Χημικός, ιδιοκτήτης βιομηχανίας χρωμάτων ο Λεόν στήριξε καθοριστικά τον αδελφό του Κλοντ Μονέ
Ο Κλοντ Μονέ, ένας από τους γνωστότερους και πιο αγαπητούς ζωγράφους του 19ου αιώνα, κινητήριος δύναμη της ιμπρεσιονιστικής ορμής, έχει μια σημαντική θέση στις καρδιές των φιλότεχνων καθώς και στις συλλογές των μεγαλύτερων μουσείων του κόσμου. Οι εκθέσεις που αφορούν στο έργο του ποικίλλουν κάθε χρόνο, παρουσιάζοντας συχνά καινούργιες πτυχές της ζωής και του έργου του.
Μία τέτοια έκθεση ήταν και αυτή που ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες στο μουσείο του Λουξεμβούργου στο Παρίσι. Τίτλος της έκθεση «Leon Monet, ο αδερφός και συλλέκτης» και έστρεψε την προσοχή μας στο Λεόν, αδερφό του Κλοντ Μονέ.
Ανακαλύψαμε τον κόσμο των χρωμάτων από μία άλλη οπτική, αυτή της παρασκευής τους, της υφής και της εξέλιξης τους ως χημική σύσταση. Στην εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, ο Λεόν, χημικός χρωμάτων και εργοστασιάρχης, παράγει κυρίως βαφές για υφάσματα. Με έδρα του τη Νορμανδία, και συγκεκριμένα την πόλη Ρουέν, της οποίας τα τοπία έχουν εξέχουσα θέση στο έργο του αδερφού του, ο Λεόν θα αναπτύξει τη δραστηριότητά του, και το εργοστάσιο θα αποτελέσει σημαντική αναφορά της πόλης.
Ο Λεόν φαίνεται να μοιράζεται το ίδιο πάθος με τον αδερφό του για το χρώμα αλλά και για την τέχνη. Θα γίνει έτσι σημαντικός συλλέκτης έργων και θα στηρίξει καθοριστικά την πορεία του αδερφού του και την ομάδα των ιμπρεσιονιστών. Μάλιστα θα διοργανώσει ο ίδιος εκθέσεις της ομάδας στην πόλη της Ρουέν, δίνοντας έτσι την ευκαιρία να γίνουν γνωστοί στο ευρύτερο κοινό.
Ανακαλύπτουμε ένα δεσμό αίματος και αγάπης για το χρώμα και την τέχνη, αλλά και για την τεχνολογία και την πρόοδο που θα εξυπηρετήσει τους ιμπρεσιονιστές στην επανάστασή τους.
Η ιστορία της τέχνης είναι συγχρόνως και ιστορία των μέσων και των υλικών. Άλλωστε η επανάσταση των ιμπρεσιονιστών επιταχύνθηκε όταν εφευρέθηκαν τα σωληνάρια από κασσίτερο που επέτρεψε στους καλλιτέχνες να βγούνε από τα ατελιέ μεταφέροντας τα χρώματά τους και να ζωγραφίσουν στην ύπαιθρο.
Το 1875, χρονιά σταθμός για τον Κλοντ Μονέ που χαρίζει στην τέχνη το έργο «Εντύπωση Ανατολής ηλίου», που θεωρείται ως η «γέννηση» του ιμπρεσιονισμού, ο αδερφός του Λεόν θα τον στηρίξει οικονομικά και θα τον ενθαρρύνει στην υλοποίηση του έργου.
Διαπιστώνουμε έτσι πώς ο αδερφικός δεσμός των Κλοντ και Λέον Μονέ, θα συμβάλει ουσιαστικά στην απογείωση του ιμπρεσιονισμού και στο εμβληματικό έργο του Κλόντ Μονέ που συνεχίζει μέχρι σήμερα να μας καθηλώνει.
Η έκθεση παρουσίασε φωτογραφικό υλικό της οικογένειας, πίνακες από τη συλλογή του Λεόν όπου φυσικά οι ιμπρεσιονιστές έχουν εξέχουσα θέση, όπως ο Σίσλει, ο Πισαρό και ο Ρενουάρ.
Μεταξύ των ιμπρεσιονιστικών αριστουργημάτων, γεμάτα από φως και χρώμα, παρουσιάζονται επίσης δείγματα του εργοστασίου χρώματος του Λεόν. Χρωματισμένες κλωστές και υφάσματα που μας μετέφεραν στο κλίμα παραγωγής της βιομηχανικής μονάδας του αδερφού του, ταξίδι στο χρόνο του παλμού της βιομηχανικής επανάστασης και των νέων προκλήσεων.
Φυσικά τα έργα του Μονέ αγκάλιαζαν την έκθεση, όπως το πορτρέτο του αδερφού του, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό, τοπία της Ρουέν και της Νορμανδίας και φυσικά ένα μέρος των τελευταίων του έργων από τον κήπο με τα νούφαρα. Σε αυτά τα έργα ο Κλοντ Μονέ έχοντας χάσει ήδη ένα μέρος της όρασής του, καθοδηγείται από τα νούμερα των σωληνάριων χρώματος. Οι χρωματικές συνθέσεις που απορρέουν μας μαγνητίζουν με την έντασή τους.
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε την προέλευση των χρωμάτων στα έργα του Μονέ, δεν αποκλείεται όμως να υπάρχει κάποια σχέση με τα χρώματα του αδερφού του. Η χημική ανάλυση της παλέτας του Μονέ, με την οποία έκλεινε και η έκθεση, θα μπορούσε να μας δώσει την απάντηση.
Όπως και να έχει η αγάπη για το χρώμα των δύο αδερφών ήταν άξονας της έκθεσης. Δεσμοί αίματος και δεσμοί αγάπης, για το χρώμα, την τέχνη και την πρόοδο σε μία εποχή που ανοίγονταν πλατιοί οι δρόμοι για την επανάσταση της σύγχρονης τέχνης.

Claude Monet – Διαλογισμός 1870-1871. Camille Doncieux (1847-1879) πρώτη σύζυγος του ζωγράφου. Λάδι σε καμβά Παρίσι μουσείο dOrsay-©-Rmn-Grand-Palais
Αρχική εικόνα: Ο Leon Monet στο εργοστάσιο του με τεχνίτες χρωμάτων
Last modified: 20/07/2023