Ανδρέας Κασάπης, η ανάγκη του ανθρώπου για δημιουργία θα υπάρχει ανεξάρτητα από τις συνθήκες που βιώνει κάθε φορά

Μαρία Ξυπολοπούλου
Φιλόλογος – Συντ. Θεμάτων Πολιτισμού

 

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΣΑΠΗΣΗ έκθεση Κυματοθραύστης έκλεισε τον κύκλο της αφήνοντας πίσω της θετικές εντυπώσεις. Σε έναν ιδιαίτερα εναλλακτικό χώρο στην οδό Πραξιτέλους 33, σε μια μικρή αίθουσα στη στοά, πίσω από τον θόρυβο των κεντρικών μεγάλων δρόμων του αθηναϊκού κέντρου, ο νεαρός εικαστικός Ανδρέας Κασάπης και η επιμελήτρια Εβίτα Τσοκάντα παρουσίασαν ζωγραφικά έργα που πραγματεύονται τη μνήμη. Παρουσιάστηκε μια ενότητα ζωγραφικών έργων στην οποία εξετάζεται ο μηχανισμός συγκρότησης της μνήμης μέσω της πρακτικής του στη σύνθεση της ζωγραφικής εικόνας.
Μια σειρά από πίνακες μικρών διαστάσεων αφηγήθηκε για περίπου ένα μήνα πραγματικές αλλά και ενίοτε φανταστικές ιστορίες ανασυρμένες από το παρελθόν και το όνειρο, αλλά και από την εφηβεία του ίδιου του καλλιτέχνη.
Ο κυματοθραύστης αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των εικαστικών εγχειρημάτων που η νέα γενιά καλλιτεχνών, ευρηματική και μάχιμη σε δυσμενείς καιρούς προσπαθεί να παρουσιάσει αψηφώντας τα όποια εμπόδια.
Μια έκθεση «κρυμμένη» στα στενά του κέντρου, μια διαφορετική ματιά στην αποτύπωση της μνήμης στη ζωγραφική επιφάνεια, μια ενδιαφέρουσα  επιμελητική άποψη.

 ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΣΑΠΗΣΟ κυματοθραύστης προέκυψε από τη στενή συνεργασία και εκτενή συνομιλία σου με την επιμελήτρια της έκθεσης Εβίτα Τσοκάντα. Θα ήθελα να μας μιλήσεις λίγο για τη σχέση καλλιτέχνη – επιμελητή.
Η σχέση ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τον επιμελητή επαναπροσδιορίζεται συνεχώς καθώς προχωράει η μεταξύ τους συνεργασία. Θα έλεγα πως οι ιδιότητες των δύο υποκειμένων ενίοτε μοιάζουν. Ενδεχομένως αυτό που διαφοροποιεί τις δυο ιδιότητες είναι η σχέση τους με την ύλη και το λόγο. Και οι δυο – ο καθένας από τη δική του πλευρά και με τα δικά του εργαλεία – κάνουν κάποιου είδους «μεταφράσεις» από  αισθητηριακά ερεθίσματα  στο συμβολικό και  ανάποδα. Οι δρόμοι που ακολουθούν όμως είναι διαφορετικοί και ο καθένας φέρει το δικό του φορτίο. Η διάκριση για την οποία μιλάω δεν είναι σε καμία περίπτωση αξιολογική.
Αυτό που ίσως είναι ενδιαφέρον και πρέπει να κρατήσει κανείς, είναι η δημιουργική επικοινωνία των διαφορετικών αυτών υποκειμένων. Για μένα αυτό είναι ο καλλιτέχνης και ο επιμελητής, είναι  συνομιλητές.

Ο επιμελητής πιστεύεις πως μπορεί να βοηθήσει έναν καλλιτέχνη να προσανατολίσει και να ισχυροποιήσει θεωρητικά τη δουλειά του;
Δεν νομίζω νομίζω ότι κανείς μπορεί να δώσει στην δουλειά ιδιότητες τις οποίες δεν έχει. Αυτό που νομίζω ότι υπάρχει είναι ερμηνείες και μύθοι. Λίγο χαζά θα θεωρήσω ότι ένα έργο όταν τελειώσει είναι λίγο σαν φυσικό φαινόμενο ή τουλάχιστον έτσι θα ήθελα να είναι. Από εκει και έπειτα αφού τελειώσει και παρουσιαστεί ερχόμαστε και κάνουμε ερμηνείες , μύθους, εξηγήσεις Αυτές τις κάνουμε και οι καλλιτέχνες και οι ιστορικοί και οι επιμελητές και όλοι όσοι ενδιαφέρονται, ο κόσμος. Οι ερμηνείες και οι μύθοι  τροφοδοτούν το έργο και ξεκινάει ένας καινούργιος κύκλος θεωρήσεων  για το πως φτιάχνετε κάτι. Ορίζεται το έργο δηλαδή. Τα έργα δεν υπολογισμοί ακριβείς αλλά είναι κι όλας όπως επίσης τα έργα δεν είναι φυσικά φαινόμενα αλλά είναι κι όλας.

 ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΣΑΠΗΣΗ έκθεση πλαισιώθηκε, οργανώθηκε, στήθηκε και χρηματοδοτήθηκε από εσάς τους ίδιους. Ποιες είναι οι ευκαιρίες που έχει σήμερα ένας νέος  που ασχολείται  με την τέχνη;
Ευκαιρίες νομίζω υπάρχουν. Τώρα εξαρτάται βέβαια και τι ορίζει κανείς μιλώντας για ευκαιρίες. Όσον αφορά το χώρο σ’ ένα βαθμό πρέπει να τον διαμορφώνει και ο ίδιος ο καλλιτέχνης, να το πλάθει. Από εκεί και έπειτα ο καθένας ορίζει το πώς θα κινηθεί ανάλογα με  τους περιορισμούς που θέτει, τις δυνατότητες που του δίνει η καταγωγή του, από την οικονομική του κατάσταση καθώς και από τις φιλοδοξίες του.

Στην έκθεση αναφέρεσαι στη μνήμη και τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο πραγματικό και ιδεατό γεγονός. Οι αναμνήσεις αυτές από ποια χρονική περίοδο της ζωής σου προέρχονται;
Θα μπορούσα να πω απλά ότι είναι από τη εφηβεία και έτσι είναι όντως. Αλλά σε ένα βαθμό νομίζω από την ώρα που πήρα υπολογιστή και συνδέθηκα στο δίκτυο νομίζω ότι η μνήμη έχει πάρει λίγο διαφορετικό χαρακτήρα. Έχει συνδεθεί λίγο με το φαντασιακό μου. Το μεγαλύτερο κομμάτι της έκθεσης έρχεται από την ανάμνηση μιας προβολής και όχι από πραγματικά γεγονότα που έχουν αποτυπωθεί στην μνήμη μου. Το υπόλοιπο της έκθεσης είναι οι αναμνήσεις από πραγματικους τόπους. Αυτό που κάνω είναι να προσπαθώ να ανασύρω την «Χροιά» μιας προβολικής εμπειρίας ή μιας πραγματικής εμπειρίας.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΣΑΠΗΣ  Είσαι ένας καλλιτέχνης που επιλέγει διάφορους χώρους για να επικοινωνήσει τη δουλειά του. Από το δημόσιο εξωτερικό χώρο, όπως είναι οι τοίχοι της πόλης, μέχρι τον αυστηρά θεσμοθετημένο χώρο της γκαλερί. H επιλογή του χώρου και το στήσιμο των έργων έχουν ιδιαίτερη σημασία σε μια έκθεση. Για τον Κυματοθραύστη επέλεξες έναν ιδιαίτερο χώρο, ανεξάρτητο, στην στοά της οδού Πραξιτέλους 33. Θα ήθελα να μας μιλήσεις λίγο για την επιλογή αυτή. Αλήθεια, ποια είναι η πρόκληση και ποιες οι δυνατότητες για έναν καλλιτέχνη που αναλαμβάνει να οργανώσει μια έκθεση σε ένα χώρο που δεν είναι ειδικά διαμορφωμένος όπως μια γκαλερί για να φιλοξενήσει μια έκθεση; 
Η πρόκληση για έναν καλλιτέχνη είναι να βρει ένα χώρο που να μπορεί  αρχιτεκτονικά τουλάχιστον να  λειτουργεί σωστά. Πρέπει ο χώρος να είναι ανάλογος με τη δουλειά που έχεις να παρουσιάσεις. Πολλές φορές ο χώρος χρειάζεται προετοιμασία και διαμόρφωση από τους συντελεστές.

Ο σημερινός άνθρωπος βιώνει μια πρωτόφαντη οικονομική και κοινωνική κρίση. Θεσμοί όσο και αξίες πλήττονται. Η τέχνη λειτουργεί ως καθρέφτης αυτής της πραγματικότητας; Ποια η στάση των καλλιτεχνών απέναντι στη συγκυρία;
Δεν πιστεύω τόσο στην έννοια της κρίσης, νομίζω ότι είναι παραπλανητική. Κάποια θεσμοί με την γενική έννοια του όρου πλήττονται και κάποιοι στεριώνουν και δυναμώνουν κάποιοι παραμένουν στην θέση τους. Οι καλλιτέχνες  απέναντι σε αυτές στις μετατοπίσεις των σχέσεων εξουσίας δεν είναι ένα ομοιογενές σώμα ανθρώπων. Και δεν θα μπορούσαν να είναι. Μου φαίνεται ότι ταυτότητες όπως καλλιτέχνης, όπως εργάτης που ίσχυαν κατακερματίζονται ως τέτοιες αλλά παρ’ ολ’ αυτά οι ανάγκες  των ανθρώπων συνεχίζουν να υπάρχουν. Κάτι τέτοιο κάνει τις ταυτότητες να έχουν ανάγκη ένα καινούργιο σημαινόμενο

 

 

Last modified: 14/07/2015