Γωγώ Ιερομονάχου: Ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την αμετάκλητη μοναξιά και θνητότητά του

Ήρα Παπαποστόλου
Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

Εντυπωσιάζει με τη ζωγραφική της. Επιθυμεί να δημιουργήσει κάτι νέο στο χώρο της προσωπογραφίας με το να προκαλέσει ένα οπτικό σοκ. Η παραμόρφωση είναι ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο της δουλειάς της. Μετατρέπει στους μεγάλους καμβάδες της όλους τους ανθρώπους της σε σπαραχτικές κραυγές. Η Γωγώ Ιερομονάχου εστιάζει στην ανθρώπινη μορφή, ιδίως ίσως στις πιο απεγνωσμένες και οριακές στιγμές της. Πρόκειται για κραυγές που φωνάζουν πόσο θέλουν να ξεφύγουν από την μοίρα αλλά που η μοίρα τελικά πέφτει επάνω τους.

Πολύ σημαντικό είναι και το εσωτερικό φως που εκπέμπουν οι θεατρικές φιγούρες της. Είναι άραγε ο τρελός, ο βασιλιάς ή ο γελωτοποιός τα πρόσωπα που βλέπουμε; Είναι η ατέλειωτη ματαιοδοξία μας; Και ποιο είναι τελικά το αληθινό μας και αφτιασίδωτο πρόσωπο πίσω από τα στολίδια με τα οποία το ντύνουμε;
Στις συζητήσεις του με τον David Sylvester, ο Φράνσις Μπέικον δηλώνει ότι, σε αντίθεση με την εποχή του Βελάσκεθ, «τώρα ο άνθρωπος έχει συνειδητοποιήσει ότι είναι μια μάταιη ύπαρξη, ένα τυχαίο συμβάν, ότι είναι υποχρεωμένος να παίξει ένα παιχνίδι χωρίς λόγο». Το ίδιο νομίζω μας υπενθυμίζει η Γωγώ Ιερομονάχου αποδίδοντας την ψυχική ζωή όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την αμετάκλητη μοναξιά και θνητότητά του. Γι’ αυτό και οι κραυγές που βγάζουν οι χαρακτήρες στην εικαστική δραματουργία της είναι βαθιά ανθρώπινες.
Το χρώμα, η φόρμα, οι υφές αρκούν για να εντυπωσιάσουν τον θεατή. Εξπρεσιονιστικές και αφαιρετικές πινελιές βρίσκονται όλες εκεί όσο οι φιγούρες μπορούν να λάβουν κάθε πιθανή μορφή στη φαντασία μας. Αλλά υπάρχει και η μαγεία της ύπαρξης πίσω από τις μάσκες. Και αυτή τελικά κατορθώνουμε να βλέπουμε, αφού η τέχνη της ζωγράφου θίγει βασικά ένστικτα και αισθήματα απαιτώντας ταυτόχρονα πνευματική εμβάθυνση, ώστε -πέρα από την αισθητική απόλαυση- να υπάρξει η κατανόηση του εαυτού μας. Τέλος, πιστεύω ότι αναδεικνύει το μυστήριο της παρουσίας και όχι την ίδια την παρουσία στην οποία μας έχει συνηθίσει η αναπαραστατική ζωγραφική. Τα συστρεφόμενα κεφάλια, δίνουν την εντύπωση ότι θα ζωντανέψουν μπροστά στο θεατή για να ουρλιάξουν την οδύνη τους ή για να σιωπήσουν από απόγνωση. Και τα αισθησιακά χρώματα βοηθούν στην αποτύπωση ενός μεγάλου υπαρξιακού αινίγματος.

Last modified: 25/11/2021