Άλκης Μπούτλης, Γράμματα στη Σίβυλλα

Συνάντησα τον Άλκη Μπούτλη στη γκαλερί Suzanne Tarasiève στη γειτονιά του Marais, στο Παρίσι, χωρίς να το έχουμε από πριν προγραμματίσει.Ένας γερμανός ζωγράφος, κοινός μας γνωστός, μου είχε προτείνει να επισκεφτώ την έκθεσή του με τίτλο «Γράμματα στη Σίβυλλα».
Με σταδιοδρομία κυρίως στο εξωτερικό (έργα του έχουν εκτεθεί σε Γαλλία και Γερμανία), και σπουδές στη Γαλλία (Ecole des Beaux-Arts de St-Etienne) και στην Αγγλία (Norwich School of Art and Design), επτά χρόνια μετά την πρώτη του ατομική παρουσίαση στην παρισινή γκαλερί της οδού Pastourelle, ο Άλκης Μπούτλης παρουσιάζει τριάντα τρία πρόσφατα έργα του (τα περισσότερα από την περίοδο 2010 – 2015): ελαιογραφίες, γκουάς κ.α.
Με επιρροές από ζωγράφους της Αναγέννησης και όχι μόνο, (Rembrandt, Caravaggio, F.Bacon, L.Spilliaert  μεταξύ άλλων) – σε κάποιες περιπτώσεις δε, με σαφείς αναφορές σε συγκεκριμένους πίνακες, όπως για παράδειγμα στη “Μετανοούσα Μαγδαληνή” (Penitent Magdalene, Caravaggio, 1594-5) και στον πίνακα του Ρέμπραντ «η Σουζάννα και οι γέροντες» (Suzanne and the Elders, 1647), ο Μπούτλης «σαν τον Quentin Tarantino  στη ζωγραφική” (σύμφωνα με τον κριτικό και δημοσιογράφο J.Emil Sennewald, που υπογράφει το ένα από τα δύο κείμενα του καταλόγου) συνδυάζει στα έργα του στοιχεία από διάφορες σχολές, τεχνικές, σύμβολα και εικόνες τα οποία τοποθετεί σε ένα νέο αφηγηματικό πλαίσιο, χαρτογραφώντας ου+τόπους, υβριδικά πορτρέτα και τοπία – προβολές σε ένα μέλλον που διατηρεί διακριτά στοιχεία από το παρελθόν, σε αναπάντεχους όμως μετασχηματισμούς.
Τα έργα τοu, αλλόκοσμα σκοτεινά και αινιγματικά, τα διαπερνά συχνά μια λάμψη σαν εκκένωση ηλεκτρικού φορτίου, που γίνεται ορατή με τη μορφή κεραυνού και θυμίζει το ριζικό σύστημα ενός φυτού ή το φλεβικό δίκτυο στο ανθρώπινο σώμα.
Προτείνοντας νέες ερμηνείες σε παλιές θεματικές και εξερευνώντας ξεχασμένες τεχνικές του 15^ου αιώνα, την τεχνική των εικόνων, καθώς και την παλιά τεχνική του cliché verre (έναν συνδυασμό φωτογραφίας και ζωγραφικής δηλαδή), ο Άλκης Μπούτλης εισάγει έναν ενδιαφέροντα διάλογο ανάμεσα στην παράδοση και τη νεωτερικότητα δηλώνοντας, πάντως, με έμφαση πως στη ζωγραφική δεν αναζητά απαντήσεις αλλά νέα ερωτήματα.

«Ζωγραφίζω σημαίνει στέλνω γράμματα χωρίς προσδοκία απάντησης», έχεις δηλώσει. Είναι ο δημιουργός ένας προφήτης; Υπάρχει κάποια σχέση με την αναφορά στη Σίβυλλα στον τίτλο της έκθεσης;
Δεν θα έλεγα ότι ο δημιουργός θέτει ερωτήματα ή δίνει απαντήσεις. Θα ήταν ακόμη πιο παρακινδυνευμένο να ταυτιστεί η δημιουργική διαδικασία με ένα είδος προφητείας. Ο τίτλος της έκθεσης «Γράμματα στη Σίβυλλα» έχει να κάνει κυρίως με έναν προσωπικό τρόπο προσέγγισης της ιστορίας της τέχνης. Δεν είναι ορισμός ούτε αφορισμός. Η Σίβυλλα προβλέπει χωρίς να ερωτηθεί. Το να απευθυνθεί κανείς σ’ αυτήν είναι εξ’ ορισμού ένα «παράδοξο». Και η παραδοξολογία αυτή είναι που με ενδιαφέρει. Η άρθρωση αυτού του «διαλόγου – μονολόγου» ορίζει με ένα τρόπο τα πλαίσια της δημιουργικής διαδικασίας.

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με τη ζωγραφική;
 Άρχισα πραγματικά να ενδιαφέρομαι για τη ζωγραφική και να κατανοώ μια ουσιαστική μου ανάγκη να στραφώ προς αυτήν όταν διάβασα τις συζητήσεις του Francis Bacon με τον David Sylvester «Η ωμότητα των πραγμάτων». Αν θυμάμαι καλά πρέπει να συνέβη πρίν απο 18 περίπου χρόνια.

Περίγραψέ μας τη διαδικασία δημιουργίας ενός από τα έργα της έκθεσης
Θα μπορούσα να δώσω κάποια «κλειδιά» για την «ανάγνωση» του έργου Narcisse portant son masque (Ο Νάρκισσος φορώντας τη μάσκα του) παραθέτοντας μια φράση του Oscar Wilde «Ο άνθρωπος είναι λιγότερο ο εαυτός του όταν μιλά ως ο εαυτός του. Δώστε του μια μάσκα και θα σας πει την αλήθεια». Ο Νάρκισσος φορά το «ουαïλντικό» προσωπείο έτοιμος να αντιμετωπίσει το είδωλό του.
Η τεχνική του έργου είναι σημαντική μια και από μόνη της μπορεί να αποτελέσει ιστορική αναφορά. Πρόκειται για λάδι πάνω σε κατάλληλα προετοιμασμένο ξύλο (τεχνική του 15^ου αιώνα) με λεπτά κυρίως πινέλα. Στα «τελειώματα» του έργου έχει χρησιμοποιηθεί μεγεθυντικός φακός.

Ποιά είναι τα άμεσα μελλοντικά σου σχέδια;
Η φετινή χρονιά θα είναι μια περίοδος με αρκετή κινητικότητα καθώς προετοιμάζω την επανεγκατάσταση μου στο Παρίσι. Το Νοέμβριο θα συμμετάσχω σε μια ομαδική έκθεση στο Ντύσσελντορφ. Σε φάση σχεδιασμού είναι ακόμα μια ομαδική έκθεση για τον Απρίλιο του 2016 στην Κολωνία.

 * Ο Άλκης Μπούτλης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1978. Η έκθεση «Γράμματα στη Σίβυλλα» παρουσιάζεται στην γκαλερί Suzanne Tarasiève στο Παρίσι μέχρι τις 10 Οκτωβρίου 2015.

Last modified: 07/10/2015