Δεσμός: Η Ελλάδα είναι στο Παρίσι

Εύα Τζιμούρτα

Ιστορικός Τέχνης – Διαπολιτισμική Επικοινωνία

Με την είσοδό μας στο βιβλιοπωλείο «Δεσμός», στην περιοχή Montparnasse του Παρισιού, συναντάμε την Ελλάδα, τη νιώθουμε, την αισθανόμαστε. Τριάντα δύο χρόνια τώρα, αυτός ο χώρος είναι η στέγη και το καταφύγιο της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στη γαλλική πρωτεύουσα. Μια φωλιά, όπου συνεχώς νέα πράγματα γεννιούνται, αλληλεπιδρούν με την ελληνική και γαλλική πραγματικότητα και παίρνουν το δρόμο τους προς κάθε κατεύθυνση… Παρίσι, Αθήνα, Ελλάδα, Γαλλία. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το όνομα «Δεσμός». Μια λέξη – έννοια που περικλείει ανταλλαγή, επικοινωνία, συνεχή αλληλεπίδραση και αλληλοσυμπλήρωση, όπως και δέσμευση, θα μπορούσαμε να πούμε. Δέσμευση απέναντι στο καθήκον να «ταξιδεύει» η ελληνική λογοτεχνία ανάμεσα στους Γάλλους, στη γαλλική γλώσσα.

Με αυτήν την επιθυμία ο Γιάννης Μαυροειδάκος ίδρυσε το Δεσμό, το 1983 και προχώρησε στη συνέχεια στις εκδόσεις «Δεσμός», όπως και στην κυκλοφορία του ομότιτλου περιοδικού έχοντας εκδώσει ήδη 43 τεύχη για το ελληνόφιλο, πιστό, κοινό του.

Μια ανάσα Ελλάδας
Είχαμε την τιμή να συναντήσουμε τον Γιάννη Μαυροειδάκο και να συζητήσουμε μαζί του. Ο ίδιος αποκαλεί το Δεσμό «μια ανάσα», για όλους αυτούς που ψάχνουν κάτι από Ελλάδα. Πράγμα που επιβεβαιώνει η ίδια η μακρά του θητεία, οι πιστοί θαμώνες του αλλά και οι μαρτυρίες ανθρώπων που είχαν την τύχη να τον ανακαλύψουν.
Σε αυτό το μέρος μπορεί κανείς να βρει από εξαιρετικά πλούσιο υλικό ελληνικής λογοτεχνίας μεταφρασμένης στα γαλλικά και λεξικά, μέχρι και «καθοδήγηση» για τη διπλωματική του εργασία ή τη διατριβή του. Όπως λέει άλλωστε ο ιδρυτής του Δεσμού «Πέρα όλων των άλλων, είναι ένας χώρος συνάντησης, μια ανάσα».
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι σε λίγες μέρες, 9 Απριλίου, στο χώρο του Δεσμού, ο συγγραφέας Βασίλης Αλεξάκης θα παρουσιάσει το καινούργιο του βιβλίο «Το Κλαρινέτο» (La Clarinette). Ακόμη μια ευκαιρία λοιπόν συνάντησης, ενημέρωσης και συζήτησης.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΣΚΑΛΕΙ ΤΟΥΣ ΓΑΛΛΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΔΕΣΜΟΥ

