Βαγγέλης Ρήνας: Πρόσωπο και Προσωπείο

Όλοι γνωρίζουμε το Βαγγέλη Ρήνα κυρίως από τη δουλειά του με τίτλο Ατέρμων Πλεύση. Έργα ζωγραφικά αλλά και γλυπτά σε φυσικές διαστάσεις φιλοτεχνημένα σε ξύλο. Ένας ολόκληρος κόσμος ονειρικά πλασμένος με μούσα του τη γυναίκα και θέμα του το αιώνιο ταξίδι του ανθρώπου. Ένα έργο ποιητικό, ρομαντικό και γεμάτο συμβολισμούς όπου απεικονίζονταν φιγούρες, άγγελοι, μικροί οικισμοί και πλεούμενα. Το καράβι (και άρα το ονειροπόλο ταξίδι), η γυναίκα (ως μούσα της έμπνευσης) και η μουσική (σύμβολο μιας πανανθρώπινης τέχνης) εξακολουθούν να απασχολούν τον καλλιτέχνη παίρνοντας τη θέση συμβόλων όσον αφορά στη γλυπτική του σε ξύλο και μπρούντζο. Η θηλυκή φιγούρα του ξεφεύγει από τις δύο διαστάσεις της ζωγραφικής και γίνεται τρισδιάστατη. Παρουσιάζεται όρθια ή ξαπλωμένη και κουλουριασμένη και πρόσφατα με ένα μουσικό όργανο στην πλάτη της σε υπαίθριο χώρο – ως μια μικρή αναφορά στον σουρεαλισμό, μιας και αναμιγνύει το λογικό με το άλογο, δημιουργώντας μια δική του πραγματικότητα όπου κυριαρχεί το ονειρικό στοιχείο. Όσο για τα καράβια του μετατρέπονται σε μουσικά όργανα και οι επιφάνειές τους δεν είναι λείες αλλά σκαλισμένες με γραφές.
Ο ίδιος λέει για το καράβι του: «΄Οσον αφορά στο θέμα του γλυπτού καραβιού, ηταν μια προσπάθεια να πλησιάσω τον κόσμο της ανατολής , με την γραφή σαν άμεσο σύμβολο επικοινωνίας ενός λαού που εχει παράδοση στην γραφη 5.000 χρόνια. Πρόκειται για μια προέκταση και μεταμόρφωση φυτική (μιας και χρησιμοποιώ φύλο απο μπαμπού) αλλά και για μια τεράστια πυξίδα (μιας και γυρίζει) που εμπεριέχει τις έννοιες της ισορροπίας καθώς και πολλούς συμβολισμούς και υπαινιγμούς για την εποχή μας».
Όσο η τέχνη του Βαγγέλη Ρήνα ωριμάζει, πίσω από τον προφανή ωραίο κόσμο, τον «αγγελικά πλασμένο», που τελικά ο καλλιτέχνης αποφασίζει να χρησιμοποιήσει μόνο σαν σκηνικό, βρίσκεται μια καλά κρυμμένη αγωνία καθώς και η ωμή πραγματικότητα, μια στείρα γη που βγαίνει όλο και πιο πολύ στην επιφάνεια. Οι φιγούρες μικραίνουν και μοιάζουν με φωτογραφίες καρφιτσωμένες σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον ή χάνονται εντελώς αναδεικνύοντας  το περιβάλλον αυτό το οποίο διαμορφώνεται από βίαιες πινελιές. Οι γυναίκες του αποδίδονται ρεαλιστικά αλλά μέσα σε αφαιρετικά πλαίσια και κάποιες φορές απασχολούν ένα πολύ μικρό κομμάτι του έργου, αφού αυτό που ενδιαφέρει το ζωγράφο είναι περισσότερο η ζωγραφική χειρονομία και η ψυχική του επαφή με τον καμβά. Όσο για τους μικρούς οικισμούς, άλλες φορές ίσα-ίσα που διακρίνονται και άλλες φορές μοιάζουν με πόλεις κατεστραμμένες σε ταραχώδεις συνθέσεις όπου κυριαρχεί το χρώμα και η έντονη εξπρεσιονιστική γραφή.
Ο ίδιος λέει για τη δουλειά του: «Αν μου ζητούσες να βάλω τίτλο στην δουλειά μου θα έβαζα αυτόν: Πρόσωπο και Προσωπείο. Η προηγούμενη δουλειά εχει να κάνει με την ποιητική του συναισθηματικού. Η καινούρια ειναι δομική έκφραση του Αγνώστου. Η επίκληση του συναισθηματικού οδηγεί στην αφήγηση ενός δράματος, που θεατρικά απεικονίζει το συναισθηματικό συμβάν  Η τεχνική μου το κάνει λυρικό. Το αλλο, το δομικό, δεν απεικονίζει τίποτε και αυτό οδηγεί στο ετερον, το άλλο εντός μας άγνωστο και απροσπέλαστο ,στο βαθμό που δεν ξέρουμε γιατί έχουμε δέος. Το πρώτο αφορά την μελαγχολία για την απώλεια του αντικειμένου του πόθου μας. Στην ουσία ειναι μια παγίδα που στήνουμε οι ίδιοι στην δημιουργική μας προσωπικότητα. Eιναι προσωπείο ! Προσωπείο στην παλιά, πρόσωπο στην νέα μου δουλεια. Αυτα τα λίγα νομίζω ρίχνουν φως στην δικιά μου όραση του παρελθόντος μου που ακόμα σκληρότερα θα χαρακτήριζα δημιουργικη επετεία και του παρόντος αγνώστου προσώπου».

Όπως ένα παιδί που ανδρώνεται απότομα και βίαια, έτσι και η τέχνη του Βαγγέλη Ρήνα χάνει τον ρομαντισμό της και την παιδική της ψυχή και κρατάει τα όνειρα σαν να είναι μακρινές αναμνήσεις. Η τελευταία του δουλειά αλλάζει πρόσωπο. Ο καλλιτέχνης αποφασίζει να αφαιρέσει στοιχεία αναζητώντας μια διαφορετική εικαστική γλώσσα. Ένας ολόκληρος κόσμος σιγά-σιγά καταστρέφεται για να πάρει τη θέση της η πραγματικότητα που δεν παρουσιάζεται πλέον ρεαλιστικά αλλά αφαιρετικά τονίζοντας τη χαοτική πλευρά της ζωής καθώς και τη συλλογική συνείδηση της ανθρωπότητας. Την παράσταση αντικαθιστά ο εκρηκτικός δυναμισμός της χειρονομιακής γραφής και το θέμα μεταβάλλεται προοδευτικά σε όγκους και σχήματα, όσο ο εξωτερικός κόσμος μεταμορφώνεται σε ένα προσωπικό όραμα, όπου κυριαρχούν κάποια θέματα αλλά μόνο σαν σύμβολα. Οι πίνακες διαβάζονται ως ένα συνολικό ανεικονικό πεδίο χωρίς να λείπουν οι υπαινιγμοί στο πραγματικό, που συνδέουν το έργο με τη μακρόχρονη θητεία του Βαγγέλη Ρήνα στην παραστατική ζωγραφική.

Last modified: 02/09/2014