Η Βάνα Φερτάκη αποκαλύπτει τις μικρές απειλές

Ήρα Παπαποστόλου
Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

Ξενάγηση στο έργο της καλλιτέχνιδας, στις εικόνες και τα σύμβολα που λειτουργούν ως αποτροπαϊκά φυλακτά

Γεννημένη στην Αθήνα και ζώντας σε Ευρώπη και Αμερική, η Βάνα Φερτάκη έχει γεμίσει εμπειρίες, εικόνες και συναισθήματα που μεταφέρει αβίαστα στους καμβάδες της. Έχει πάρει πτυχίο από την ΑΣΚΤ όπου σπούδασε με δάσκαλο τον Τριαντάφυλλο Πατρασκίδη και βοηθό τον Παναγιώτη Σιάγκρη. Με πέντε ατομικές στο ενεργητικό της και με συμμετοχή σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, στην τελευταία της δουλειά στην γκαλερί Alma αποφασίζει να μας μιλήσει για κάποιες «Μικρές Απειλές». Την συνάντησα στη γκαλερί και μου μίλησε για τις επιρροές της, τα ενδιαφέροντά της, ενώ μου έκανε και μια μικρή ανάλυση των έργων της που νομίζω θα βοηθήσουν το θεατή να τα δει με άλλη ματιά.

Βάνα Φερτάκη

-Για ποιο λόγο επιλέγεις τον τίτλο «Μικρές Απειλές» γι’ αυτήν τη σειρά έργων που εκθέτεις στην γκαλερί Alma;

Ο τίτλος προέκυψε από τη χρήση συμβόλων – περισσότερο ή λιγότερο εμφανών – που υπάρχουν στα έργα και είναι θρησκευτικά, αποτροπαϊκά φυλακτά ή, ακόμη, εικόνες που λειτουργούν κατευναστικά οργανώνοντας ένα χώρο συχνά χαοτικό. Ίσως έχει να κάνει με μία διαδικασία μετουσίωσης και αναγέννησης, όχι όμως εννοώντας κάτι το μεγάλο ή πομπώδες ή σοβαροφανές. Είναι μία διαδικασία καθημερινή, η απομυθοποίηση των μικρών απειλών.
Εξάλλου, η ίδια η διαδικασία παραγωγής του έργου επιτρέπει στον καλλιτέχνη να αφομοιώσει και να ελέγξει ό,τι συμβαίνει στο περιβάλλον του.

-Μίλησέ μας λίγο για την τεχνική σου. Τι υλικά χρησιμοποιείς και πως κατορθώνεις να δίνεις ένα τόσο σύγχρονο αποτέλεσμα;

Τα πιο πολλά είναι βερνικοχρώματα και λάδι σε καμβά. Ακούω πολύ ότι το αποτέλεσμα είναι σύγχρονο. Όταν εκφράζεις με ειλικρίνεια κάτι προσωπικό και όχι αντιγεγραμμένο, μάλλον μιλάς για τη σημερινή σου πραγματικότητα.

-Παρ’ όλο που χρησιμοποιείς έντονα σχήματα και χρώματα που δίνουν ακόμα και την εντύπωση γκράφιτι σε καμβά, τα έργα σου διαθέτουν πολλά παραστατικά στοιχεία και σύμβολα. Μίλησέ μας γι’ αυτά.

Τα παραστατικά στοιχεία, σε αντίστιξη με τα μοτίβα, επιχειρούν να δώσουν στο βλέμμα ένα «κεντρικό» σημείο για να εστιάσει. Επίσης, μ’ ενδιαφέρει πολύ να οικειοποιηθεί ο θεατής κάτι το φαντασιακό, βλέποντάς το να διαμορφώνεται σαν κάτι το υπαρκτό και απτό μέσα στο χώρο του.

-Στη θεματολογία σου επανέρχεται συχνά η έννοια της δημιουργίας. Τι σημαίνει για σένα αυτή η δημιουργία;

Η δημιουργία…μάλλον ως μεταμόρφωση. Υπάρχει η μεγάλη δημιουργία (τελείως ακατανόητη) που προκαλεί δέος και τα μικρά πράγματα που προκύπτουν φαινομενικά αναπάντεχα από το πουθενά. Η αντίληψη, ωστόσο, του καθενός για τη δημιουργία ορίζει το πώς αντιλαμβάνεται την καθημερινότητα.

-Κάνε μας μια μικρή ανάλυση του έργου σου «Les protecteurs» όπου θίγεις τo επίκαιρο θέμα της φωτιάς στην Notre Dame. Πόσο και με ποιο τρόπο σε έχει επηρεάσει η καταγωγή σου για να φτιάξεις το συγκεκριμένο έργο;

Η Notre Dame είναι μία εκκλησία την οποία είχα ζήσει πολύ ως παιδί. Οι «προστάτες» της, οι gargouilles και τα γκροτέσκα πάντοτε με γοήτευαν γιατί ήταν αμφίσημα ως προς τη λειτουργία τους, προκαλώντας ενίοτε φόβο σε έναν χώρο λατρείας και παραμυθίας.
Είχα χρησιμοποιήσει gargouilles σε έργα μου εδώ και χρόνια. Επανήλθαν σαν εικόνες μετά την πυρκαγιά, που σήμανε για πολλούς από εμάς το κάψιμο ενός σημαντικού σημείου αναφοράς και αναμνήσεων, σχεδόν δομικού γι’ αυτό που είμαστε.

-Τι ρόλο παίζουν το σύμπαν και οι πλανήτες στη δουλειά σου; Πιστεύεις στην μορφή ζωής σε άλλους πλανήτες;

Οι πλανήτες κι αν είναι φορτισμένα σύμβολα… Δέος, άγνωστο, το επέκεινα, μαζί με θεωρίες συνωμοσίας και pop ψευδοεπιστήμη. Ζωή σε άλλους πλανήτες; Πιθανότατα… και, βεβαίως, πώς ακριβώς εννοούμε τη ζωή;

Τα έργα σου διαθέτουν ερωτισμό αλλά και χιούμορ. Τι ρόλο παίζουν αυτά τα δύο στοιχεία στην ζωή σου;

Ο έρωτας – élan vital, αντιτίθεται στο θάνατο. Μότο: Αν δεν μπορείς να γελάσεις με τον εαυτό σου, θα το κάνουν άλλοι στη θέση σου. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις «σοβαρά» για οτιδήποτε σοβαρό χωρίς να το υποβιβάσεις.

 

 

Last modified: 04/11/2019