Η πόρτα της γκαλερί Δεσμός στο Παρίσι, άνοιξε και πάλι. Αυτή τη φορά ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης, πολύμορφο και πολύπλοκο, όπως αυτό των μέσων μαζικής μεταφοράς, κατάφερε να διεισδύσει στο εσωτερικό της μικρής πλην όμως σημαντικής αυτής γκαλερί, μέσα από το έργο της Αναστασίας Ζωής Σουλιώτου.
Σαν να μας φανερώθηκε στο μικρό χώρο της αίθουσας, αυτή η συγκεκριμένη πτυχή της πόλης, αυτός ο συμπλεκτικός ιστός ζωτικής σημασίας της αστικής ζωής που «αν και το ζούμε καθημερινά και γινόμαστε κομμάτι του, δεν έχουμε τη δυνατότητα να τον αντιληφθούμε και να τον δούμε στο σύνολο του», όπως επισημαίνει και η ίδια η καλλιτέχνης. Μένουμε να τον μαντεύουμε…
Το λεωφορείο, το τραμ, το υπόγειο μετρό με τις πολυάριθμες διακλαδώσεις του, οι συρμοί, οι στάσεις πάνω και κάτω από τη γη, φαίνεται να αποτελούν ένα ιδιαίτερο σύνολο διαφόρων μεγεθών, επιπέδων και αποστάσεων, που καταφέρνει να γίνει «ανάσα για την πόλη, δίνοντας της ζωή», όπως υποστηρίζει η καλλιτέχνης η οποία θεωρεί το Παρίσι ένα ιδανικό παράδειγμα «μιας ενδιαφέρουσας πολυπλοκότητας» η οποία καταλήγει τελικά σε μία «συνύπαρξη». Δίνοντας έτσι τον τίτλο στην έκθεση: «Συνύπαρξη στο Παρίσι/Coexistence à Paris».
Η συνύπαρξη όμως αυτή, στο έργο της Αναστασίας Ζωής Σουλιώτου, δεν αφορά μόνο τους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους που κατακλύζουν καθημερινά τα μέσα μεταφοράς της γαλλικής πρωτεύουσας. Πρόκειται επίσης και για μία ακόμη συνύπαρξη μεταξύ φυσικής και εικονικής πραγματικότητας. Πιο συγκεκριμένα, επικεντρώνοντας στο πρόγραμμα Google Maps Street View, χάρη στο οποίο ο καθένας μπορεί να «μεταφερθεί» οπουδήποτε επιθυμεί, η καλλιτέχνης περιηγείται σε διαφορετικές γωνιές της πόλης και παρατηρεί τους φωτογραφημένους ανυποψίαστους περαστικούς. Το συγκεκριμένο εργαλείο μας δίνει τη δυνατότητα να «νιώθουμε μικροί θεοί, πηγαίνοντας όπου επιθυμούμε ανά πάσα στιγμή, αλλά συγχρόνως μας προκαλεί κι ένα φόβο, αυτόν μιας πιθανής δικής μας παρακολούθησης», μας λέει η καλλιτέχνης.
Πάνω σ’ αυτό το θέμα χαρακτηριστικό είναι το έργο με τίτλο «διαβάσεις, αθλούνται λάβετε κόρη» (2013), στο οποίο βλέπουμε τα σκίτσα από ανθρώπινες φιγούρες από φωτογραφίες του google maps, σε απόλυτα φυσικές στάσεις αφού τους συναντάμε «μέσα στην απόλυτη καθημερινότητά τους», όπως μας λέει η ίδια η καλλιτέχνης. Τους συναντάμε χωρίς να μας συναντούν, αλλά ξέρουμε ότι και το αντίστροφο είναι πλέον πιθανό. Ένα είδος εικονικής συνύπαρξης λοιπόν, που αποτυπώνεται μ’ ενδιαφέρον τρόπο στο έργο της καλλιτέχνιδας.
Άλλα έργα της Αναστασίας Ζωής Σουλιώτου, μας παραπέμπουν σε διάφορες γωνιές αυτού του ξεχωριστού κόσμου των μέσων μεταφοράς, όπως το εμπνευσμένο έργο από το σταθμό Concorde (Ομόνοια) στο Παρίσι, όπου το κεντρικό του μέρος αντικαθίσταται με ελληνικούς χαρακτήρες σχηματίζοντας λέξεις με διφορούμενες συνήθως ερμηνείες: π.χ ιδιώτης με τη σημερινή αλλά και την αλλοτινή σημασία του ηλίθιου (idiot), ομόνοια σαν έννοια αλλά και ως o γνωστός σταθμός∙ Έτσι, η συνεχής ανθρώπινη/φυσική συνύπαρξη στον ευρύτερο χώρο του μετρό, συνδυάζεται με μία συνύπαρξη εννοιών, ιδεών και διαφορετικών γλωσσών χάρη στο χαρακτηριστικό μοτίβο της συγκεκριμένης στάσης. Η καλλιτέχνης καταφέρνει να «συνυπάρξει» λέξεις προσκαλώντας το θεατή να κάνει τους δικούς του συνειρμούς ή να του κινήσει την περιέργεια σε περίπτωση που δεν αναγνωρίζει τους ελληνικούς χαρακτήρες…
Iδιαιτέρως ενδιαφέρον είναι το έργο που αναφέρεται στον Αναστάσιο Λάζιο, ένα πρόσωπο «επινοημένο» από την ίδια, κάτι σαν το «alter ego» της όπως μας λέει. Αφορμή για τη γέννηση του, στάθηκε η ζήτηση ταυτοποίησης στο facebook ενός ανδρικού πορτρέτου που υπήρχε δίπλα στην καλλιτέχνιδα, έργο της ίδιας, παρ’ όλο που δεν ήταν φυσικό πρόσωπο. Και κάπως έτσι «γεννήθηκε» ο Αναστάσιος Λάζιος ο οποίος έχει πλέον και το δικό του λογαριασμό στο facebook (https://www.facebook.com/anastasios.galazios). Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον project το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη, όπως μας ενημερώνει η καλλιτέχνης.
Σε μία πόλη τόσο πολυπολιτισμική σαν το Παρίσι, η οποία αποτελεί πέρασμα αλλά και σταθμό εκατομμυρίων ανθρώπων, η έννοια της συνύπαρξης είναι εξαιρετικής σημασίας, κυρίως σε ανθρώπινο επίπεδο φυσικής επαφής. Όμως, χάρη στο διαδίκτυο, υπάρχει και μια άλλη σχέση με τον ευρύτερο περιβάλλοντα αστικό μας χώρο, λιγότερο φυσική, η οποία όμως αναπτύσσεται συνεχώς και γίνεται όλο και πιο αισθητή στην καθημερινότητά μας. Το ίντερνετ «σπάζοντας» αποστάσεις, χρόνους και φυσικά εμπόδια, γίνεται κομμάτι των καθημερινών μας περιηγήσεων και συναπαντημάτων μας. Σαν ένα νέο μέσο «μεταφοράς». Πάντα όμως συνεχίζουμε να «κινούμαστε» συνυπάρχοντας. Μια αίσθηση που διατυπώνεται στο έργο της Αναστασίας Ζωή Σουλιώτου http://anastasiazoisouliotou.wordpress.com, κάνοντάς μας να νιώσουμε μέρος ενός συνόλου, τόσο όμορφα πολύπλοκου και τόσο ενδιαφέροντος πολυπολιτισμικού.
Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στη γκαλερί «Δεσμός» (http://www.desmos-grece.com ) στο Παρίσι από τις 22 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 4 Οκτωβρίου.
Last modified: 21/03/2015