Το ελληνικό βιβλίο προσκαλεί του Γάλλους αναγνώστες από την προθήκη του Δεσμού

Ανάδειξη της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας
Διαπιστώνοντας την ανάγκη ενός οδηγού της ελληνικής λογοτεχνίας για το γαλλόφωνο κοινό, θα εκδώσει το 1997 τις «Ελληνικές Γραφές» (écritures grecques) που προλόγισε ο σπουδαίος Γάλλος συγγραφέας και ελληνιστής Jacques Lacarrière. «Η ελληνική λογοτεχνία σε καμία περίπτωση δεν βρίσκεται στο περιθώριο της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας» θα μας πει ο κ. Μαυροειδάκος, «με δύο Νόμπελ και διεθνώς αναγνωρισμένους λογοτέχνες και ποιητές όπως ο Ρίτσος, ο Καβάφης και ο Καζαντζάκης».
Και κάπως έτσι ξεκινάνε οι εκδόσεις του Δεσμού και συνεχίζουν όλο και πιο δυναμικά. Με πιο πρόσφατες τις εκδόσεις δύο έργων αντιπροσωπευτικών της ελληνικής λογοτεχνίας του πρώτου μισού του 20ου αιώνα: «Les clous de la croix» (Τα Τρία Καρφιά) του Νίκου Νικολαΐδη και το «Le mariage» (Ο Γάμος) της Βάσας Σολωμού – Ξανθάκη μεταφρασμένα από τον Αλέξανδρο Ζώτο και την Ισαβέλλα Τλούπα αντίστοιχα.

Χώρος για την εικαστική τέχνη
Και σαν συνοδεία όλης αυτής της δραστηριότητας, το βιβλιοπωλείο Δεσμός, αγκαλιάζει και την Τέχνη των εικαστικών. Στη γκαλερί του Δεσμού, ακριβώς δίπλα στο βιβλιοπωλείο, φιλοξενούνται καλλιτέχνες είτε από Ελλάδα είτε με αναφορά στη χώρα μας, είτε πάλι καλλιτέχνες που απλά βρίσκουν εκεί το ιδανικό μέρος για να εκθέσουν τη δουλειά τους. Άλλωστε το ίδιο το μέρος, η ιστορική γειτονιά του Montparnasse, πάντα ενδείκνυται και εμπνέει για καλλιτεχνική δημιουργία, αναζήτηση και διανόηση.

Και σαν μία ακόμη απόδειξη ότι όλες οι τέχνες μπορούν να «συνεργαστούν» και να εμπλουτίσουν ή μία την άλλη, τα εξώφυλλα των βιβλίων του Δεσμού τα επιμελούνται καλλιτέχνες που έχουν ήδη εκθέσει στη γκαλερί του. Συγκεκριμένα το εξώφυλλο του «Les clous de la croix» το επιμελήθηκε ο Μάκης Θεοδωρούλης και το εξώφυλλο του «Le Mariage» ο Κωνσταντίνος Παπαργύρης.
Τα βιβλία των εκδόσεων του Δεσμού όπως και τα περιοδικά (revues), διατίθενται για το γαλλόφωνο ή γαλλομαθές κοινό και στην Αθήνα, στο βιβλιοπωλείο Λεξικοπωλείο Στασίνου 13 στο Παγκράτι και στο βιβλιοπωλείο Le Livre Ouvert, Σόλωνος 77.
Επίσης, μέσω της ιστοσελίδας του Δεσμού οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αναζητήσουν και να παραγγείλουν τα βιβλία των εκδόσεών του.
Αξίζει να σημειωθεί και η σταδιακή συγκέντρωση και διάθεση ενός οπτικοακουστικού πολύτιμου αρχείου του Δεσμού, έπειτα από όλα αυτά τα χρόνια δραστηριότητας, επίσης στην ιστοσελίδα του βιβλιοπωλείου www.desmos-grece.com .
Ολοκληρώνοντας τη συνάντησή μας ρωτάμε τι θα ήταν αυτό που θα ενδιέφερε το ελληνικό κοινό για το Δεσμό «Όλοι, από όπου κι αν έρχονται και για οποιοδήποτε λόγο, θα βρίσκουν εδώ πάντα ένα χώρο ανοιχτό, ένα δεσμό μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας» απαντά ο Γιάννης Μαυροειδάκος.
Εμείς από την πλευρά μας λέμε ένα «ευχαριστώ», για την πλούσια προσφορά του, δώρο ανεκτίμητο στις διαπολιτισμικές σχέσεις που συνεχίζει και θα συνεχίζει να εμπλουτίζει αυτόν τον όμορφο δεσμό…Ελλάδας – Γαλλίας..

Αριστερά το βιβλιοπωλείο του Δεσμού και δεξιά η γκαλερί, που έχει φιλοξενήσει κι αυτή με τη σειρά της αρκετούς Έλληνες εικαστικούς καλλιτέχνες.