Έλενα Παπαδημητρίου – Κοσμική Μουσική

Ήρα Παπαποστόλου
Κριτικός και Ιστορικός τέχνης

Με μούσα της τη γυναίκα και την αρχοντιά της και με μια πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα στα έργα της, η Έλενα Παπαδημητρίου θέλει να περιγράψει τον άνθρωπο και τη σχέση του με το περιβάλλον που τον πλαισιώνει. Τα έργα της, μεγάλων διαστάσεων, παίρνουν μνημειακό χαρακτήρα.
Η τεχνική της στηρίζεται στα υδροχρώματα ( όπου κολλάει με κόλλες νερού υλικά όπως φύλλα χρυσού ή χρησιμοποιεί μελάνια, μαρκαδόρους και σπρέι γραφιτάδων), στα λάδια (τα οποία δουλεύει με την παραδοσιακή τεχνική δημιουργώντας μια ζωγραφική περισσότερο πνευματική παρά ενστινκτώδη) και στα παχύρευστα βερνίκια.
Αυτό που την απασχολεί είναι το γεγονός ότι άνθρωπος και περιβάλλον είναι ασύνδετα. Έτσι, στα έργα της συναντάμε ανθρώπους ζωγραφισμένους σε καμβά κομμένο και κολλημένο πάνω σε διάφορα υλικά: σε ξύλο, σε μέταλλο, σε καθρέφτη. Το φόντο ουσιαστικά αφαιρείται. Ακόμα και ο καθρέφτης, που ορίζει έναν εικαστικό χώρο, δεν είναι φόντο, ενώ παράλληλα χρησιμεύει στο να συμμετέχει και ο θεατής στο έργο με τον αντικατοπτρισμό του.
Συναντάμε επίσης μοτίβα, τα οποία δεν είναι παρά η στυλιζαρισμένη πραγματικότητα που έρχεται σε αντίθεση με την άκρως ρεαλιστική απόδοση του ανθρώπου.
Στο έργο της με τίτλο «Κόκκινη Κλωστή», η Έλενα Παπαδημητρίου μιλάει για την υποκειμενικότητα του χρόνου.  «Ο χρόνος είναι ένας», λέει χαρακτηριστικά η καλλιτέχνιδα. «Ο τρόπος που τον ορίζουμε είναι υποκειμενικός. Όσο μεγαλώνουμε, ο χρόνος γίνεται όλο και πιο γρήγορος. Τρέχει». Τα διακοσμητικά μοτίβα στα ρούχα των ηρωίδων της, που κρατιούνται από μια κόκκινη κλωστή, μαρτυρούν το πόσο αργά ή γρήγορα κυλάει αυτός ο χρόνος. Οι στυλιζαρισμένες χελώνες υπάρχουν στο έργο της γιατι είναι ζώα για τα οποία ο χρόνος κυλάει πολύ αργά, σε αντίθεση με τις πεταλούδες για τις οποίες μια ζωή είναι μια μέρα. Το διακοσμητικό από σπείρες φόντο που μπλέκουν μεταξύ τους συμβολίζουν κι αυτές τον χρόνο που δεν μπορούμε να ορίσουμε.
Στο έργο της με τίτλο «Θέλω», μια γυναίκα ζωγραφισμένη με εξαιρετική λεπτομέρεια φοράει τα πολλά αντικρουόμενα θέλω της, τα οποία είναι τόσα πολλά που βγαίνουν από το χώρο του τελάρου, ενώ στο έργο με τίτλο «Η Ευχή», μια κοπέλα που μοιάζει να είναι έγκυος χωρίς να είναι, φοράει ένα ανθισμένο φόρεμα από το οποίο φεύγουν σπόροι (κλέφτες), με την ελπίδα να γονιμοποιηθούν. Πρόκειται για δύο φιγούρες κλεισμένες στον εαυτό τους. Τα ρούχα τους μαρτυρούν την ιστορία τους στην οποία ο θεατής συμμετέχει ενεργά αφού μπορεί να δει τον εαυτό του μέσα από τον αντικατοπτρισμό. Τέλος, στο έργο «Φυγή», μια γυναίκα κοιτάει το θεατή και ονειρεύεται τη φυγή της . Τα πουλιά φεύγουν, αλλά αυτή είναι στατική. Τα βαριά της ρούχα δεν την αφήνουν ν΄ακολουθήσει τα πουλιά, όσο ο ουρανός ετοιμάζεται για καταιγίδα.
Όλα τα έργα της Έλενας Παπαδημητρίου έχουν να διηγηθούν κι από μια ιστορία. Ρεαλισμός, διακοσμητικά μοτίβα, έμφαση στη λεπτομέρεια και έντονοι συμβολισμοί είναι μερικά από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη δουλειά της. Με επιρροές από Γκουσταβ Κλιμπτ και με μια μουσικότητα στα έργα της ( ή αλλιώς με μια ρυθμική ελευθερία που θυμίζει την κοσμική μουσική που άνθισε στις αρχές του Μεσαίωνα), η ζωγράφος πλάθει την προσωπική της γραφή και η τέχνη της, όπως η μουσική για τους αρχαίους Έλληνες, διαμορφώνει το πνεύμα και την ψυχή μας.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Last modified: 20/12/2017