Ειρήνη Ηλιοπούλου: Εγκώμιο στο σαρκικό έρωτα

Γιάννης Τζιμούρτας
Δημοσιογράφος

Τίποτα δεν είναι ξεχασμένο. Όλα περνούν στο DNA της Τέχνης και μετουσιώνονται σαν προσωπικές εμπειρίες …

To 1924 o Τζορτζ Γκροζ αναγκάστηκε να ζητήσει άδεια οπλοφορίας μετά ην κυκλοφορία του λευκώματος «Ecce Homo». Από τα εκατό σχέδια του τα 52 χαρακτηρίστηκαν άσεμνα. Λίγα χρόνια αργότερα οι ναζί τον κατέταξαν στην «εκφυλισμένη τέχνη». Βέβαια οι σκοτεινές μέρες για τη ζωή και την τέχνη είναι παρελθόν. Στις μέρες μας ο άνθρωπος νοιάζεται περισσότερο για το οικονομικό του απόρρητο παρά το σεξουαλικό. Η έννοια της ιδιωτικής ζωής έχει αλλάξει, ανεπιστρεπτί.
Σκέψεις που γεννήθηκαν φεύγοντας από την έκθεση τής Ειρήνης Ηλιοπούλου «Ερωτικά». Χάρηκα τη δουλειά της, έζησα δυο ώρες σε μια «ερωτική ατμόσφαιρα», είδα τις αντιδράσεις του επισκεπτών που ήταν αρκετοί για τέτοιες εποχές και …κυρίως ανοιχτόμυαλοι. Στη γκαλερί Genesis η Ειρήνη παρουσίασε μια σειρά από ακουαρέλες «εγκώμιο» στο σαρκικό έρωτα. Εικόνες που προέρχονταν από το προσωπικό της ζωγραφικό σημειωματάριο και τις οποίες κάποια στιγμή αποφάσισε να  χρωματίσει με υδροχρώματα και να μας καλέσει να τις μοιραστούμε. Κι όπως σημειώνει ο Γιάννης Ξανθούλης «…Είναι χαρά σε αυτούς τους ανοργασμικούς καιρούς να βλέπουμε έτσι αποτυπωμένη την ερωτική ιερουργία από µια σπουδαία ζωγράφο. Χαρά και για κείνη και για µας και όλους όσους μπορούν να ανακαλούν και να συγκινούνται µε την αναστάσιμή δωρεά του έρωτα…».

Ειρήνη σε έχουμε συνηθίσει ως μια ήρεμη, λιγομίλητη, που «κυκλοφορείς» στα πανέμορφα τοπία σου, στις φυλλωσιές, στον υδάτινο κόσμο σου, στις φιγούρες βγαλμένες από παραμύθια, σε περιβάλλοντα με κάποιους μοναχικούς ανθρώπους. Και αίφνης μια ερωτική έκρηξη στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Πού κρυβόταν όλο αυτό το όνειρο;

Στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Εκεί είναι το εργαστήριό μου. Αλλά δεν πρόκειται για όνειρο, ούτε για ερωτική έκρηξη. Στην ζωγραφική όλα χωράνε και όλα θέλουν τον χρόνο τους Τα έργα αποφασίζουν από μόνα τους πότε θα βγουν προς τα έξω.

 Τα κείμενα που συνοδεύουν τις ζωγραφιές σου είναι ένα κι ένα. Σπουδαία επιλογή που φανερώνει προσπάθεια, έρευνα και γνώση.

Πράγματι, τα κείμενα είναι από πολύ σπουδαίους συγγραφείς που  αναφέρονται στον σαρκικό έρωτα! Είναι βιβλία που έχω διαβάσει η αυτά που μου πρότειναν φίλοι να διαβάσω σχετικά με το θέμα που δούλευα.

Στη συνέχεια αυτών που σημειώνει στον κατάλογο σου ο Γιάννης Ξανθούλης «…εις μνήμην των ερωτικών πεσόντων στιγμών…» μπορώ να ρωτήσω πόσο προσωπικό είναι αυτό το ημερολόγιο;

Ο Ξανθούλης έχει πολύ χιούμορ και είναι πολύ φίλος μου!

Κάνοντας μια αναδρομή στα έργα σου σκεφτόμουν ότι η ακουαρέλα ήταν ιδανική επιλογή. Κάτι άλλωστε που το επισημαίνουν στα κείμενα του καταλόγου, τόσο ο Νίκος Μαστροπαύλος όσο και ο Γιάννης Ξανθούλης.

Εδώ η ακουαρέλα μπήκε σε δεύτερο στάδιο. Αρχικά ήταν σχέδια με μολύβι που έμειναν στα μπλόκ για δύο χρόνια περίπου. Η ακουαρέλα έπαιξε ρόλο καθοριστικό στη μορφή τους. Τα έκανε  πιο τρυφερά και πιο ζωγραφικά!

Το κοινό – που δεν ήταν και λίγο – πώς αντιμετώπισε τη δουλειά σου;

Με εντυπωσίασε  ο ενθουσιασμός των ανθρώπων που ήρθαν να δουν την έκθεση και η ωριμότητα τους.  Έγιναν πολύ όμορφες  και ουσιαστικές κουβέντες.

Η ζωγράφος Ειρήνη Ηλιοπούλου με τον καλλιτεχνικό διευθυντής της Genesis, Γιώργο Τζάνερη

Το ξέρεις, βέβαι, ότι σε κάποιες χώρες της κεντρικής Ασίας τα γεννητικά όργανα στους πίνακες καλύπτονται (όπως γινόταν στην Ελλάδα πριν από πενήντα χρόνια στις φωτογραφίες των εφημερίδων και των περιοδικών)…

Μα και «η καταγωγή του κόσμου» του Κουρμπέ στη Γαλλία, είχε ξεσηκώσει θύελλα, που κόπασε όπως όλες οι θύελλες.

Τα ερωτικά της Πομπηίας και γενικά της ρωμαϊκής περιόδου αλλά και ελληνικά ήταν «ξεχασμένα» στις αποθήκες. Τι είχαν να φοβηθούν όλοι αυτοί που αποφάσιζαν να λογοκρίνουν τέχνη 20 και 25 αιώνων.  

Τίποτα δεν είναι ξεχασμένο. Όλα  περνούν  στο DNA της Τέχνης και μετουσιώνονται σαν προσωπικές εμπειρίες που εμπνέουν τους δημιουργούς.

Η έκθεση αυτή είναι μια παρένθεση στη δουλειά σου;

Είναι πολύ νωρίς για να ξέρω…Παρένθεση και κομμάτι της δουλειάς.. Κανείς δεν ξέρει τι φέρνει η Ζωγραφική όταν δεν την προγραμματίζεις..

Χοκουσάι, Σίλε, Κλιμτ, Πικάσο, Λωτρέκ…. Πόσο κοντά είναι η ερωτική τους τέχνη στην εποχή μας. Στην εποχή τους αντιμετώπισαν την κατακραυγή μιας υπερσυντηρητικής κοινωνίας.  

….και τώρα αποθεώνονται… άρα πολύ κοντά!

Αν κάποιος χαρακτήριζε πορνό τη δουλειά σου, πώς θα απαντούσες;  Άλλωστε ξέρουμε ότι ο όρος πορνό δεν είναι τίποτε άλλο από ένας νεολογισμός.

Ευτυχώς δεν είχαμε τέτοιου είδους επισκέπτες στην Γκαλερί! Την έκθεση την είδαν σκεπτόμενα άτομα που αγαπούν την Ζωγραφική!

Last modified: 24/08/2019