαφορετικοί εκθεσιακοί χώροι σε πραγματικό ή ψηφιακό περιβάλλον έχουν βρει τη θέση τους στην συλλεκτική έκδοση που αποτελεί ένα «δώρο» της διοργάνωσης προς όλους εκείνους που την ακολουθούν αδιαλείπτως και τη στηρίζουν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Παράλληλα, συνιστά κι έναν φόρο τιμής προς όσους την εμπνεύστηκαν, την εξέλιξαν, εργάζονται, ώστε να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις κάθε εποχής, και οραματίζονται το μέλλον της.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αιθουσών Τέχνης αποφάσισε να κυκλοφορήσει το επετειακό λεύκωμα σε δύο μορφές: την έντυπη, συλλεκτικού χαρακτήρα, σε αυστηρά 300 αντίτυπα που δεν πωλούνται και σε ψηφιακή μορφή μέσω qr code με ελεύθερη πρόσβαση για όλους.
Το λεύκωμα «Art Athina 1993-2022» καθώς δεν ήταν δυνατόν να συμπεριλάβει στις σελίδες του το σύνολο του υλικού που εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια της ενδελεχούς έρευνας τεκμηρίων, ο ΠΑΣΑΤ συνδύασε την κυκλοφορία του βιβλίου με τη διοργάνωση έκθεσης των πρωτότυπων και ψηφιοποιημένων τεκμηρίων οργανωμένων ανά έτος, μέσω της οποίας οι επισκέπτες αντιλαμβάνονται τον χαρακτήρα της κάθε φουάρ, ενώ στο κέντρο προβάλλεται φωτογραφικό υλικό σε ροή από όλες τις διοργανώσεις.
Επιμέλεια έκθεσης: Stage Design Office, Σταύρος Παπαγιάννης.
Last modified: 26/01/2024